යපනයෙ අපෙ උරුමය..

මහින්දාගමනයට පෙර සිටම බුදුදහම පිළිබඳව ලක්වැසියන් දැනසිටි බව විවිධ ඓතිහාසික මූලාශ්‍රයන්ගෙන් අනාවරණය වී ඇත. මහියංගන දාගැබ් වහන්සේ පිහිටුවීම, තපස්සුභල්ලුක වෙළඳ දෙබෑයන් විසින් ගිරිහඬු සෑය ගොඩනැගීම, බද්ධකච්ඡායනා කුමරිය හා රෝහණ ශාක්‍ය කුමාරයා වැනි බෞද්ධයන් යැයි සිතිය හැකි පිරිසගේ පැමිණීම එම සිදුවීම් අතර වේ. ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ දෙවැනිවර නාගදීපයට වැඩම කළ සේක. එමෙන්ම මහින්දාගමනයෙන් පසු සඟමිත් මහරහත් තෙරණිය ශ්‍රීමහා බෝධි ශාඛාව වැඩමවාගෙන දඹකොල පටුන වෙත සපැමිණියාය.

මෙවන් ඓතිහාසික බෞද්ධ සිදුවීම් අතරින් බොහෝ දේ සිදුවූයේ යාපනය දිස්ත්‍රික්කය තුළ හෝ ඊට සමීපයේය. එබැවින් අතීතයේ පටන්ම යාපනය බෞද්ධ පූජනීය භූමියක් වූ බව අනුමාන කළ හැකි වේ. ඉන්පසු කාලයේ එනම් ක්‍රි.ව. 2 වැනි හා 10 වැනි සියවස් තුළ යාපනය බෞද්ධ පුණ්‍ය භූ®මියක්ව පැවැති බවට ලිඛිත සාක්ෂි මේවන විට හමු වී ඇත. ඒවා අතරින් වඩා වැදගත් වන්නේ ක්‍රි.ව. 2 වැනි සියවසට අයත් වල්ලිපුරම් රන් සන්නස සහ ක්‍රි.ව. 10 වැනි සියවසට අයත් කන්දරෝඩෙයි (කදුරුගොඩ) ටැම් ලිපියයි.

වල්ලිපුරම් නම් ග්‍රාමය යාපනය දිස්ත්‍රික්කයේ වඩමාරච්චි කොට්ඨාසයෙහි පිහිටා ඇත. ශ්‍රී ලංකාවේ අනෙක් ප්‍රදේශවල මෙන්ම මෙහිදීද දියුණු බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරයක අවශේෂ හමු වී ඇත. වල්ලිපුරම් ගමටත් මුහුදටත් අතර වූ බිම් තීරුවක පැරැණි මනුෂ්‍ය වාසයේ අවශේෂ විසිරී ඇතැයි පැවසේ. මෙහි සාමාන්‍ය වැසියන් විසින් කරනු ලබන කැණීම් (බිම් හෑරීම්) වලදී ද ගොඩනැගිලි පදනම්, ගඩොල්, වළං හා කාසි හමුවී ඇත. වල්ලිපුරම් රන්සන්නස හමුවූයේ වල්ලිපුරම් ප්‍රදේශයේ විෂ්ණු දේවාලයට අයත් ඉඩමක, පැරණි ගොඩනැගිල්ලක අඩිතාලමට පහලිනි. 1936 දී පමණ එම කැණීම සිදුවී ඇත.

ඉතා තුනී ලේඛනයක් වූ මෙම වල්ලිපුරම් රන් සන්නස ලංකාවෙන් හමුවූ පළමු රන්පතයි. එම ලේඛනයේ අක්ෂරය වූයේ ක්‍රි.ව. දෙවන සියවසේ භාවිතා වූ බ්‍රාහ්මීයයයි. මෙම රන් පතෙහි ලේඛනගතව ඇත්තේ ‘වසභ’ රජ සමයෙහි (ක්‍රි.ව. 126 - 170) ඉසිගිරිය නම් ඇමතිවරයා නාගදීපයෙහි පාලකයාව සිටියදී පියගුකතිස නමැත්තෙකු විසින්, බදකර අතන නම් ස්ථානයක බෞද්ධ විහාරස්ථානයක් පිහිට වූ බවයි.

එහි පෙළ පහත සඳහන් වේ.

1. සි_ මහරජ වහයහ රජෙහි අමෙතෙ

2.ඉසිගිරයෙ නකදිව බුජමෙනි

3. බඳකර - අතනෙහි පියගුක - තිස

4. විහර කරිතෙ

මෙහි ‘වහ’ යනුවෙන් ලියා ඇති රාජ නාමය නිසැකවම වහබ හෙවත් වසභ යන්නයි. පළමුවන දෙවන සියවස් තුළදී අක්ෂර දෙකක් සහිත අන් රාජනාමයක් භාවිතා වී නොමැත. රන්පතෙහි සඳහන් පරිදි නාගදීපය එකල පාලනය කළේ ඉසිගිරිය නම් අමාත්‍යවරයාය. පියගුකතිස යනු පියඟු නම් පෙදෙසේ වැසියකු විය යුතුය. ඔහු විසින් නාගදීපයේ කරවන ලද විහාරය ‘පියඟුකතිස්ස විහාරය’ යනුවෙන් නම් කරන්නට ඇතැයි පැවසේ.

කන්දරෝඩෙයි හි නටබුන්

වල්ලිපුරම් රන්සන්නසේ සඳහන් වන පරිදි නකදිව යනු බුදුරජාණන් වහන්සේ දෙවැනි වර වැඩම කළ නාගදීපය විය යුතුය. නාගදීප යන නාමය ක්‍රි.ව. දහවැනි සියවස දක්වා වංශකථාවල වරින්වර සඳහන්ව ඇත. අතීතයේ නාගදීපය තිබූ ස්ථානයේ භූගෝලීය පිහිටීම පිළිබඳව කිසියම් සැකයක් පැවතුණද එය පසුකාලයේදී නිරාකරණය විය. ආචාර්ය පෝල් පීරිස් විසින් කරන ලද පුරාවිද්‍යා පර්යේෂණයන් ගේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නාගදීපය යනු යාපනය අර්ධද්වීපයම බව ස්ථිරවම අනාවරණය වී ඇත. ඒ අනුව ඉතා ඈත අතීතයේ යාපනය අර්ධද්වීපය හඳුන්වා ඇත්තේ නාගදීප යනුවෙනි.

වල්ලිපුරම් රන් සන්නස අනාවරණය වනතුරු එය මුලින්ම තැන්පත් කළ ස්ථානයේම වැළලී තිබෙන්නට ඇතැයි විශ්වාස කරයි. විහාරය පිහිටුවීම පිළිබඳව ලේඛනගත කරද්දී සමකාලීනව දිවයිනෙහි පාලකයාගේ නාමය ද ප්‍රාදේශීය පාලකයාගේ් නමද සඳහන් කොට ඇත.

එනම් වසභ රජතුමා හා ඉසිගිරිය ඇමතිවරයාය. මේ අනුව ආගමික පදනම තිබූ ස්ථානයත්, නාගදීපයත් යාපනය අර්ධද්වීපය තුළ පිහිටි බැවින් එකල එම ප්‍රදේශය කිසියම් බෞද්ධ පුනර්ජීවනයක් සහිතව පවතින්නට ඇතැයි අනුමාන කළ හැකිවේ.

මෙම රන් තහඩුවෙන් ස්ථිරවන සුවිශේෂ කරුණ වන්නේ ක්‍රි.ව. දෙවන සියවසෙහි නාගදීපය අනුරපුර රජතුමාගේ අමාත්‍යවරයකු විසින් පාලනය කරන ලද බවයි. එම කාලයේදී එහි බෞද්ධ සිද්ධස්ථානයද ඉදිකොට ඇත.

නාගදීපය පිළිබඳ වංශකථාවල සහ අනෙකුත් ඓතිහාසික ලේඛනවල සඳහන් වන කරුණු අනුව එහි විසූවන් ජාතියෙන් භාෂාවෙන් හා ආගමෙන් දිවයිනෙහි අන් පෙදෙස්හි විසූවන් හා සමාන විය. සත්‍ය වශයෙන්ම ලක්බිමෙහි උතුරු ප්‍රදේශය, ලාංකේය ජනතාවගේ දේශපාලන, ආගමික හා සංස්කෘතික ඉතිහාසයේ ඉතා වැදගත් කාර්ය භාරයක් ඉටුකළ භූමියකි. පොළොන්නරු යුගයේ අවසානය දක්වා එම ස්වභාවය නොවෙනස්ව පැවතුනේය. එහි සියලු ජන කොටස් සහයෝගයෙන් කටයුතු කරමින් වාසය කර ඇත.

වල්ලිපුරම් රන්පත් ලිපිය

රන් සන්නසෙහි දැක්වෙන ආකාරයට වල්ලිපුරමේ අතීත නාමය වූයේ ‘බදකර - අතන’ ය. ‘බදකර’ යන නාමය පාලි භාෂාවෙන් ‘භද්දාකාර’ හො ‘භද්දඝර’ නමින් ව්‍යවහාර විය. ‘අතන’ යනු ස්ථාන නාමයන්ට පොදුවේ යෙදුන පදයකි. මෙම රන්පතින් අනාවරණය වන ආකාරයට ක්‍රි.ව. දෙවන සියවසෙහි, යාපනය අර්ධද්වීපය සිංහල අමාත්‍යවරයකු විසින් පාලනය කරන්නට ඇතැයි නිශ්චිතව සඳහන් කළ හැකිය.

ක්‍රි.ව. දෙවැනි සියවසෙහි පමණක් නොව ක්‍රි.ව. දසවැනි සියවස දක්වා වූ කාලයේද යාපනය ප්‍රදේශය සිංහල නරපතියන් විසින් පාලනය කරන ලද බව කදුරුගොඩ (කන්දරෝඩෙයි) ටැම් ලිපියෙන් සනාථ වේ.

මෙම ටැම් ලිපිය පිහිටියේ හුණුගම නමින් අතීතයේ ව්‍යවහාර වූ (පසුව චුන්නාකම් වූ) ප්‍රදේශයට නුදුරින් පිහිටි කදුරුගොඩ (පසුව කන්දරෝඩෙයි) විහාර භූ®මියට නුදුරිනි. මෙය අත්තාණි කණු කැබැල්ලකි. එනම් රාජකීය නියමයන් සහිත ලියවිල්ලක් සහිත ටැම් කොටසකි) එය යාපනය අර්ධද්වීපයෙහි තිබී හමුවීමෙන් හා එහි සඳහන් කරුණු වලින් අනාවරණය වන්නේ, එකල එම ප්‍රදේශයේ භාෂාව සිංහලය වූ බවත් එම ප්‍රදේශය සිංහලයන් සතුව පැවති ආකාරයත්ය.

කදුරුගොඩ ටැම්ලිපිය මූණත් හතරකින් යුතුව ගල් කුළුණක කොටා ඇත. ලේඛනය සහිත කුළුණු කැබැල්ලේ උස අඟල් 17 ක් පමණ වන අතර මූණතක පළල අඟල් 9 1/2 ක් විය. හමු වී ඇත්තේ මෙම අත්තානි කණු කැබැල්ලේ උඩ කොටස පමණි. ක්‍රි.ව. 9 - 10 සියවස්වල සෙල්ලිපිවල සාමාන්‍යයෙන් දක්නට ලැබෙන ආරම්භක වාක්‍යය ‘සිරිබර් කැත්කුල කොත්’ යන පාඨයෙන් ලේඛනය ආරම්භ වී ඇත. අත්තාණි කණුවේ පැති හතරෙන් එක් පැත්තක සූර්ය සංකේතයක් කැටයම් කොට ඇත. අනෙක් පැති තුනෙහි පේලි අට බැගින් ලේඛනගත කොට ඇත. මුළු පේලි ගණන විසිහතරක් වේ.

කදුරුගොඩ අත්තාණි කණු ලිපියෙන් අනාවරණය වන්නේ මුළු ශිලා ලේඛනයෙන් හතරෙන් එකක් හෝ තුනෙන් එකක් පමණි. මෙහි අක්ෂර ක්‍රි.ව. 9 - 10 සියවස්හි භාවිත වූ අකුරු වලට සමාන වේ.

මෙතෙක් හමුවී ඇති විවිධ යුගයන්ට හා විවිධ රජවරුන් විසින් ලියවන ලද ශිලා ලේඛනයන්හි භාෂාව හා ශෛලිය පිළිබඳ සලකා බැලීමේදී කන්දරෝඩෙයි ටැම්ලිපිය සිව්වැනි දප්පුල රජ සමයට අයත් බව සැලකිය හැකිය. මෙවැනිම ශිලා ලේඛන කිහිපයක් මොරගොඩ, තිඹිරිවැව කුංචිකුලම, අඹගස්වැව, හල්මිල්ලකුලම, ඇල්ලෙවැව, කදුරුගස්කඩ යන ස්ථානවලින්ද හමුවී ඇත. කන්දරෝඩෙයි ටැම්ලිපිය පිහිටුවීම සඳහා සම්බන්ධ වූ ‘කිලිඟ් අග්බෝනා’ නම් නිලධාරීයාගේ නම පොළොන්නරුව අංක 2 ශිව දේවාලයේද බණ්ඩාර රත්මලේ ද කන්තලේ ඇල්ල පාරේද ටැම්ලිපිවල සඳහන්ව ඇත.

කිලිඟ් අග්බෝනාවන්ගේ නියෝගයෙන් කන්දරෝඩෙයි අත්තාණි කණුව සිටුවීමට සම්බන්ධ වූයේ කිලිඟ් බෝසත් නම් නිලධාරියාය. මෙම කිලිඟ් බෝසත් නම් නිලධාරියාගේ නාමය සිව්වැනි දප්පුල රජුගේ ඇටවිරගොල්ලෑව ටැම් ලිපියෙහිද බණ්ඩාර උල්පොත ටැම් ලිපියේද සඳහන් වන බැවින්, කන්දරෝඩෙයි ටැම්ලිපිය (කදුරුගොඩ ටැම්ලිපිය) සිව්වන දප්පුල රජ සමයට අයත් වන බව තහවුරු වෙයි.

මෙම අත්තාණි කණුව පිහිටුවීමේ අපේක්ෂාව වූයේ අනුරපුර අභයගිරිය හා සම්බන්ධව පැවති යාපනය අර්ධද්වීපයෙහි පිහිටි කිසියම් ගමකට හෝ ආයතනයකට දීමනාවක් (පරිභාර) දීමය. එහෙත් මෙම අනුග්‍රහ ලැබූ ග්‍රාමයෙහි නම හඳුන්වාගත නොහැකිය.

මෙම ලිපියෙහි විශේෂත්වය වනුයේ අනුරාධපුර අභයගිරිය හා සම්බන්ධව පැවැති ආයතනයක් හෝ විහාරයක් එකල යාපනය ප්‍රදේශයෙහි පිහිටා තිබූ බව තහවුරු වීමය. කන්දරෝඩෙයි ටැම් ලිපියසොයාගනු ලැබුවේ පුරාණ කදුරුගොඩ විහාරය අසලිනි. එබැවින් එම විහාරය අතීතයේ අභයගිරි විහාරයට සම්බන්ධව තිබෙන්ට ඇතැයි විශ්වාස කළ හැකිය.

කන්දරෝඩෙයි හෙවත් කදුරුගොඩ ටැම් ලිපියෙහි පෙළ

පළමු පාර්ශයවය දෙවැනි පාර්ශවය

1. (ස්වස්ති) 1...... (කිලි)

2. සිරිබර් (කැත්) 2. ග් අග්බොනාව

3. කුල කොත් ඔ (කා) 3. න් වරැ මහ කිලි

4. වස් පරපු(රෙ) 4. ඟ් ගම්වැසි බො

5. න් හිමි වූ රුහු 5. සත් ඇතුළ් වැ මෙ

6. ණ් දනවු මල 6. තුවාක් සම්දරු

7. මඬුලු තුමහ 7. වන් අභය (ගි)

8. (ට්) එ (කත්කොට්) 8. රි වෙහෙර (ස)

තෙවැනි පාර්ශවය

1. ...........

2. නොගන්නා

3. කොට් ඉසාපි

4. යො වදාරනු

5. වන් පස්ල

6. දුවන් නොව

7. ද්නා කොට් ඉ

8. සා ........

පෙළ අනුවර්තනය

පළමු පාර්ශවයේ අනුවර්තනය - (යහපතක් වේවා) ශ්‍රී භාර ක්‍ෂත්‍රිය කුලයට කේතුවක් වූ ඉක්ෂ්වාකු පරම්පරායෙන් අයිති වූ රෝහණ ජනපදය නම් මල මණ්ඩලය තම (රාජ්‍යයට) එකතුකොට

දෙවැනි පාර්ශවයේ අනුවර්තනය - කිලිග් අග්බෝනාවන්ගේ අවසරයෙන් පැමිණි මහ කිලිඟ්ගම්හි පදිංචි බෝසත් ඇතුළු වූ මෙතෙක් නිලධාරීන් (විසින්) අභයගිරි විහාරය (ස .....)

තෙවැනි පාර්ශවයේ අනුවර්තනය - නොගන්නා ලෙසද පියොවදාරනුවන් පස්ලදුවන් ඇතුල් නොවන ලෙසද......

මෙම ශිලා ලිපියට අනුව සිව්වැනි දප්පුල රජු ඔක්කාක රජ පරපුරට අයත් වූ බව අනාවරණය වෙයි. අතීත ලක්දිව බොහෝ රජවරු, තමන් සුදොවුන් රජුගේ පරපුර වූ ඔක්කාක වංශයෙන් පැවත එන බව ලේඛන ගතකොට ඇත. ඇතැම් සෙල්ලිපිවල සඳහන් වන ආකාරයට සිංහල රජවරුන් අයත් වූයේ ඔක්කාක රජ පරපුරෙහි සූර්ය වංශයටය.

ඇතැම් රජවරුන් තම උරුමය ප්‍රකාශ කොට ඇත්තේ ‘ලක්දිව් පොළොයෙන් පරපුරෙන් හිමි වූ’ හෝ ‘ලක්දිව් පොළොව් මෙහෙසන පරපුරෙන් හිමි වූ’ යනුවෙනි. එනම්, ලක් පොළොව තමන්ට පරම්පරාවෙන් හිමි වී ඇති බව පැවසීමෙනි.

සෙල් ලිපියේ සඳහන් වන ‘මල මඬුලු’ හෙවත් මල මණ්ඩල යන නාමය භාවිතා වී ඇත්තේ විශාල ප්‍රදේශයක් කැලෑවෙන් වැසී තිබුණු වැද්දන් වැනි මනුෂ්‍ය කොටස් බහුලව වාසය කළ ප්‍රත්‍යන්ත ජනපද හැඳින්වීම පිණිසය.

මෙම ශිලා ලේඛනයෙහි ‘කිලිඟ්’ නමින් හඳුන්වා ඇත්තේ ආගමික නැඹුරුවක් සහිත කුළ පරම්පරාවකි. සඟමිත් තෙරණිය සමග ශ්‍රී මහ බෝධියේ ආරක්ෂාවට මෙහි පැමිණි පිරිස ‘කිලිග්’ හෝ කිලිඟු කුලවතුන් යනුවෙන් හඳුන්වා ඇත. ඇතැම් කිලිඟු කුලවතුන් අනුරාධපුර යුගයේදී රජයේ උසස් තනතුරු උසුලා ඇති බව වංශකථාවන්හි සඳහන්ව ඇත.

මෙහි ‘පියොවදාරනුවන්’ යනුවෙන් හඳුන්වා ඇත්තේ රජයේ නිලධාරීන් පිරිසකි. කන්දරෝඩෙයි ශිලා ලිපියෙහි ම, පළාත පාලනය කළ පිරිස් හඳුන්වා ඇත්තේ ‘පස්ලදුවන්’ යනුවෙනි. ක්‍රි.ව. පස්වැනි සියවසේ සිට අනුරාධපුර යුගයේ අවසානය දක්වා නගර සීමාවේ දිසා සතර ‘පස්ස’ යනුවෙන් හඳුන්වා ඇත. තවද ක්‍රි.ව. නවවැනි සියවසේ සිට දක්ඛින පස්ස අනිවාර්යයෙන්ම යුවරජුගේ පාලනය යටතේ පැවතියේය. එබැවින් පසු කාලයේදී එම ප්‍රදේශය පාලනය කිරීම සඳහා පස් ලද්දකු හෙවත් ‘ප්‍රාදේශීය පාලකයෙකු’ පත්කරන්නට ඇත. ශිලා ලේඛනයෙහි පියොවදාරනුවන් යනුවෙන් ද පස්ලදුවන් යනුවෙන් ද හඳුන්වන්නන් ගේ ප්‍රධානියා ඔහු විය හැකිය. ඉහත දැක්වූ කදුරුගොඩ විහාර (කන්දරෝඩෙයි) ටැම්ලිපියෙන් මැනවින් අනාවරණය වන්නේ යාපනය ප්‍රදේශය දසවැනි සියවසෙහි සිංහල පාලකයන් සතු බොදු පින්බිමක් ලෙස පැවති බවයි.

දුර්වල පාලකයන් බිහි වූ අවස්ථාවන්හිදී විවිධ ආක්‍රමණිකයෝ අතීත ලක්බිමට වැද සංස්කෘතික, සාමාජික හා ආගමික වශයෙන් මහත් වූ විනාශයන් සිදු කළහ. එහෙත් අපේ මවුබිම ප්‍රාග් ඓතිහාසික යුගයෙහි සිට සශ්‍රීක වූ පොළොවක් සහිත සුන්දර වූ දිවයිනක් ලෙස පැවතියේය. එමෙන්ම ක්‍රිස්තු පූර්ව යුගවල සිට ක්‍රිස්තු වර්ෂ දහතුන්වැනි සියවස දක්වා අනභිභවනීය ලංකා භූමියක් ලෙස පැවතියේය. විශේෂයෙන් යාපනය ඇතුළු උතුරු නැගෙනහිර පළාත් නිවහල් වූ බෞද්ධ පුණ්‍ය භූමියක්ව ශ්‍රී ලාංකික සියලු ජනතාවට උරුමය පවතින්නට ඇත.

වර්තමානයේ අප සතු යුතුකම හා වගකීම වන්නේ නැවත නිවහල් වූ ශ්‍රී ලංකාද්වීපය විදේශාධිපත්‍යයෙන් තොර රමණීය වූද සාමකාමී වූද දිවයිනක් ලෙස ආරක්ෂා කර ගැනීමයි.

ඡායාරූප - සුදම් ගුණසිංහ

එම්. නිලන්ති මානෙල්

මහාවංශයේ පිටු අතුරුදන් කළේ "සාක්‍ෂි නැති මරණයක්‌" පෙන්වීමටද?

ලන්ඩන්හි යටත් විජිත භාර මහලේකම් කාර්යාලයෙන් ඒ ඒ රටේ තම යටත් විජිත ලේකම්වරුන්ට දැනුම් දී තිබූ කරුණක්‌ වූයේ එම රටවල ඉතිහාසය සොයා බලා සංග්‍රහ කිරීමටය. ඉන් බොහෝ කලකට පසු 1912 දී එච්. ඩබ්ලිව්. කොඩ්රිංටන් විසින් ශ්‍රී ලංකාවේ සංක්‍ෂිප්ත ඉතිහාසය ග්‍රන්ථයක්‌ ලෙස සම්පාදනය කළේය. පුරාණ යුගය සම්බන්ධ එහි මූලාශ්‍ර වූයේ මහාවංශය ඇතුළු වංශ කතාවන්ය. කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජුන් දවස පාළි මහාවංශයේ තුන්වැනි කොටස ලිවීමේදී එහි තිබුණා වූ 40 වැනි පරිඡේදය 19 සියවස අග භාගයේදී අතුරුදන් වී ඇති බව දක්‌නා ලැබිණි. අදත් එය එසේමය. කාශ්‍යප රජු යුදයෙන් පරදවා මුගලන් රජ වූ පසු තොරතුරු 40 පරිච්ඡේදයේ විය. සීගිරිය ගැනත් රාවණ රජු ගැනත් එහි විස්‌තර අඩංගු වූ බව ඊට යොමුවදී ඇති වෙනත් ග්‍රන්ථවලින් පැහැදිලිය.

රාවණ මරණය දැක්‌වෙන ෆර්නාඩ් ඈන් ප්‍රියන්තේ
කොර්මන් (1875) විසින් අඳින ලද සිතුවම.

රාවණ ඓතිහාසික චරිතයක්‌ නොවන බව කියන ඉතිහාසඥයන් හා පුරාවිද්‍යාඥයන් අතරට එකතුවීමට කැමැත්තක්‌ දක්‌වන ලලීන්ද්‍ර සන්නස්‌ගම නමැති ලේඛකයා නැගී සිටින දුර්වල පදනම ඔහුට අවබෝධ කරවන අතරම සුද්දා අනුව ගිය ඉතිහාසය හදාරන්නන්ද දැන ගතයුතු කරුණු බොහෝය.

ලංකා ඉතිහාසය ගොඩනැංවීමේ ශුද්ධ වූ අයිතිය අද හිමිවන්නේ විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්ය මහාචාර්යවරුන්ට හා රාජකීය ආසියාතික සංගමයටය. ශ්‍රී ලංකාවේ විශ්වවිද්‍යාල යනු එංගලන්ත විශ්වවිද්‍යාල ආකෘතිය මත පිහිටි බටහිර දැනුම බෙදාදෙන විද්‍යාස්‌ථානයන්ය. මත ගැටුමක්‌ සමාජය තුළ උග්‍ර වූවොත් එය අවසාන වශයෙන් විසඳිය යුත්තේ අධිකරණයෙනි. අධිකරණය යනු ඉංගිලිසි නීතිය අනුව විනිශ්චය කරන ස්‌ථානයයි. කැඳවන්නේ විශේෂඥ සාක්‍ෂින්ය. විශේෂඥ සාක්‍ෂි යනු විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්ය මහාචාර්යවරුන්ය. රූපවාහිනි විකට ශිල්පීන් තිදෙනාගේ "ඌ මට ගහනවෘ මට ඌ ගහනව" විචිත්‍රාංගය මෙහිදී සිහියට නැගේ. සන්නස්‌ගම මහතාගේ පදනම දුර්වල වුවත් ඔහුගේ සුරක්‍ෂිත බව ප්‍රබලය. කොඩ්රිංටන් - පරණවිතාන (අදෘශ්‍යමාන) ගුරුකුලය තවමත් ලංකාවේ ජයග්‍රාහීව සිටීම ඊට හේතුවය.

බ්‍රිතාන්‍ය ගුරුකුලයට වැරදුන තැනකින් පටන්ගැනීම සුදුසුයෑයි සිතමි. මහාවංශය ලංකා ඉතිහාසය ලෙස සැලකූ සුද්දා රාවණ රජු හුදු මිථ්‍යාවක්‌ ලෙස බැහැර කළේය. මහාවංශයේ 40 පරිච්ඡේදය අතුරුදන් වූයේ සාක්‍ෂි නැති මරණයක්‌ පෙන්වීම සඳහා විය හැක. නමුත් කාශ්මීර ඉතිහාසය ලිවීමේදී බ්‍රිතාන්‍යයන් කල්හාතගේ රාජතරංගනිය (කාශ්මීර රාජාවලිය දැක්‌වෙන ග්‍රන්ථය) අනුව යමින් ක්‍රි.පු. 1149 දී රාජ්‍යත්වයට පැමිණි "විභීෂණ" ගෙන් ඉතිහාසය ලිවීම ඇරඹීය. මේ වෙනත් විභීෂණයකු නොව රාමායනයේ දැක්‌වෙන රාවණගේ සොහොයුරු විභීෂණමය. ඔහුගෙන් පසු ක්‍රි.පු. 1095 දී ඉන්ද්‍රජිත් (මියගිය බව රාමායණයේ සඳහන් රාවණාගේ පුත්‍රයා) රජවිය. ක්‍රි.පු. 1060 දී දෙවැනි රාවණ රජවිය. අනතුරුව ක්‍රි.පු. 1030 දී දෙවැනි විභීෂණ රජවිය. මෙම ලැයිස්‌තුව රාජතරංගනිය කියවා හෝ කාශ්මීර ඉතිහාස පොත කියවා දත හැකිය.

ත්‍රිපිටකයට අයත් නොවන මහායාන සූත්‍රයක්‌ වන "ලංකාවතාර සූත්‍රය" මලයකූටයේ සිටි රාවණ පරපුරේ පාලකයාට බුදුන් විසින් (නමක්‌ සඳහන් නොවේ) දේශනා කරන ලද බව එම සූත්‍රයේ සඳහන්ය. එපමණක්‌ නොව දෙදහස්‌ පන්සිය වසරකට පසු ලෝක නායකයෙකු (දියනා) ලංකාවෙන් බිහිවන බවද එහි අන්තර්ගතය. පැරකුම්බා සිරිත ලියූ කවියා ප්‍රාර්ථනා කරන්නේ ඒ කෝට්‌ටේ හයවැනි පැරකුම්බා රජුම වේවා යනුවෙනි (පැරකුම්බා සිරිත 9 කවිය - කියන මගිය කොහි සිට එනු දද සමනොල ගොසිනා... ආදී) මේ සමග දැනට වසර කිහිපයක සිට රාවණ රජු ගැන උද්යෝගයක්‌, භක්‌තියෙන් යුතුව සැලකීමත් හා සමාජ හඬක්‌ ඇතිවී තිබීම අධ්‍යයනය කළ යුතුය.

මිනිසාගේ ඇස, කණ, නාසය ආදී වූ පසිඳුරන්ට අවබෝධ කළ නොහැකි දේ බොහෝය. ලොව 80% ක්‌ පසිඳුරන් මගින් තේරුම් ගත නොහැකි බව කියනු ලැබේ. ලලීන්ද්‍ර සන්නස්‌ගම මහතාද මෙබඳු මනුෂ්‍යයෙකු විය යුතුය.

ඔහුq ඉදිරිපත් කරන කරුණු හා තර්ක කොටස්‌ 3 ට වර්ග කළ හැක. 1. වැරදි හඳුනා ගැනීම්, 2. මනඃකල්පිත අදහස්‌, 3. කරුණු හා තර්ක.

වැරදි හඳුනා ගැනීම්

1. බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරය(- ශිෂ්ටාචාරය යනු මිනිසා විසින් තමා අවට ඇති සම්පත් හා ස්‌වාභාවික වස්‌තූන් තමාට කැමැති ලෙස ප්‍රයෝජනයට ගනිමින් අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීමේ සම්පූර්ණ ක්‍රියාදාමය හඳුන්වන වචනයයි. බුදුන් වහන්සේ විසින් භූමි පරිභෝජනය, බිම් සැකසීම, බීජ තෝරාගැනීම, වැපිරීම, ජල සම්පාදනය, අස්‌වැන්න නෙළීම ආදී වූ නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලිය ගැන ධර්ම දේශනාකර නැත. කර්මාන්ත හෝ ප්‍රවාහනය ගැනද නැත. සංස්‌කෘතිය යනු මිනිසුන්ට පමණක්‌ සීමාවන සිතීම්, වචන හා ක්‍රියාවලීන් ඇසුරින් ඇතිවන සමානත්වය දැක්‌වීම සඳහා යෙදෙන වචනයයි. භාෂාව, ආගම, නැටුම්, ගීත වාදන, චිත්‍ර, මූර්ති, සාහිත්‍ය, සිරිත්, හැසිරීම් විධි යනාදී දේ ඒ යටතට එයි. මේ අනුව බෞද්ධ ශිෂ්ඨාචාරයක්‌ නොව බෞද්ධ සංස්‌කෘතියක්‌ ඇත.

2. ආර්ය ජනයා(- මැක්‌ස්‌මුලර්ගේ ආර්ය වර්ගීකරණයට අනුව ආර්ය හා අනාර්ය ජනතාවන් ඇතද, ඇත්තේ ආර්ය භාෂා පමණි. මේ වේදයේ ඇති ආර්ය නමැති වචනය වරදවා වටහා ගැනීමකි. අර්යය ඉන්දියාවේ වයඹ දිග කපොළු වලින් පන්ජාබයට ඇතුළුවීම යනු 1990 න් පමණ පසු නිෂේධ වූ මතයකි. උතුරු දිග ශීතල ප්‍රදේශවල සිට දකුණෙහි උණුසුම් ඉරානයට අවුත් එහි නතර වූ ජනයා ඉන්දු-ඉරානියන් ලෙසද, බටහිරට ගිය අය ඉන්දු-යුරෝපීය ලෙසද, නැගෙනහිර ගමන් කළ අය ඉන්දු ආර්ය ලෙසද කරන හැඳින්වීම නිවැරදි වන අතර මෙම එෙŒරුන් ඉරානයට ආවේ කොකේසස්‌ කඳුකරයෙන් බව කීමද නිවැරදිය. ඔවුන් කොකේසස්‌ කඳුකරයේ ඕපපාතිකව පහළවූවා නොව හෙළදිව සිට හිරත්යක්‌ රජු ගොස්‌ එහි ජනවාස පිහිටුවීම කළ බව දැන් සොයාගෙන ඇත.

3. රාමායණය සනාථ කිරීම හා රාවණා සනාථ කිරීම(- රාමායණය ප්‍රබන්ධ කරන ලද මහා කාව්‍යයකි. එබැවින් ඓතිහාසික ලෙස එය සනාථ කළ නොහැක. නමුත් රාවණ ඓතිහාසික නිසා ඔහු මනුෂ්‍යයෙක්‌ බව සනාථ කළ හැක. රාමා, සීතා, හනුමන් මිථ්‍යා ප්‍රබන්ධ වීම හේතුවෙන් රාවණා මිථ්‍යාවක්‌ වීම සිදු නොවේ. ඓතිහාසික පුද්ගලයන් (දුටුගැමුණු, කාශ්‍යප, සිද්ධාර්ථ) මුල්කර නවකතා ලිවීම දැනුදු කෙරේ.

කල්පිත අදහස්‌

1. අමුවාචාරීන් මිෂනාරින් ගණයට දැමීම(- මිෂනාරි යනු ඉංගිලිසි වචනයකි. පණිවිඩයක්‌ (මිෂන්) රැගෙන යන්නා යනු එහි අර්ථයයි. අටුවාචාරින් වහන්සේලා විසින් කළේ ගුඹුරු වූ දහම සාමාන්‍ය ජනතාව සඳහා ජීවන අත්දැකීම් මිශ්‍රිත කතාන්තර බවට හරවා ලියා එය ජනතාවට සන්නිවේදනය කිරීමයි. මහින්ද තෙරුන් ධර්මදූත මෙහෙවරක යෙදුන (මිෂනාරි) දූතයෙකි. එපමණක්‌ නොව බුදුන් වහන්සේද මුළු උතුරු ඉන්දියාව පුරා දහම් බෙරය වයා ජනතාවට දහම් පණිවිඩය දුනි. මිෂනාරි යන වචනය මිෂන් (දූත මෙහෙවර) සඳහා යෙදෙන ඕනෑම අයෙකුට භාවිත කළ හැක. ඉංගිලිසි වචන පාවිච්චි කිරීමේදී එම භාෂාව දැනගැනීම අත්‍යවශ්‍යය.

2. ඇමෙරිකානු වහල් භාවය(- කොඩ්රිංටන් - පරණවිතාන ගුරුකුලය ඉංගිලිසි මානසික වහල් බව තුළ ගැලී සිටින නිසා ඊට පටහැනි මත පළකිරීම ඇමෙරිකානු මානසික වහල්බව යයි සිතීම මුලාවකි. "අත්තානං උපමං කත්වා....." යනු හැමවිටම සුදුසු උපදේශයක්‌ නොවේ.

3. සාක්‍ෂි නැතිවිට එසේ නොවේයයි කීම(- රාවණ රජු සනාථ කිරීමට පුරාවිද්‍යා සාක්‍ෂි නැතිබව සන්නස්‌ගම මහතා පුන පුනා පවසයි, අතීතයේ සිට මහනුවර යුගය දක්‌වාම සාමාන්‍ය සිංහල රටවැසියන්ගේ ඇඳුම, නිවාසය සැදීම, ආහාර සැකසීම කෙසේදැයි දැනගැනීමට සාක්‍ෂි නැත. මේ අනුව සිංහලයා ඉතිහාසය පුරා නිර්වස්‌ත්‍රව හා එළිමහනේ ගස්‌යට ජීවත් වූ බව කීමටද ඔහු පෙළඹෙනු ඇත.

4. රාවණ බුදු දහමට අනුග්‍රහ දැක්‌වීම(- රාවණ රජු බුදු දහමට අනුග්‍රහ දැක්‌වූ අයෙකු නොවන අතර මා එබඳු ප්‍රකාශයක්‌ කර නැත. එවැන්නක්‌ රාමායණයේද නැති නිසා එබඳු අදහසක්‌ ප්‍රකාශ කළ නොහැක. මේ ලංකාවතාර සූත්‍රය ඇසුරින් ආ ලියුම්කරුගේ මනෝ නිර්මාණයකි.

කරුණු හා තර්ක

1. ඉලියිඩ් හා ඔඩිසි වීරකතා රාමායණයට හා මහ භාරතයට සමානවීම(-

මෙම සාධකය සන්නස්‌ගම මහතා දකින්නේ එකම මුල් භූමියක සිට දෙපයට විහිදී යාම නිසා ඇතිවූවක්‌ ලෙසටය. ඇතැම් විට එසේ වන්නටද පුළුවන. නමුත් ඊට වඩා ප්‍රබල හේතු දැක්‌විය හැක. දකුණු අමෙරිකානු ඇමසන්හි වනචාරියාද, අප්‍රිකාවේ කොංගෝහි වනචාරියාද, නැගෙනහිර ඉන්දීය දූපත්වල වනචාරියාද ශ්‍රී ලංකාවේ වැද්දාද සමාන පැවතුම් ඇති අය වෙති. ඒ ඔවුන් එකම මුල් භූමියක වාසය කළ නිසා නොව ඔවුන්ගේ ප්‍රාථමික ජීවිතය නිසාය. එමෙන්ම බටහිර හා නැගෙනහිර ඉහත සඳහන් යුද්ධය මුල්කරගත් වීර කතා යනු දඩයම් ජීවිතයට වඩා දියුණු එෙŒර දිවියේ අගයන්ය. තණබිම් කොල්ලකමින්, සතුන් පැහැරගනිමින්, යටත්වූවන් වහල්කමට ගනිමින් සංචාරය කරන එෙŒරාට වීරත්වය එන්නේ යුද්ධය හරහාය. භාරතයේ එදත් අදත් ඇත්තේ එෙŒර ශිෂ්ටාචාරයකි. එෙŒර සංස්‌කෘතියකි. නමුත් ඔහු මස්‌ බුදින එෙŒරා නොව කිරි බොන (පස්‌ගෝරස) එෙŒරාය. එබැවින් යුරෝපයේ මස්‌ බුදින එෙŒරාගේ අගයත් කිරිබොන එෙŒරාටද පොදුය.

2. මැක්‌ස්‌මුලර්ගේ "ආර්ය න්‍යාය" නිවැරදි ඉතිහාසයයි. ආර්යයෝ ග්‍රීසියට හා ඉන්දියාවට සංක්‍රමණයවීමට පෙර එකම ජනතාවක්‌ ලෙස උතුරු සුළු ආසියානු ප්‍රදේශයක ජීවත්වූහ.

මෙහි "සුළු ආසියානු ප්‍රදේශයක" ආර්යයන් මුලින් එකට ජීවත් වී පසුව දෙපසට බෙදීයාම යනුවෙන් අඩමානයට කීම අත්‍යවශ්‍යය. උතුරු සුළු ආසියානු ප්‍රදේශ නැතිවා මෙන්ම දෙපසට බෙදීයැමට පෙර එකට ජීවත් වූ ප්‍රදේශය ලෙසින් ආර්ය න්‍යාය විසින් හඳුනාගත්තේ ඉරානයයි. අප පාසැල් යන අවදියේ පවා තුර්කිය හැඳින්වූයේ "සුළු ආසියාව" යන ගර්හිත නමින්ය. උතුරු සුළු ආසියාව යනු ආසියාවේ උතුරේ සුළු ප්‍රදේශයක්‌ ලෙස සන්නස්‌ගම සලකා ඇති බව පෙනේ.

3. උතුරු සුළු ආසියානු ප්‍රදේශයක වූ එම මාතෘ ආර්ය භූමියේදී ගෙතූ වීරකතා දෙකකින් රාමායණය හා මහාභාරතය සකස්‌ කරගෙන ඇත.

19 සියවස අග හා 20 සියවස මුල බ්‍රිතාන්‍ය සිවිල් සේවක ඉතිහාසඥයන්ගේ දැනුම අප විසින් තවමත් කරතබාගෙන සිටීම සංවේගයට හේතුවකි. 1970 න් පසු ගවේෂණයෙහි යෙදුන ඇමෙරිකන් ප්‍රමුඛ ජර්මන් හා වෙනත් තරුණ යුරෝපීය මානව විද්‍යාඥයන්, ඉතිහාසඥයන් හා පුරා විද්‍යාඥයන් විසින් අනාවරණය කරගත් කරුණු ශ්‍රී ලංකාවේ අපට අදත් දැනගැනීමට ලැබී නැත. "ඇමෙරිකන් මානසික වහල්බව" යනුවෙන් පරිභව කිරීම නිසා මෙම පර්යේෂණ ප්‍රතිඵලවල අඩුවක්‌ සිදු නොවේ. අධ්‍යාපනය හ ජනමාධ්‍යය මෙම තොරතුරු වසන්කර තිබේ.

4. හෙළ-ඇසුර නමැති ලංකාව කේන්ද්‍ර කරගත් මහා අධිරාජ්‍යයක තොරතුරු වසන් කළ පිරිසක්‌ ලෙස මෙරට වංශකතාකරුවන් හා මහාවිහාර සාහිත්‍යකරුවන් හඳුන්වා දී ශිෂ්ඨාචාරයේ නිර්මාතෘවරුන් වෛරයට ලක්‌ කරවීම ගුණසේකර මහතාගේ ව්‍යාපෘතියයි.

ඉතා අලංකාර දේශපාලන වේදිකා වාංමාලාවක්‌ පාවිච්චි කළද මහා විහාරයද මහසෙන් රජු මෙන්ම බොහෝ වූ පින්ද බොහෝ වූ පව්ද කර තිබීම සත්‍යයකි. හෙළ නමැති වචනය මකා එහි සංස්‌කෘත පරිවර්තනය වන "සිංහල" නාමය ජාතියට භාවිත කිරීම සිදුවිය. ඉතිහාසය සඟවා විජයාගමනයෙන් මෙරට ජනාවාස වූ බව කීම මහාවිහාර සම්ප්‍රදාය විය. තායිලන්ත මූලාශ්‍රවල කියෑවෙන පරිදි හෙළ බසින් කියවුන පුස්‌කොල පොත් ඇතුන් සත් දෙනෙකු උසට ගොඩගසා ගිනි තබන ලදී. හෙළයන් කොතරම් රසකාමීන්ද කොතරම් උසස්‌ සාහිත්‍යකරුවන්ද යන්න අපට දැනගත හැක්‌කේ සීගිරි ගී තවමත් ශේෂ වී ඇති නිසාය. ශ්‍රී ලංකාව ජනාවාස වී වසර 380 කට පසු රුවන්මැලි සෑය ඉදිවූයේ යෑයි අනුරාධපුර දිසාපති (අමර හේවාමද්දුම) විසින් විස්‌තර කළ විට ලෝක බැංකු සභාපති රොබට්‌ මැක්‌නමාරා එය මේ මිනිස්‌ ලොව සිදුවිය නොහැක්‌කක්‌ බව කියා ප්‍රතික්‍ෂේප කළේ අප සමග තරහින් නොව මුළු ලෝකය ගැනම දැනුමක්‌ ඔහුට ඇති නිසාය. ලොව මහා ජල ශිෂ්ටාචාරය ලෙස බටහිරුවන් විසින් හඳුන්වන අපගේ ශ්‍රී ලංකාවේ බෞද්ධ මිස සිංහල සාහිත්‍යයක්‌, චිත්‍ර කලාවක්‌, ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයක්‌, මූර්ති කලාවක්‌, කැටයම් කලාවක්‌ නැත්තේ ඇයිද යන්න ගැන සමීක්‍ෂණයක්‌ කළ යුතුව ඇත. සංස්‌කෘතිය ඉක්‌මවා ගිය බෞද්ධ ආධිපත්‍යයක්‌ නුවුයේ දැයි ගවේෂණය කළ අයෙක්‌ නැත.

5. මහින්දාගමනයෙන් පසු ලියෑවුන ශිලා ලිපිවල ඇති රාමා, රාවණා වැනි නම් සාමාන්‍ය මිනිසුන්ගේ නම්වෙති. එය රාවණා ඓතිහාසික කිරීමට යොදාගත නොහැක.

මහින්දාගමනයෙන් පසුව ලිපිවලත්, එමෙන්ම රාවණ යන නාමයත් සාමාන්‍ය මිනිසුන්ට යෙදුනාද විය හැක. නමුත් "මහරජ රාවණ" යනු සාමාන්‍ය රටවැසියෙකු නොවේ. බ්‍රාහ්මී අක්‍ෂර ලිපිවල මහරජ යන නම රජුන් හට පමණක්‌ යෙදී ඇත. මහරජ රාවණ, මහරජ පනිත, දෙවන පිය මහරජ, ගාමිණී අබය, දෙවනපිය මහරජ ගාමිණී තිස, දෙවනපිය මහරජ උති, මහරජ තිස යන මේ සාමාන්‍ය මිනිසුන් නොවේ. වංශ කතාවල එන දේවානම් පියතිස්‌ස රජුගේ නමින් එකදු සෙල් ලිපියක්‌වත් හමුවී නැත. නමුත් "දෙවනපිය" නාමය මහාවංශය විසින් දී ඇත්තේ ඔහුට පමණි.

6. රාමායණය ඊට වඩා පැරණ මහා භාරතයේ අතුරු කතාවකි. මහා භාරතයේ නිරූපණය වන්නේ ක්‍රි. පූර්ව 800 ට ආසන්න කාලයකි.

මෙම සොයාගැනීම සන්නස්‌ගමට ඉතා වැදගත්ය. නමුත් ඒ සඳහා සාක්‍ෂි කිසිවක්‌ නැත. ඉතිහාසය දන්නා හැමදෙනාම දන්නේ සංස්‌කෘතය ලියන බසකට සුදුසු තත්ත්වයට ආවේ ක්‍රි. පූර්ව 6 වන සියවසේ පාහියන්ගේ ව්‍යාකරණ ග්‍රන්ථයෙන් පසුව බවය. එනිසා අනිවාර්යයෙන්ම මෙම මහා කාව්‍ය දෙකම ඉන්පසු සම්පාදනය විය යුතුය. එපමණක්‌ නොව මහා විහාරය විසින් මෙරට ජාතියට දුන් නාමය වන සිංහල යන්න හා රටටදුන් සිංහල ද්වීපය යන්නද මහා භාරතයේ සඳහන්ය. මෙනිසා අනිවාර්යයෙන්ම ක්‍රි. පූර්ව 275 න් හෝ පසු කලෙක මහා භාරතය ලිවිය යුතුය. මහාචාර්ය ඔලිවර් අබේනායකගේ මතය වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ ලියවුනු ජාතක අටුවාවට අයත් දශරථ ජාතකය හා සුසොන්දි ජාතකය කවි සංකල්පනා ඔස්‌සේ විස්‌තීරණය කරමින් රාමායණය ලියවුන බවය (17.07.2010 මහවැලි කේන්ද්‍රයේ රාවණ විරෝධි සම්මන්ත්‍රණය). එබැවින් සන්නස්‌ගම මහතා මහාචාර්ය අබේනායක හා සාකච්ඡා කිරීම වටී.

7. මේ නිසා මහාභාරතය ලියූ යුගයට සියවස්‌ දෙකකට පසුව ජීවත් වූ බුදුන් වහන්සේට හෝ භික්‍ෂුන්ට රාවණා රජු ලෙන් පූජාකළ බව කියන සූරිය ගුණසේකර මහතා

මනඃකල්පිත කරුණු වලට පිළිතුරු දීමට පරචිත්ත විජාණඥනය තිබිය යුතුය.

8. මෙරට යක්‍ෂ අසුර රාජධානියක්‌ තිබුනේ නම් විභීෂණගේ යුගයෙන් පසු එය අඛණ්‌ඩව පැවතිය යුතුය.

විභීෂණ යුගයක්‌ පිළිගැනීම යනු රාවණා යුගයක්‌ද පිළිගැනීමක්‌ වන්නේය. රාවණා මිත්‍යාවක්‌ වීමටත් විභීෂණ ඓතිහාසික වීමටත් නුපුළුවන. නමුත් මිනිසුන් විසින් විභීෂණ දේවත්වයට නැංවූයේ ඔහු ජීවත් වී මරණයට පත් වීම නිසාය. සිංහල දේව සංකල්පය යනු ජනප්‍රිය පුද්ගලයන් මරණින් පසු දේවත්වයට නැංවීමටයි. අවසන් වරට අප විසින් 1864 දී දේවත්වයට නංවන ලද රංවල දෙවියන් යනු රංවල තොටුපළේ තොටියා වූ අප්පු සිංෙÆaය.

9. පැරණි මහා ශිෂ්ටාචාරයන් ඇති වුනේ මහා ගංගාධාරවලින් සමන්විත විශාල ගොඩබිම්වල මිස දූපත්වල නොවේ. ශ්‍රී ලංකාව තුළ ඒවාට සමාන ශිෂ්ටාචාරයන් බිහිවීමට අවශ්‍ය භෞතික සම්පත් හා භූගෝලීය පිහිටීම ඇත්ද? එහි පිහිටීම බුද්ධිමය සංකල්ප දියුණු වීමේ ඉඩකඩ ස්‌වභාවයෙන්ම අඩු කරයි. ලංකාව වැනි දූපත්වල ශිෂ්ටාචාර - සංස්‌කෘති ඇති වුණේ අසල්වැසි මහා ගංගාධාර නිසාය.

දූපත් මානසිකත්වය යනු රෝගී තත්ත්වයකි. ඇමෙරිකන් එන්.ජී.ඕ. ක්‍රිස්‌තියානි මිෂනාරින් විසින් මෙය අනුනට බෝකරන රෝගයකි. ඔවුහු ලෝකය කලාප 7 කට බෙදති. හත්වැන්න කුඩා දූපත් එකතුවය. (Sප්කක සික්‌බාs) අපි අයිති කලාපය අසියා-ශාන්තිකර කලාපයයි. මාධ්‍යකරුවන් මීට මහෝපකාරී වන්නේ "අපගේ පුංචි ලංකාව, කුඩා දූපතක්‌ වූ අප, ලෝක සිතියමේ කඳුළු බිංදුවක්‌ බදු ශ්‍රී ලංකාව" වැනි හීනමානය දනවන වචන කියමිනි. සන්නස්‌ගමගේ මහා ශිෂ්ටාචාර 4 නම් මිසර, බැබිලෝනියා, හොවැංහෝ සහ හරප්පාය. බැබිලෝනියා ශිෂ්ඨාචාරය ගොඩනැංවීමට උපදෙස්‌ දුන්නේ "ගුවන් යානාවලින් ආ සිංහ මිනිසුන්" බව කියෑවෙන මැටි පුවරු 1996 අප්‍රේල් වල සොයාගති. වසර 5500 හෝ ඊට වඩා පැරණි ලෙස ලෝකය පිළිගන්නා බැබිලෝනියාවද කඩුව අතින් ගත් සිංහයා ලාංඡනයෙන් යුක්‌තය. සිංහ ශරීරය, පියාපත් දෙක හා මිනිස්‌ මූණ සහිත බැබිලෝනියානු ලාංඡනයේ පියාපත් ගුවන්යානාව නිසාය. සිංහ ශරීරය සිංහ මිනිසුන් නිසාය. බුදුදහම පිළිගත් එකම රට ලංකාව වීමෙන් බුද්ධි වර්ධනය දූපත්වල සිදු නොවන බව කීම නිෂේධනය වේ. 1840-50 යුගයේ ආරම්භක වැවිලිකරුවන් දුටු ලෙස ලොව සාරවත්ම රට ලංකාවයි. බෝගවර්ග අතුරින් 14 ක්‌ ඉස්‌තරම්ම වන්නේ ලංකාවේ ඒවාය.

10. සිංහල යන වචනය සිව්හෙළ යන අර්ථයෙන් සැදී නැත. කිසිම ශිලා ලිපියක මෙසේ හෙළයන් හතර වගක්‌ සඳහන් නොවේ. සිව්හෙළ යන හැඳින්වීම සිංහල යන හැඳින්වීමට පසුව ඇතිවිය.

සිංහල යනු "හෙළ" නමැති හෙළ වචනයේ සංස්‌කෘත පරිවර්තනයයි. සිංහල යනු සංස්‌කෘත හැඳින්වීමකි. මහාවිහාර භික්‍ෂුන් වහන්සේලා "හෙළ" නමැති වචනය මකා ඒ වෙනුවට සිංහල නමැති වචනය අදේශ කළහ. එසේ වුවද මහනුවර යුගය දක්‌වාත් සිංහල වෙදකම හෙළ කවියෙන් විය. ආයුර්වේද වෙදකම පමණක්‌ සංස්‌කෘත ශ්ලෝකවලින් තිබුණි.

අවසන් වශයෙන් අප කුඩා කාලයේදී ගුරුතුමිය නිතර අපට අවධාරණය කළ කව් දෙපදයක්‌ මෙසේය.

මා හට නොවරදී - කියන අයහට නිතර වරදී...




උපුටාගැනිම : දිවයින

ඔන්න එහෙනම් දියබත…………………

දියබත කියන්නේ පාරම්පාරික ගැමි දිවිය එක්ක ඉතා අනාදිමත් කාලයක ඉඳලා බැඳිලා තියන කෑමක්.

දිය බතේ සාම්ප්‍රධායික වට්ටෝරුව.

1. හාල් පත භාගයක පමණ බත්,

2. ලියාගත් රතු ළුුණු අත්ලකින් භාගයක් පමණ

3. පොල් බෑයක කිරි,

4. දෙහි බෑවක ඇඹුල්,

4. ලුණු ස්වල්පයක්,

5. කිතුල් හකුරු අවශ්‍ය පමණ.

සකස් කරන අන්දම.

පෙරදින රාත්‍රී ආහාරය සඳහා මැටි හැලියක පිසූ බත් (එතරම් වැදගත් නොවේ. වෙනත් භාජනයක වුවත් කම් නැත්, නමුත් හැකි හැම විටම මැටි භාජන පාවිච්චි කරන්න.) ප්‍රමාණයකට වතුර පීරිසි කෝප්ප දෙකක් දමා, එයටම කපාගත් රතු ළුුණුද දමා, නෑබිලියකින් වසා රැය පහන් වනතෙක් තැබිය යුතුයි.

පසුවදා උදයේ එහි වතුර ටික පෙරා ගන්න. ( අපි කුඩා කල මේ වතුර බීමට ගත්තා මතකයි. එසේ බීමටද හොඳයි.) ඉන්පසු ඉතිරි වූ බත් හා රතුළුුණු නෑබිලියකට දමා පොල්කටු හැන්දෙන් හොඳින් පොඩි කර, මිරිකාගත් පොල්කිරි සමඟ එක්කර දෙහි ඇබුල් සහ ලුණු මිශ්‍ර කර කිතුල් හකුරු එක්කර උදේ ආහාරයට ගත හැකියි. ලේසියි, පාසුයි, වියදම අඩුයි. ඒත් මදෑ.

මෙහි ඇති වැදගත්කම. හෙවත් ප්‍රයෝජන.

1. කටතොල් පැලෙන අයට ඉතාමත් ගුණදායක ඔසුවකි.

2. වඩාත්ම විශේෂ කාරණය වන්නේ අද සමාජයට මහත් පිලිලයක් වී ඇති ගැස්ට්‍රයිටීස් නම් අම්ල පිත්ත නමින් ආයුර්වේදයේ හඳුන්වන අවස්තාවට ඉතාමත් ගුණදායක වීමයි. බලන්න අද මේ රෝග තත්වය නිසා කී දෙනෙක් නම් දුක් විදිනවද, ඔබ මෙය පාවිච්චි කර අප දැණුවත් කරන්න. එවිට අන් අයටද මෙයින් ප්‍රයෝජනයක් ලැබීමට සිත් දෙයි. මේ නිසා අපේ රටට නාස්තිවන ධනය ශ්‍රමය කොපමණද, ඒ නිසා නිකමට වගේ අරන් බලන්න.

3. ශරීරයේ ඇතිවන දැවිලි ගතිය පහ වීමට.

4. මෙය ඉතාමත් පෝෂ්‍යදායක ඔසුවක් වැනි ආහාරයක් නිසා යෞවන වයසේ සිටින දරුවන්ට වඩාත් ගුණදායකයි.

5. බඩේ තුවාල ඇති අයට ඉතා ප්‍රත්‍යක්ෂ ඔසුවකි.

මම මේකෙ පොඩි සංස්කරණයක් කරන්නම්, ඒ කියන්නෙ හවසට බත් ටිකක් ලිප තියලා හොඳින් නිවුනට පසු මේ ලෙස සකස් කරගෙන රෑට තබා උදේට දිය බත සකස් කර ගන්න. අනිත් කාරනේ තමයි අර මුට්ටියේ අඩිය අල්ලන කොටස් හොඳට සූරාගෙන මේලෙස පිලියෙල කර ගැනීමෙන් ද දිය බත සාදා ගත හැකියි. අඩියේ දංකුඩ ටිකක් ක්ෂාර ගතිය වැඩි නිසා ආමාශයේ ඇතිවන ආම්ලිකතාව නැති කිරීමට ඉතාමත් හොඳයි.

අපි ඉස්සර මොනතරම් නීරෝගී ජාතියක්ද?

මම හැමදාම අහන කාරණේ අපිට මොකද වුනේ?

මේවට සුද්දටවත් කාටවත් බැනලා වැඩක් නැහැ. අපි අපි එකතු වෙලා මෙහෙම අපේ පුරාන දැණුම භාවිතා කරලා මේ හැම ප්‍රශ්නෙටම කොයික වෙතත් පුළු පුළුවන් ප්‍රශ්න වලටවත් පිලිතුරු හොයා ගමු. එතකොට රටම කෙසේ වෙතත් මේ බ්ලොග් අවකාශෙ ඉන්න අපේ මිත්‍රයෝවත් හොඳ නීරෝගී අය වෙයිනේ. එහෙම අපි පටන් ගමු. මගේ දායකත්වය මම දෙන්නම්. ඔබත් බලන්න මේවා කරලා බලලා, වැඩක් නැත්නම් කෙලින් එන්න බැරි නම් ඇනෝ ඇවිත්වත් කියන්න මේක වැඩක් නැහැ. මීට පස්සේ බොරු කියන්න එපා කියලා. මම ලැහැස්තියි ඒක පිලිගන්න.

සිංහල මිණුම් ඒකක

කාලය

• තප්පර 60 = විනාඩි (minute/මිනිත්තු නොවේ) 1
• විනාඩි 60 = පැය (hour/හෝරා නොවේ) 1

ඹරලෝසු පැය හෙවත් හෝරාවකට සිංහල පැය 2.5 කි

• පැය 60 = දවස
• දවස් 30 = මාස 1
• මාස 12 = අවුරුද්ද

පරිමාව

[

• හුන්ඩු/පත 2 = මනා 1
• මනා 2 = නැලිය/සේරුව
• නැලි 4 = ලාහ/කුරුණිය
• ලාස්/කුරුණි 4 = තිඹ 1
• ලාස්/කුරුණි 5 = බෙරය
• බෙර 2 = පෑල/මළු 1
• පෑල/මළු 4 = අමුණ

බර

[

]බෙහෙත් බර

• මංචාඩි 20 = "කලඳ"
• කලන් 12 = "පලම"

]කොප්පරා හා ලුණු බර

• තක්කු 2 = හොන්ඩරය (රාත්තල් 112)
• හොන්ඩර 5 = පාරම

]රත්තරං බර

වර්ග ඵලය

දිග

[

• සැතපුම් 4 = ගව්ව
• ගවු 4 = "යොදුන"

රජකාලේ අපේ පාලම්

පෙ‍්‍රෟඩ ඉතිහාසයකට හිමිකම් කියන අපේ රටේ ශිෂ්ඨාචාරය මූලික වශයෙන්ම ගංගාශ‍්‍රිතව ආරම්භ වූවක්. මේ නිසාම ප‍්‍රාග් ඓතිහාසික යුගයේ සිටම ගංගාධාර ඔස්සේ ස්වකීය නිජබිම් ව්‍යාප්ත කිරීමට එකල මිනිසා යොමුවුණා.ඇළ දොළ ගංගා තරණය මුල් අවදියේදී සිදුවූයේ ඉතා දිගු ලතාවන් ආශ‍්‍රයෙන්. ගස්වටා ඇති දිගු වැල් දෑතින් බදා ගොඩබිම සිට දියවැල් මතින් එගොඩට පිවිසීමට පැරැන්නන්ට හැකිවුණා. එලෙස වැලකින් ආරම්භ වුණු පාලම අද ද වැල් පාලම් ලෙසින් දකින්නට ලැබෙනවා. පසුකාලීනව ස්වභාවික ගස් උපයොගී කරගෙන ගංගා තරණය කෙරුණා. විශාල රුක් කඳක් සහිත ගස් ගංගා අතරට දමා ඒදණ්ඩක් සේ භාවිතා කරන්නට යෙදුණා.මෙයිනුත් පසුව ස්වභාවිකව සැදුණු ගල්තලා උපයෝගී කරගෙන ඒ මත ඒදඬු පාලම් සාදා දිය කඳක් මතින් ගමන් කරන්නට අවකාශ සලසා ගන්නට අපේ මුතුන්මිත්තන් සමත්වුණා. ජලාශ‍්‍රිත ශිෂ්ඨාචාරය නිසාම ක‍්‍රම ක‍්‍රමයෙන් ගල් පතුරු පුරුද්දා පාලම් තැනීමේ සුවිශේෂී තාක්‍ෂණයක් අපේ පැරැන්නන් සතුවුණා.

ගල් පාලම්දේශීය පාලම් තාක්‍ෂණයට අනුව ලංකාවේ ඉදිකළ පැරැණි පාලම්, වර්ග තුනකට බෙදා වෙන්කරන්න පුළුවනි. එම වර්ග තුන වන්නේ ගල්පාලම්, ලී පාලම් සහ ග‍්‍රාමීය පාලම්ය.ඉදිකිරීම් තාක්ෂණය අනුව ගල් පාලම්ද, ගල් බාල්ක පාලම් සහ ගල්පුවරු පාලම් වශයෙන් දෙයාකාරයකට හඳුනාගන්න පුළුවනි. විශාල පාලම් ඉදිකරන්නට යොදාගෙන ඇත්තේ ගල් බාල්ක ක‍්‍රමයයි. මහා වංශයේ සිලාසේතු නමින් හඳුන්වා ඇති මෙම පාලම් කීපයක අවශේෂ දැනුදු අනුරාධපුරය හා ඒ අවටින් හඳුනාගත හැකියි.දැනට ශේෂව ඇති ගල්පාලම් අතරින් තුනක්ම අනුරාධපුරයේ මල්වතු ඔය හරහා දක්නට ලැබෙනවා. රාම රාවණා යුද්ධයේදී හනුමන්තා ප‍්‍රමුඛ වානර සේනාවට ගෝණග‍්‍රාමයෙන් පැමිණ ලංකාවේ දකුණු පැත්තට ඒමට උපකාරී වූයේ මල්වතු ඔය හරහා පෙරිමියන්කුලමේදී බැඳ තිබුණු ගල් පාලම බවයි. සේතු බන්ධය නම් පැරණි සාහිත්‍ය කෘතියේ සඳහන් වෙන්නේ. දන්ත ධාතූන්වහන්සේ රට මැදට ගෙන ඒම දන්ත කුමරු හා හේමමාලාවන් මේ ‍‍ඓතිහාසික ගල් පාලම උපයෝගී කරගත් බවත් පැවසෙනවා.අනුරාධපුරයේ හාල්පාන් ඇළ හරහාද කුඩා ගල් පාලමක් දකින්නට ලැබෙන අතර එය දැනට අනුරාධපුරයේ ඇති ගල් පාලම් අතරින් හොඳින් ආරක්ෂා වී ඇති පාලමක් ලෙසින් හඳුන්වන්න පුළුවනි. මෙම ගල් පාලම කි‍්‍ර.ව. 5 – 9 සියවස්වලට අයත් වන බවයි සඳහන් වෙන්නේ.තවත් එවැනි ගල් පාලමක් මිහින්තලේ මහකනදරා ඔය අසළදී දකින්නට ලැබෙනවා.මෙම පාලම් සියල්ලම නිර්මාණය කර තිබෙන්නේ ගල් බාල්ක ක‍්‍රමයටයි. මේ ක‍්‍රමයට තැනූ තවත් ගල් පාලම් දෙකක් ගැන වාර්තා වෙනවා. ඉන්් එක් පාලමක් පිහිටා ඇත්තේ මඩකලපුවට නුදුරිනි. “වනාති පාලම” නමින් හඳුන්වන මේ පාලම පිළිබඳ 1860 දී එවර්ටීන් ටෙනන්ට් සඳහන් කර තිබෙනවා. යකා බැඳි පාලම නම් වූ අනෙක් පාලම ගැන 1840 දී මේජර් ෆෝබස් සඳහන් කර තිබෙනවා. මේ පාලම් දෙකම අයත්වන්නේ කි‍්‍ර.ව. 4 වැනි සියවසට බවයි පැවසෙන්නේ.අනෙක් ගල් පාලම් ක‍්‍රමය වන ගල් පුවරු පාලම් වැඩි වශයෙන්ම දැකිය හැකි වන්නේ පධානඝර (භාවනායෝගී භික්ෂූන්වහන්සේලා උදෙසා තැනූ මාලකයකින් හා දිය අගලකින් වටවූ ප‍්‍රාසාදයකින් සමන්විත ගොඩනැගිල්ල) ආශ‍්‍රිතවයි. මෙම පාලම්වල දැව කණු මත රැඳවූ උළු සෙවිළි කළ පියස්සක්ද තිබෙන්නට ඇති බව මහාචාර්ය සේනක බණ්ඩාරනායක මහතා පවසනවා. මෙවැනි පධානඝර, අනුරාධපුර බටහිර ආරාම, රිටිගල, අරන්කැලේ වැනි ස්ථානවල දක්නට පුළුවන්. මීට අමතරව රිටිගල වැනි ස්ථානවල කුඩා ජල මාර්ග හරහා ද ගල් පුවරු පාලම් දකින්නට ලැබෙනවා.

ලී පාලම්ලංකාවේ ඓතිහාසික මූලාශ‍්‍රයන්හි බහුලවම තොරතුරු සඳහන් වන පාලම් විශේෂයකි ලී පාලම්. එහෙත් දැව ඉක්මනින් විනාශයට ලක්වන ඉදිකිරීම් මාධ්‍යයක් වන නිසා පැරණිම ලී පාලම් කිසිවක් අද දක්නට ලැබෙන්නේ නැහැ.ලී පාලම් පිළිබඳව පැරණිම සාධකයක් ලෙස සැලකිය හැක්කේ හත්ථවනගල්ල, විහාර වංශයෙහි එන, තිසා වැව අසල වූ ලී පාලම පිළිබඳ සඳහනයි. එසේම සීගිරියේ බටහිර දොරටුවෙහි ඇතුළු දිය අගල හරහාද අවශ්‍ය වූ විටෙක ඉවත් කළ හැකි ලීයෙන් තැනූ පාලමක්   තිබෙන්නට ඇති බවයි පුරා විද්‍යාඥයන් පවසන්නේ.එසේම විසුද්ධි මාර්ග සන්නයෙහි මිනිසුන් හතර පස් දෙනෙකුට එකවර ගමන් කළ හැකි ලෑලි වලින් සෑදූ ඇණ ගැසු “ජංස සේතු” හා කරත්ත ගමන් කළ හැකි ‘සකට සේතු’ නම් පාලම් ප‍්‍රභේද දෙකක් ගැන සඳහන් වෙනවා.12 – 13 සියවස් වලට අයත් ලී පාලම් රැසක් පිළිබඳව තොරතුරු මහා වංශයේ සඳහන් වෙනවා. ඒ අතරින් මහා පරාක‍්‍රමබාහු රජුගේ දේව නම් සෙනෙවියකු විසින් ගිරිබාවට උතුරින්, කලාඔය හරහා තැනූ පාලම පිළිබඳ තොරතුරු ඉතා වැදගත්වෙනවා ඇත්, අස්, රිය හමුදාවලට එතෙර යා හැකි පරිදි සවිමත්ව තැනූ එම පාලම දිගින් මීටර් 90 ක් වන බව සඳහන් වෙනවා. මේ සඳහා මීටර් 9 ක් දිග බාල්ක, ලී කඳන්, යකඩ පටි, යකඩ ඇණ ආදිය ප‍්‍රයෝජනයට ගෙන ඇති බවද මහාවංශයේ සඳහන් වෙනවා.මහාවංශයේ සඳහන් වන ආකාරයට ලක්දිව පාලම් වැඩි සංඛ්‍යාවක් ඉදිවී ඇත්තේ දෙවැනි පරාක‍්‍රමබාහු රජ සමයේදීයි. මෙහිදී දේව පතිරාජ නම් ඇමැති කෙනෙක් ප‍්‍රමුඛත්වය ගෙන කටයුතු කර තිබෙනවා. දිවයිනේ බටහිර ප‍්‍රදේශයේත් ශ‍්‍රීපාද මාර්ගයේත් මෙම පාලම් ඉදිකර ඇති අතර මේවායේ නටබුන් කිසිවක් දක්නට නොලැබෙන නිසා ඒවා ලීවලින් කරන ලද පාලම් විය හැකි යැයි සිතන්න පුළුවන්.මෙම පාලම් අතරින් දිගම පාලම වශයෙන් හඳුනාගන ඇත්තේ “කදලිසේනගාම” යෙහි ඉදිකළ අඩි 1000 ක් පමණ දිග යැයි පැවසෙන පාලමකි. මීට අමතරව “කාල නදීමුඛ”හි තවත් එවැනි ලී පාලමක් ඉදිකර ඇති අතර මෙය කළු ගංමෝය අසළ ඉදිවූවක් බවයි සී. ඩබ්ලිව්. නිකොලස් පවසන්නේ.

මීට අමතරව සාලග්ගාව ගංගාව (සල්ගමු ගඟ) හරහා මීටර් 120 ක් දිග පාලමක්ද ‘සලපාදප සොබිභ’ (සල්රුක් හෙබ) නම් ස්ථානයේ මීටර් 68 ක් දිග පාලමක්ද ඉදිකළ බව මහාවංශයේ සඳහන් වෙනවා.13 වැනි සියවසට අයත් මෙම පාලම පිළිබඳව තොරතුරු වලින් අනතුරුව එවැනි ලී පාලම් පිළිබඳ කරුණු අනාවරණය වන්නේ 18 වැනි සියවසට අයත් වාර්තා හා පුරා විද්‍යාත්මක සාධක අනුසාරයෙනි. 1762 දී මහනුවරට පත්වී පැමිණි පයිබස් නම් තානාපතිවරයාගේ ති‍්‍රකුණාමලයේ සිට මහනුවර දක්වා ගමන විස්තර කෙරෙන වාර්තාවක, පළාපත්වල ප‍්‍රදේශයේ තිබූූ පියස්සක්ද සහිත ලී පාලමක් සහ හුලංගමුවෙහි වූ කැටයම් කළ රූප සහිත පාලමක් ගැන ද සඳහන් වෙනවා.18 වැනි සියවසට අයත් පියසි සහිත පාලම්වල ස්වභාවය මනාව වටහා ගත හැකි, ආරක්‍ෂිතව පවත්නා ලී පාලමක් බදුල්ල දිස්ති‍්‍රක්කයේ බෝගොඩ රජමහා විහාර සමීපයෙන් දැනුදු දකින්නට ලැබෙනවා. ලී කණු දෙකක් මත දිගු අතට යෙදූ ලී බාල්ක තුනක් මතවු ලෑලි තට්ටුවකින් සෑදි මෙම පාලමේ දිග මීටර් 16 ක්. එහි පළල අඩි 6 ක් වන අතර උස අඩි 8 ක් වෙනවා. වහලය දරා සිටින්නේ එක් පැත්තක කණු දහය බැගින් දෙපැත්තේ වූ ලී කණු විස්සක් මතයි. මේ පාලමේ ඇති තවත් විශේෂත්වයක් වන්නේ එහි දෙපස පිහිටි අඩි 2 ක් පමණ උසැති බිරළු කැටයමින් යුත් අත්වැලයි. පාලමේ වහලයට පෙති උළු යොදා ගෙන තිබෙනවා.18 වැනි සියවසේදි ලංකාවේ තිබූ ලී පාලම් පිළිබඳ තොරතුරු රැසක් ලන්දේසි සිතුවම් හා වාර්තා අනුසාරයෙන් ලබාගන්න පුළුවනි. ඒ අනුව විවිධ ක‍්‍රමවලට නිර්මාණය වූ ලී පාලම් අතරින් වඩාත් සුලභවී ඇත්තේ අවශ්‍ය විටෙක ගලවා ඉවත් කළ හැකි සල පාලම් ය. ආරක්ෂාව සම්බන්ධයෙන් ද වැදගත් ක‍්‍රමෝපායක්්වු මෙම පාලම් විශේෂය ඕලන්ද බලකොටු ආශ‍්‍රිතව සුලභව දකින්නට ලැබෙනවා.මාතර බලකොටුව දැක්වෙන ඇම්ස්ටඩෑම් කෞතුකාගාරයෙහි ඇති සිතුවමකට අනුව, එහි වූ පාලම කොටස් තුනකට නිර්මාණය කර තිබෙනවා. ඒ අනුව එහි දෙකෙළවර උස්කොට, සල පාලම් ක‍්‍ර‍්‍රමයට නිර්මාණය කර ඇති අතර මධ්‍ය කොටස හෙවත් ප‍්‍රධාන පාලම ජලයේ පාවෙන පරිදි සකසා තිබෙනවා.

ග‍්‍රාමීය පාලම්සමස්ත පාලම් ඉතිහාසය දෙස විමසිලිමත්වීමේදී පරිසරයට වඩාත් සමීප පාලම් ප‍්‍රභේදය ලෙසින් ග‍්‍රාමීය ප‍්‍රදේශවල ප‍්‍රචලිත “අඩි පාලම්” හඳුන්වන්න පුළුවනි. බොහෝ විට අඩි පාරවලට සම්බන්ධවූ මෙම පාලම් නිර්මාණය කරන්නට ලී දඬු හා වැල් වර්ග උපයෝගි කරගෙන තිබෙනවා.විසුද්ධි මාර්ග සන්නයෙහි ‘දණ්ඩක සේතු’ නමින් හැඳින්වෙන්නේද මෙම ගණයට අයත් පාලම් වර්ගයක්. දිය පාරවල් හරහා යෙදූ දැව කඳකින් සැදි දණ්ඩක සෙතු වූ කල්හි ඒ දණ්ඩයි.මීට අමතරව ගස් කඳන් සිටුවා ඒ හරහා ලී යොදා සැකසූ පාලම් පිළිබඳවද වාර්තා වෙනවා. 18 වැනි සියවසට අයත් හේඩිට්ගේ වාර්තාවන්හි රත්නපුර ප‍්‍රදේශයේ කිරන්ඔය හරහා පොල් කඳන් හා උණ බට උපයෝගී කරගෙන තැනූ පාලම පිළිබඳව විස්තරය ඊට උදාහරණයක්.මේ අතර 18 වැනි සියවසට හා 19 වැනි සියවස මුල් භාගයට අයත් එල්ලෙන පාලම් කීපයක් ගැන තොරතුරු ද වාර්තා වී තිබෙනවා. ඉන් එකක් නම්, ගුරුගොඩ ඔය හරහා මහනුවරට පිවිසෙන මාර්ගයකට අයත් වූ ඉද්දමල්පාන පාලමයි. විශාල ගස්වල අතු අතරින් විහිදී එල්ලෙන ආකාරටයි. මෙය සාදා තිබෙන්නේ.කුරුණෑගල - ති‍්‍රකුණාමලය මාර්ගයේ දැදුරු ඔය හරහා වූ තවත් එල්ලෙන පාලමක් පිළිබඳ තොරතුරු මේජර් ෆෝබස් සඳහන් කර තිබෙනවා. ගඟ දෙ පස වූ ගස් දෙකක් මත වේවැලක් ගැටගසා අත්වැල සඳහා තවත් වේවැලක් ගැටගසා මේ පාලම නිර්මාණය කර තිබෙනවා. පාලමේ තැනින් තැන වැල්වලින් ගස්වල අතුවලට ගැටගසා තිබෙන බවත් ඔහු සඳහන් කර තිබෙනවා.

නම් පොත හෙවත් විහාර අස්න

ලංකා ඉතිහාසයේ විශේෂ සලකුණක් තබන මහනුවර රාජධානි සමය සමාජ, ආර්ථික, දේශපාලනික මෙන් ම ආධ්‍යාපනික වශයෙන් ද අනන්‍ය ලක්‍ෂණ පළකරන යුගයකි. පංසල නොහොත් පිරිවෙණ කේන්ද්‍රකොටගත් අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් ක්‍රියාත්මක වූ මෙම අවධියේ අධ්‍යාලපනය විධිමත් ලෙස හැඩගැසී තිබුණු බව ශේෂගත සාධක අනුව මැනවින් පැහැදිළි වෙයි.

මහනුවර යුගයේ ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය සඳහා කෘති පෙළක් භාවිත විය. අධ්‍යාපනයට පිවිසෙන ළපටි ශික්‍ෂකයාට අක්‍ෂර, අක්‍ෂරෝච්චාරණය හා ලේඛනය සම්බන්ධයෙන් විධිමත් අවබෝධයක් ලබා දීම ඉලක්ක කොටගෙන මෙම කෘති පෙළ සකස් විය. මේ අනුව

1. හෝඩිය
2. නම්පොත
3. මඟුල් ලකුණ
4. ගණදෙවි හෑල්ල
5. වදන්කවි පොත
6. බුද්ධ ගද්‍යය
7. සකස්කඩය

යන ග්‍රන්ථාවලිය මෙම යුගයේ සම්ප්‍රදායික භාෂා අධ්‍යයනය සඳහා භාවිත වූ බව විද්වතුන් අතර පොදුවේ පිළිගැණුන කරුණකි.

මෙම ග්‍රන්ථාවලියේ දෙවන කෘතිය වන නම්පොත හෙවත් විහාර අස්න හෝඩිය උගෙනීමෙන් පසු ව අක්‍ෂරාභ්‍යාසයෙහි යෙදෙන නවකයාට ලිහිල් අක්‍ෂර සංයෝගයෙන් යුත් වචන උච්චාරණය හුරු කිරීමට භාවිත වූ ග්‍රන්ථයකි. මහනුවර යුගයේ ජනප්‍රිය වූ බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන හා ඓතිහාසික ස්ථාන නාමාවලියක් ලෙස මෙම පොත රචනා වී ඇති හෙයින් නම්පොත-නම්ගම්පොත-විහාර අස්න ආදී විවිධ නම්වලින් හඳුන්වා ඇත. මෙහි ස්ථාන නාම 267ක් හඳුනාගත හැකි අතර වර්තමාන පළාත් බෙදීම් අනුව මෙම ස්ථාන පහත පරිදි වෙන් කළ හැකි බව සමහර විද්වතුන් විසින් පෙන්වා දී ඇත.

මධ්‍යම පළාත	75
සබරගමු පළාත	46
වයඹ පළාත	43
බස්නාහිර පළාත	35
උතුරු මැද පළාත	30
දකුණු පළාත	14
උතුරු පළාත	12
ඌව පළාත	7
නැගෙනහිර පළාත	5

මෙම ස්ථාන අතුරින් වැඩි ප්‍රමාණයක් මධ්‍යම පළාතේ ස්ථානගත වන බව හඳුනාගත හැකි වෙයි. එහෙත් මෙහි දැක්වෙන සමහර ස්ථාන හඳුනාගැනීමේ දී විද්වතුන් අතර විවිධ මතභේද පවත්නා බවත් පෙනී යයි.

ඉහත පෙන්වා දුන් පරිදි මහනුවර යුගයේ ජනප්‍රිය ආධ්‍යාපනික ග්‍රන්ථයක් වූ නම් පොත කවරෙකු විසින් ප්‍රබන්ධ කළා ද යන්න නිශ්චිත ලෙස තහවුරු කිරීම සඳහා තොරතුරු මේ වන තෙක් ලැබී නොමැත. එහෙත් මෙම පොත මහනුවර යුගයේ විද්වතෙක් වශයෙන් ප්‍රසිද්ධියක් ඉසිළූ අත්තරගම රාජගුරු බණ්ඩාරයන්ගේ ප්‍රබන්ධයක් බව සමහරෙකුගේ අදහසයි.  මෙම ග්‍රන්ථයේ දැක්වෙන ස්ථාන අතුරින් වැඩි ප්‍රමාණයක් මහනුවර ආශ්‍රිත ස්ථාන බැවින් මෙම ග්‍රන්ථය රචනා කිරීම ද මහනුවර අවට ජීවත් වූ විද්වතෙකුගේ කාර්යයක් බව සිතීමට හැකියාව ලැබේ.

නම්පොතේ දැක්වෙන මහනුවර යුගයේ ජනප්‍රිය වූ එම ස්ථාන අද දවස වන විට ලාංකේය ස්පර්ශණීය සංස්කෘතික උරුමයේ නියොජනයන් බවට නිතැතින් ම පත් වී ඇත. එබැවින් ඔැ්ර්‍ප්රජය්ැදකදටහගකන කණ්ඩායමේ මෙම උත්සාහය මෙම උරුමස්ථාන සම්බන්ධයෙන් ගද්‍යමය හා රූපමය ආඛ්‍යානයක් ගොඩනැඟීමයි.

නම්පොතේ තැන්

සගම	නාථගම	ගඩලාදෙණිය	දෙල්ගමුව
පස්ගම	සංවැල්ල	විජයොත්පාය	බටුගෙදර
අරත්තන	කඩිකාව	අභය ගිරි විහාරය	දෙනවක
මාදන්වල	මලගණේ	ජේතවන විහාරය	සබරගමුව
විල්වල	කබල්ලෑලෙන	කපිල විහාරය	ගිලීමලය
කඩදොර	නියඳවනේ	ඉසිපතනාරාමය	සමන්තකූට පර්වතය
මොරපාය	නාගල විහාරය	කුසිනාරාමයේ – සිටිපිළිම ගෙය	දිවාගුහාව
දිඹුල	රැස්වෙහෙරුව	පූර්වාරාමය	බල්ලාහෙල
පුසුල්පිටිය	තලන්ගමුව	දක්‍ෂිණාරාමය	සිඳගල
නියම්ගම්පායස්ථානය	පෙරියකඩුව	පශ්චිමාරාමය	කළුගමුව
වල්වාසගොඩ	දේවගිරි විහාරය	උත්තරාරාමය	ගංගාතිලක විහාරය
සැලව	සංගමු විහාරය	සළුමිණිසෑය	කුඹල්ඔළුව
අරම	උතුරුපවු විහාරය	සිළුමිණිසෑය	අලුදෙණිය
මැදිළිය	බුජස්ලෙන	දෙමළ මහා සෑය	කොටකේදෙණිය
දික්පිටිය	යාම්ලෙන	පොළොන්නරු විහාරය	ඉලුපැන්දෙණිය
භම්පනේ	ජයකඩුලෙන	සුළුන්නරු විහාරය	සේනදෙණිය
කාරියගම	සැඟෑලෙන	සිතුල්පවු විහාරය	නිග්ගම්මන
දඩගමුව	කුඹුරුලෙන	ධනංජය විහාරය	අරත්තන
අළුත් නුවර	රිදීලෙන	කුකුළුවා විහාරය	සන්තානාගොඩ
පරණ නුවර	රම්බඩගල්ල	දිඹුලාගල් විහාරය	වේගිරිය
මාවෙල	දෙල්විට	නකා වෙහෙර	ඇම්බැක්ක
මාකඩවර	විල්ගම	මියුඟුණා වෙහෙර	වටදාගෙය
හිඟුල	අස්ගිරිය	සොරොන්නා තොට	දැලිවෙල
කප්පාගොඩ	රුසීගම	බදුලු වෙහෙර	ගඟුල්දෙණිය
පදීදොර	ඇම්බැක්ක	යුදඟනා පිටිය	උරුලෑදෙණිය
උතුරාවල	මිලිලවාණය	රුහුණුබද කතරගම	කොටබෝගොඩ
අම්බුළුගල	බඹාවිහාරය	උග්ගල් අළුත්නුවර	රම්මුංගොඩ
දනගිරිගල	රන්ගිරිදඹුල්ල	තඹගමුව	දෙල්දෙණිය
වාගිරිගල	සීගිරිය	මුල්ගිරිය	මැණික්දිවෙල
ලෙනගල	කලාවැව	ඔවාගිරි විහාරය	මොනරාගොඩ
අලවතුර	බළල්ලෑව	දෙවිනුවරෙහි – දිව්‍යරාජ භවනය	කොළුගල
වතුර	අනුරාධපුරයෙහි ශ්‍රී මහාබොධීන් වහන්සේ	ඔත්පිළිම ගෙය	වල්ගමිපාය
මාකුරාව	ලෝවා මහා ප්‍රාසාද ස්ථානය	ගල්ගණේ	දම්තොටවතුර
කවුඩුගම	මිරිසවැටි විහාරය	වැලිගම අග්‍රබෝධි විහාරය	සියඹලාගොඩ
බිසෝවෙල	අභයගිරි විහාරය	පරණගොඩ විහාරය	දොඩම්වෙල
දැදිගම	දෙනා නඛය	තොටගමු විහාරය	දියකෙළිනාවල
අරන්දොර	භගිර නඛය	ගලපාත විහාරය	සූරියගොඩ
දොරවක	රත්නමාලි චෛත්‍යය	බෝධිමලු විහාරය	කොබ්බෑකඩුව
මඩබඩවිට	ථූපාරාම චෛත්‍යය	වනවාස විහාරය	ගන්නෝරුව
තොටගෙදර	මිහින්තලය	බෙම්වෙහෙර	කුළුගම්මන
මදුරුපිටිය	අටසැටලෙන	බෙම්තොට	මාගම්මන
අත්තනගල්ල	නිතුපත්පාන	කළුතොට	අත්තරගම
ඌරාවෙල	සුරුලුමහමුනියාව	සොරණ	මැදවෙල
ගොඩගෙදර	මුන්නේස්සරම	විසිදාගම	ගල්ලෑල්ල
දොරණෑගොඩ	ඇත්තල	කොතලාවල	දොළපීල්ල
යටවත්ත	මක්කම	රඹුක්කන	අලවතුගොඩ
රාගම	මන්නාරම	පානදුරේ දේවාලය	කොහොන
මීගමුව	මාන්තෝට්ටම	බෙල්ලන්විල	තිබ්බොටුවාව
දඹදෙණිය	පොම්පරිප්පුව	පැපිළියාන	ඇඹිල්ල විහාරය
බෙලිගල	මල්විල	නාවින්න	ආලෝක විහාරය
නවගමුව	දෙමළපට්ටනමෙහි නාගකෝවිල	විජයාරාමය	කුරුවාබෝගම්බර
බමුණුගම	කදුරුගොඩ විහාරය	සුභද්‍රාරාමය	කඩුවෙල
වට්ටාරම	තෙලිපොල	ජයවර්ධන කොට්ටයෙහි – ඔත්පිළිම ගෙය	දුනුවිල
වතුදෙණිය	මල්ලාගම	ෂන්මුඛ දේවාලය	ඇඹෙල
පුහුරිය	මිණිවන්ගොමු විහාරය	කිත්සිරිමෙවන් කැළණිය	නිත්තවෙල
ගල්බඩගම	තන්නි දිවයින	රජමහා කැළණිය	සිරිමල්වත්ත
කොල්ලුර	අග්නි දිවයින	විභීෂණ දේවාලය	අමුණුගම
ඔකඳපළ	නාග දිවයින	වැලිවිට	ගංගාරාම විහාරය
උඩපළ	පුවඟු දිවයින	බොල්ලෑගල	සෙංකඩගල
අල්ගම	කාර දිවයින	සංවැල්ල	අළුත් විහාරය
නවකෙළගමුව	මොල්ලියාවල	සේවාගම	පරණ විහාරය
ඇත්කඳ විහාරය	තිරිකුණාමලය	දිසාලති නුගය	නාගවිමානය
කුරුණෑගල	විල්ගම් වෙහෙර	කඩුදෙවොල	උපෝසථාරාමය
කුරුවෙණියාගල	තිස්ස මහ වෙහෙර	බෝමිරිය	ශ්‍රී දංෂ්ට්‍රා දළදා මන්දිරය
ආඳාගල	ඉලන්දගොඩ	කෙහෙල්බටුවාව
ඉබ්බාගල	කදුරුකොට්ටයෙහි ඇතුබඳය	අතුරුගිරි විහාරය
යක්දෙස්සාගල	ලංකාතිලකය	දෙනගමුව

ඇතුළු වූ සියලු විහාර දේවාලයවල අධිගෘහිත දෙවි මහරජාණන් තමනුත්, තමන්ගේ සහ පිරිවර දෙවියනුත් සන්දෘෂ්ට සම්භක්ත දෙවියනුත්, උපවෙනෙහි දෙවියනුත්, නොහැර කැඳවාගෙන මඞ්ගල සූත්‍රාදි බණ අසනු පිණිස ඊම සමග මහා සඞ්ගයා වහන්සේට අභිමත දෝ, අභිමත දෝ, අභිමත දෝ ! අභිමත යි, අභිමත යි, අභිමත යි ! සමග මහා සඞ්ඝයා වහන්සේ සඟ ව වදාළ මෙහෙවර සඞ්ඝාණත්තිය නූගුළුවා ඉයැ යුතු.

නම්පොත නිමි.

පරිශිලන

අභයවර්ධන, එච්. ඒ. පී.
1996    -    කඩයිම්පොත් විමර්ශනය, සංස්කෘතික දෙපාර්තමේනතුව, කොළඹ.

නම්පොත (බ. ආනන්දමෛත්‍රෙය හිමි)
2008    -    පැරණි අකුරු කරවන පොත් පෙළ, මොඩන් පොත් සමාගම, නුගේගොඩ.

විජයශ්‍රීවර්ධන, වී.
-    සිංහල භාෂාධ්‍යයන සම්ප්‍රදාය හා පාඨ්‍ය ග්‍රන්ථ (මහනුවර යුගය) ඇස්. ගොඩගේ සහ සහෝදරයෝ, කොළඹ

සම්බන්ධිත ලිපි:

මැදවල රජමහා විහාරය

Posted in නම් පොත හෙවත් විහාර අස්න