19 November 2012
සාදින්නාගල කන්දෙන් රාවණා රජුගේ බවට සැක කෙරෙන උමං මඟක් හමුවේ
උමා ඔය ව්‍යාපෘතිය සඳහා සාදින්නාගල කන්දේ ඇති කුඩා පර්වතයක බෝර දමා පුපුරවා හැරීමේදී මීට වසර 7,500කට පමණ පෙර රාවණා රජු සමයේ භාවිතා කරන්නට ඇති බවට සැක කෙරෙන උමඟක් මතුවී තිබෙනවා.
මෙම උමඟ ග අඩි 11ක් පමණ උසකින්ද අඩි 5ක් පමණ පලලින්ද යුක්තය. පහලට ගමන් කල හැකි පඩිවෙලක්ද තිබෙන මෙහි බිත්ති සියුම් ලෙස උප දමා ඇති බවට වාර්තාවේ.
උමා ඔය බහු කාර්ය ව්‍යාපෘතිය සඳහා මෙම කැනිම් කටයුතු කර තිබෙන්නේ ඇල්ල වැල්ලවාය මාර්ගයේ 10 කනුව, ප්‍රදේශයේ සාදින්නාගල කන්ද හරහාය.
රාවණා ඇල්ල හරහා වැටී ඇතැයි සැළකෙනම මෙම උමං මාර්ගය ඔස්සේ රාවනා රජු ඇල්ල වැල්ලවායේ සිට බණ්ඩාරවෙල පන්සල දක්වා එකල ගමන් කරන්නට ඇතැයි සැක කරන අතර මේ වනවිට දැඩි ආරක්ෂාවක් එම ප්‍රදේශයට දමා ඇති බව වාර්තාවේ.
පසුගිය සැප්තැම්බර් මාසයේද දර කඩා ගැනීමට ගිය ප්‍රදේශවාසීන් කිහිප දෙනෙකුට බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කයේ ඇල්ල ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයට අයත් කරදගොල්ල උඩකිරින්ද ග්‍රාමයේ ගල්පර්වතයක් යටද රාවණා රජුගේ බවට සැක කළ උමඟක් හමුවූ අතර ඉන්පසු එම උමඟට කුමක් සිදුවුනාදැයි දැනගන්නට ලැබුනේ නැත.
17 October 2012
අර්හත් මිහිඳු හිමියන්ගේ සොහොන
වාර්ෂිකව පොසොන් සමයේ මිහින්තලයට හා අනුරපුරයට රොක්වන ලක්‍ෂ සංඛ්‍යාත පිරිසගෙන් කීයෙන් කී දෙනකු මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ තැන ගැන විමසන්නේද. 13 සියවසේ දී රජරට ශිෂ්ටාචාරය බිඳවැටීමෙන් පසු සියලූ පුරාණ ආරාමික ඉදිකිරීම් කෙතෙක් දුරට වන වැදී ගියේද මෙරට ඉංග්රීසි පාලන අවධිය වන විට අවම වශයෙන් මහා ස්තූප පැවැති අභයගිරිය හා ෙඡ්තවනයවත් හරිහැටි හඳුනාගත නොහැකිව අභයගිරිය ෙඡ්තවනය ලෙසත් ඡේතවනය අභයගිරිය ලෙසත් ව්‍යවහාරයට පත්ව තිබුණි.
19 වැනි සියවසේ අග භාගයේ සිට ඇති වූ බෞද්ධ ප‍්‍රබෝධය නිසා නටඹුන් ව පැවැති අනුරාධපුර බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන පිළිසකර කිරීම ඇරඹුණ අතර 1860 න් පසු ඉංග්රීසි රජය විසින් මෙකී පුරාස්ථාන වාර්තා කිරීම සඳහා ඡායාරූප ගැනීමට ලෝටන්ද සැලසුම් ඇඳීමට ජේ ද ස්මිතර් ද කැනීම් හා සංරක්‍ෂණය සඳහා එච්.සී.පී. බෙඞ් ද පත්කරන ලදී. එකල්හි ජනවහරේ තිබූ පරිදි ස්මිතර් විසින් ඔහුගේ ආකිටෙක්චරල් රිමේන්ස් අනුරාධපුර ග‍්‍රන්ථයේත් බෙල් විසින් ආකියොලොජිකල් සර්වේ ඔෆ් සිලෝන් ඇනුඇල් රිපෝර්ට් ග‍්‍රන්ථයේත් ථූපාරම ස්තූපයට බටහිරින් පිහිටි නටබුන් ස්මාරකය මිහිඳු සොහොන ලෙසත් නැගෙනහිරින් පිහිටි නටබුන් චෛත්‍යය සංඝමිත්තා සොහොන ලෙසත් හඳුන්වා දෙනලදී.
තව ද පසුගිය කාලයේ දී ඡේතවන ව්‍යාපෘති බලධාරීන් විසින් ඡේතවන ස්තූප සලපතළ මළුව මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ ස්ථානය ලෙස හඳුන්වාදී තිබුණි. එහෙත් මෙම ස්තූප සලපතළ මළුව සුපරීක්‍ෂාකාරී ලෙස මූලාශ‍්‍රය ලේඛන පිරික්සීමේ දී ඉහත කී හඳුනාගැනීම් සාවද්‍ය බව වැටහේ. කෙසේ වෙතත් ශ්‍රී ලාංකේය බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරයේ නියමුවන් වන මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කරන ලද නිවැරදි ස්ථානය සොයා ගැනීම මෙරට බෞද්ධයන්ට විශේෂයෙන් වැදගත් වන්නේය.
අර්හත් මිහිඳු හිමියන්ගේ ආදාහනය පිළිබඳව වඩාත් විස්තර හමුවන්නේ මහාවංශයේ ය. එහි ටීකාවේ හා අනිකුත් ග‍්‍රන්ථවල ඇති සඳහන්වල මහාවංශයට වඩා වෙනසක් නැත. පළමුව ඒ ථූපාරමය අසළ නොවන බවට ඇති සාධක විමසිය යුතුය. ථූපාරමය ඉදිකිරීම පිළිබඳව මහාවංශයේ හා ටීකාවේ සඳහන් විස්තරයේ එහි නිදන් කිරිම සඳහා සුමන සාමනේරයන් විසින් ගෙන එනලද සර්වඥ ධාතු සහිත කරඬුව පිට තබාගත් ඇතා ථූපාරාම ස්තූපය ඉදිකරන ස්ථානයට ගොස් ඇතුළේ උස ප‍්‍රමාණයට ස්තූපය බඳින තුරු ධාතු බිමට ගැනීමට ඉඩ නොදුන් බවත් ඇතා ස්තූපයට බටහිර දෙසින් බෝධිඝරය ඉදිවන ස්ථානයේ රැඳී සිටි බවත් දැක්වේ. මහාවංශය ඒ පිළිබඳව දක්වන්නේ හස්ති තෙම ථූපාරාම චෛත්‍යස්ථානයෙන් පිටුපස කරන ලද්දා වූ මහේජ වස්තු නම් දේවස්ථානයට ගොස් බෝධිස්ථානයේ නැවතී පෙරදිගට අභිමුඛව සිටි බවය.
මේ අනුව ථූපාරාමයේ බෝධිස්ථානය පිහිටා තිබී ඇත්තේ ථූපාරාම ස්තූපයට බටහිරිනි. සම සතරැුස්වූ ථූපාරාම භූමිය වටකොට පුරාණ ප‍්‍රාකාරයක් ඇති අතර ස්තූපයට බටහිරින් එම සීමාව තුළ ඇත්තේ නටඹුන්ව ගිය එක් ස්මාරකයක් පමණකි. ඊට අමතරව වෙනත් ස්මාරකයක් පිහිටීමට එහි ඉඩක් නැත.
මහාවංශයේ හා එහි ටීකාවේ දැක්වෙන පරිදි මහාමෙව්නාවේ ශ්‍රී මහා බෝධිය පිහිටුවීමෙන් පසු හටගත් පළමු අටපල බෝධි අතුරින් එකක් සිටුවා ඇත්තේ ථූපාරාමයේය. ථූපාරාම භූමිය ඇතුළත වෙනත් බෝධිඝර දක්නට නැති නිසාත් මහාවංශයේ හා ටීකාවේ මෙම ස්ථානය බෝධිස්ථානය ලෙස නම් කර තිබීම අනුවත් මේ ස්මාරකය අස්ටඵල බෝධිය සිටවූ ස්ථානය ලෙස නිගමනය කළ හැකිය. ථූපාරම බෝධිඝරය අප විසින් කැනීම් හේතුවෙන්ද බෝධි පරීක්‍ෂිප්ත ව තිබූ වෘතාකාර ගඩොලූ බැම්ම ද ඒ වටා තැන්පත් කොට තිබූ සිරිපතුල් ගල්ද දැනට මතුපිට දක්නට ඇති මාලකයට යටින් වූ පැරණි බැම්මේම පනාබැම්ම වශයෙන් ගඩොලින් කළ මීටර් දෙකක් පමණ ගැඹුරැති බැම්මද හමුවිය. බෝධිය පිහිටි ස්ථානය හාරා ගැලවූ එහි බැම්මේ ගඩොළු කැබැලිවලින් වළ පුරවා තිබුණි. ලැබුණු සාධක සියල්ල අනුව ස්මිතර් දැක්වූ පරිදි මෙය මිහිඳු සොහොන නොවන බව තහවුරු විය.
මිහිඳු හිමියන්ගේ ආදාහනය පිළීබඳ මහාවංශයේ හා එහි ටීකාවේ සඳහන් වන්නේ දේහය මහා විහාරයට ගෙනවුත් එහි පැනඹ මළුවේ තබා තිබී ඉනික්බිති ව නැගෙනහිර දෙස තෙරුන්ගේ බද්ධමාලකයෙහි ආදාහනය කොට එහි චෛත්‍යයක් ද බඳවන ලද බවය. එතැන් පටන් එය සිසාරා තුන් යොදුන් මානයේ කළුරිය කළ ආර්යන්ගේ සිරුරු දවනු ලැබූ බවයි. එසේ නම් මිහිඳු හිමියන්ගේ සොහොන සෙවීමේ දී පුරාණ පැනඹ මළුව හා බද්ධමාලකය පිහිටි තැන් හඳුනා ගත යුතුය. තෙරුවන්ගේ බද්ධ මාලකයක් ගැන මහා වංශයේ හා එහි ටීකාවේ ද සඳහනක් ඇත. එනම් අරිට්ඨාදි භික්ෂුන් සඳහා උන් වහන්සේ විසින්ම තුම්බරු නම් වූ බද්ධ මාලකයක් බැඳ උපසම්පදා කිරීම සම්බන්ධවය.
ටීකාව එය දක්වන්නේ තමන් විසින් බඳනා ලද තුම්බරු නම් මාලකයෙහි පළමු වරට කර්ම වාක්‍යයෙන් උපසම්පදා කර්මය කළහ මිහිඳු හිමියන් මහමෙව්නාවේ (මහා විහාරයේ) වැඩ වාසය කළේ ශ්‍රී මහා බෝධිය අසළ රාජගෘහයේ බවද පසුව ඉදිකළ කාලපාසාදය එතැනට මඳක් උතුරින් වූ බවද වංශකථාවේ සඳහන් වේ. මහා විහාරය යනුවෙන් එකල අදහස් කර ඇත්තේ විශේෂයෙන් මිහිඳු හිමියන් වැඩ සිටි ආවාසය හා අවට ගොඩනැගිලිය.
ක‍්‍රි.ව. 411 දී පමණ ෆාහියන් හිමි මහා විහාරය පිළිබඳ ව විස්තර කිරීමේ දී තමා රහත් හිමි නමකගේ ආදාහන කටයුතු දුටු බවත් ආදාහනය කළේ විහාරයෙන් ලී 4-5 ක් නැනෙහිර දෙසින් බවත් දක්වයි. ෆාහියන් දේශාටන වාර්තාවේ විමල් බලගල්ල පරිවර්තනයේ එය වරදවා නගරයෙන් නැගෙනහිර යැයි සඳහන් කර ඇත. ලී 4-5 යනු කි.මීටර් එකක පමණ වේ. බොහෝ සෙයින් ෆාහියන් හිමි සඳහන් කරන්නේ මිහිඳු මිහියන් ආදාහනය කළ ආදාහන භූමිය වන විට මෙම ස්ථානය වෙනස් විය හැකි බැවිනි.
පැනඹමළුව යනු වංසකථා විස්තර අනුව මහාවිහාරයේ ලහබත්ගෙය පිහිටි ප‍්‍රදේශයයි. මිහිඳු හිමියන් මහා විහාරයේ පූජනීය ස්ථාන පිහිටන තැන් රජතුමාට දක්වමින් ලෝවාමහාපාය පිහිටන තැනට ගොස් අනතුරු ව ගියේ සලාකය ලබා දෙන ලහබත්ගෙය පිහිටන තැනටය. ලහබත් ගෙය ලෝවාමහාපායට ඉදිරියෙන් (බටහිර දෙසින්) පිහිටා ඇති නටඹුන් ගොඩනැගිල්ල බව මහා බෝධිවංශ ගැටපදයේ මහාවිහාරයේ පූජනීය ස්ථාන විස්තර කෙරෙන සිංහ වික‍්‍රාන්ති සැලැස්මේ පෙන්වා දෙයි. ඒ ශ්‍රී මහා බෝධියට උතුරු දෙස (රුවන්වැලි සෑය දෙසට) ඊට ආසන්නම තැනයි. දීපවංශය ද පැහැදිලිව පවසන්නේ තිස්සමහාරාමයෙන් (මහාවිහාරයෙන්) නැගෙනහිර දෙස තෙරුන් වහන්සේ ආදාහනය කළ වගයි.
තෙරුන්ගේ බද්ධමාලක යනු භික්‍ෂූන් වහන්සේලා පොහොය කිරීමට පෙර ඇවත් දෙසීම සඳහා යොදාගත් ස්ථානය විය යුතුය. දෙපෝයකට වරක් භික්‍ෂූන් වහන්සේලා එක් වී උපෝසථඝරයෙහි දී පාතිමොක්ඛය කියවන අතර විනයට අනුව ඒ සඳහා උපෝසථඝරයට ඇතුළු වීමට පෙර තමා අතින් වරදක් සිදු වී ඇත් නම් එය ප්රකාශ කොට පිරිසිදු වී ඇතුළු විය යුතුය. එහෙයින් මහාවිහාරයේ පොහොය ගෙය වූ ලෝවාමහාපාය අසළ බද්ධමාලකයක් තිබීම බොහෝ සෙයින් සිදුවිය හැකිය. මාලක යන්නට අර්ථ සපයන මහාචාර්ය විල්හෙල්ම් ගයිගර් එය යම් කිසි පූජනීය කටයුත්තක් කරගෙන ගිය මළුවක් හෝ අවකාශයක් බව දක්වා තිබේ.
මේ අතර ෙඡ්තවන විහාර ව්‍යාපෘතියේ නිලධාරීන් විසින් ෙඡ්තවන ස්තූප සලපතළ මළුවේ කැනීම් කිරීමේ දී මීටර් එකක් පමණ ගැඹුරින් ගඩොලූ ප‍්‍රාකාරයක් හා අඟුරු හමුවූ බවත් එ නිසා එය මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ ස්ථානය බවත් දක්වා ඇතත් එය පිළිගැනීමට අපහසු හා නිශ්චිත සාක්‍ෂ්‍ය මත නො පිහිටා කරන ලද ඉක්මන් ප‍්‍රකාශයක් බව පෙනේ. ඔවුන් තෙරුන් ආදාහනය කළේ නගරයට නැගෙනහිරින් යැයි සළකා ඇතත් වංශකථා අනුව එය සිදුවී ඇත්තේ නගරයට නොව මහා විහාරයට නැගෙනහිරින්ය.
පිහිටීම අනුව බලන කල ෙඡ්තවන ස්තූපය පිහිටා ඇත්තේ මහිවාහාර මූලස්ථානයට නැගෙනහිරින් නොවේ. ෆාහියන් හිමි රහතන් වහන්සේලා ආදාහනය කළ මළුව යනුයෙන් දක්වන්නේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ මළුව නම් ෙඡ්තවන ස්තූපය ඉදිකිරීමෙන් පසු යුගයේත් මෙම ආදාහන භූමිය ආරක්ෂා වී තිබී ඇත. මහසෙන් රජු පිළිබඳව අප‍්‍රසාදයකින් සිටි මහාවිහාර වාසීන් මෙසේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහයන කළ මළුව නම් ෙඡ්තවන ස්තූපය ඉදිකිරීමෙන් පසු යුගයේත් මෙම ආදාහන භූමිය ආරක්ෂා වී තිබි ඇත. මහසෙන් රජු පිළිබඳව අප‍්‍රසාදයකින් සිටි මහාවිහාර වාසීන් මෙසේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ භූමි වසා දමා සලපතළ මළුවක් සැදුවේ නම් නිහඬව සිටියේ යැයි කිසිසේත් සැලකිය නොහැක්කේ මිහිඳු හිමි ආදාහයන කළ තැන උත්තිය රජු විසින් චෛත්‍යයක් ද ඉදිකොට තිබූ බව සඳහන් වීමෙන් එතැන අති පූජනීය තැනක් සේ සැලකී ඇති බැවිනි.
රජතුමා එසේ කළේ නම් එතුමා ගැන දොස් පවරා ලියා ඇති මහාවංස විස්තරයේ නිසැකවම එය සඳහන් කරනු ඇත. මහාවංශයෙන් දැක්වෙන්නේ එතුමාගේ ආගමික ප‍්‍රතිපත්තිය පිළිබඳ සැබෑ මුහුණුවර නොවේ. වංසත්ථප්පකාසිනියේ සඳහන් පරිදි මහසෙන් රජතුමා දිවයින පුරා තිබූ මිසදිටු ආරාම බිඳ දමා ශිවලිංග විනාශ කළා පමණක් නොව ත‍්‍රීකුණාමලයේ (ගෝකණ්ණ) එවැනි දේවාල තුනක් බිඳ දමා ගෝකණ්ණ ආදි විහාර තුනක් ඉදිකළ බවද සඳහන්ය. (මේ අනුව පූජනීයත්වයට පත්ව තිබූ මිහිඳු සෑය පිහිටි ස්ථානය යටකොට ගිහියනගේ පයට පෑගෙන පරිදි සලපතල මළුවක් ඉදිකරන ලද්දේ යැයි සිතිය නොහැකිය.
මහා විහාර භූමියේ මධ්‍යස්ථානය වූයේ මිහිඳු හිමියන් වැඩ සිටි ස්ථානයයි. ඒ ශ්‍රී මහා බෝධි පරිශ්රයේ බටහිරින් පිහිටි රාජගෘහයයි. මේ අනුව විහාරයෙන් නැගෙනහිර යනු බොහෝ සෙයින් පැනඹමළුව තිබූ තැනින් නැතහොත් ශ්‍රී මහා බෝධිය පිහිටි තැනින් නැගෙනහිර විය යුතුය. ලෝවාමහාපායෙන් නැගෙනහිර කෙළින්ම යොමු වන්නේ මල්වතු ඔය බටහිර සීමාවටය. මේ කරුණුවලින් පැහැදිලි වන්නේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කර ඇත්තේ ලොවාමහාපායට පිටුපස එනම් නැගෙනහිර ස්ථානයක බවය.
අභයගිරි විහාර ව්‍යාපෘතියේ පුරාවිද්‍යා අධ්යක්ෂ සේවා සම්මානිත මහාචාර්ය ටී.ජී කුලතුංග
ථූපාරාම මහා සෑය
ලෝවාමහාපාය
අර්හත් මිහිඳු හිමියන්ගේ සොහොන
වාර්ෂිකව පොසොන් සමයේ මිහින්තලයට හා අනුරපුරයට රොක්වන ලක්‍ෂ සංඛ්‍යාත පිරිසගෙන් කීයෙන් කී දෙනකු මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ තැන ගැන විමසන්නේද. 13 සියවසේ දී රජරට ශිෂ්ටාචාරය බිඳවැටීමෙන් පසු සියලූ පුරාණ ආරාමික ඉදිකිරීම් කෙතෙක් දුරට වන වැදී ගියේද මෙරට ඉංග්රීසි පාලන අවධිය වන විට අවම වශයෙන් මහා ස්තූප පැවැති අභයගිරිය හා ෙඡ්තවනයවත් හරිහැටි හඳුනාගත නොහැකිව අභයගිරිය ෙඡ්තවනය ලෙසත් ඡේතවනය අභයගිරිය ලෙසත් ව්‍යවහාරයට පත්ව තිබුණි.
19 වැනි සියවසේ අග භාගයේ සිට ඇති වූ බෞද්ධ ප‍්‍රබෝධය නිසා නටඹුන් ව පැවැති අනුරාධපුර බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන පිළිසකර කිරීම ඇරඹුණ අතර 1860 න් පසු ඉංග්රීසි රජය විසින් මෙකී පුරාස්ථාන වාර්තා කිරීම සඳහා ඡායාරූප ගැනීමට ලෝටන්ද සැලසුම් ඇඳීමට ජේ ද ස්මිතර් ද කැනීම් හා සංරක්‍ෂණය සඳහා එච්.සී.පී. බෙඞ් ද පත්කරන ලදී. එකල්හි ජනවහරේ තිබූ පරිදි ස්මිතර් විසින් ඔහුගේ ආකිටෙක්චරල් රිමේන්ස් අනුරාධපුර ග‍්‍රන්ථයේත් බෙල් විසින් ආකියොලොජිකල් සර්වේ ඔෆ් සිලෝන් ඇනුඇල් රිපෝර්ට් ග‍්‍රන්ථයේත් ථූපාරම ස්තූපයට බටහිරින් පිහිටි නටබුන් ස්මාරකය මිහිඳු සොහොන ලෙසත් නැගෙනහිරින් පිහිටි නටබුන් චෛත්‍යය සංඝමිත්තා සොහොන ලෙසත් හඳුන්වා දෙනලදී.
තව ද පසුගිය කාලයේ දී ඡේතවන ව්‍යාපෘති බලධාරීන් විසින් ඡේතවන ස්තූප සලපතළ මළුව මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ ස්ථානය ලෙස හඳුන්වාදී තිබුණි. එහෙත් මෙම ස්තූප සලපතළ මළුව සුපරීක්‍ෂාකාරී ලෙස මූලාශ‍්‍රය ලේඛන පිරික්සීමේ දී ඉහත කී හඳුනාගැනීම් සාවද්‍ය බව වැටහේ. කෙසේ වෙතත් ශ්‍රී ලාංකේය බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරයේ නියමුවන් වන මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කරන ලද නිවැරදි ස්ථානය සොයා ගැනීම මෙරට බෞද්ධයන්ට විශේෂයෙන් වැදගත් වන්නේය.
අර්හත් මිහිඳු හිමියන්ගේ ආදාහනය පිළිබඳව වඩාත් විස්තර හමුවන්නේ මහාවංශයේ ය. එහි ටීකාවේ හා අනිකුත් ග‍්‍රන්ථවල ඇති සඳහන්වල මහාවංශයට වඩා වෙනසක් නැත. පළමුව ඒ ථූපාරමය අසළ නොවන බවට ඇති සාධක විමසිය යුතුය. ථූපාරමය ඉදිකිරීම පිළිබඳව මහාවංශයේ හා ටීකාවේ සඳහන් විස්තරයේ එහි නිදන් කිරිම සඳහා සුමන සාමනේරයන් විසින් ගෙන එනලද සර්වඥ ධාතු සහිත කරඬුව පිට තබාගත් ඇතා ථූපාරාම ස්තූපය ඉදිකරන ස්ථානයට ගොස් ඇතුළේ උස ප‍්‍රමාණයට ස්තූපය බඳින තුරු ධාතු බිමට ගැනීමට ඉඩ නොදුන් බවත් ඇතා ස්තූපයට බටහිර දෙසින් බෝධිඝරය ඉදිවන ස්ථානයේ රැඳී සිටි බවත් දැක්වේ. මහාවංශය ඒ පිළිබඳව දක්වන්නේ හස්ති තෙම ථූපාරාම චෛත්‍යස්ථානයෙන් පිටුපස කරන ලද්දා වූ මහේජ වස්තු නම් දේවස්ථානයට ගොස් බෝධිස්ථානයේ නැවතී පෙරදිගට අභිමුඛව සිටි බවය.
මේ අනුව ථූපාරාමයේ බෝධිස්ථානය පිහිටා තිබී ඇත්තේ ථූපාරාම ස්තූපයට බටහිරිනි. සම සතරැුස්වූ ථූපාරාම භූමිය වටකොට පුරාණ ප‍්‍රාකාරයක් ඇති අතර ස්තූපයට බටහිරින් එම සීමාව තුළ ඇත්තේ නටඹුන්ව ගිය එක් ස්මාරකයක් පමණකි. ඊට අමතරව වෙනත් ස්මාරකයක් පිහිටීමට එහි ඉඩක් නැත.
මහාවංශයේ හා එහි ටීකාවේ දැක්වෙන පරිදි මහාමෙව්නාවේ ශ්‍රී මහා බෝධිය පිහිටුවීමෙන් පසු හටගත් පළමු අටපල බෝධි අතුරින් එකක් සිටුවා ඇත්තේ ථූපාරාමයේය. ථූපාරාම භූමිය ඇතුළත වෙනත් බෝධිඝර දක්නට නැති නිසාත් මහාවංශයේ හා ටීකාවේ මෙම ස්ථානය බෝධිස්ථානය ලෙස නම් කර තිබීම අනුවත් මේ ස්මාරකය අස්ටඵල බෝධිය සිටවූ ස්ථානය ලෙස නිගමනය කළ හැකිය. ථූපාරම බෝධිඝරය අප විසින් කැනීම් හේතුවෙන්ද බෝධි පරීක්‍ෂිප්ත ව තිබූ වෘතාකාර ගඩොලූ බැම්ම ද ඒ වටා තැන්පත් කොට තිබූ සිරිපතුල් ගල්ද දැනට මතුපිට දක්නට ඇති මාලකයට යටින් වූ පැරණි බැම්මේම පනාබැම්ම වශයෙන් ගඩොලින් කළ මීටර් දෙකක් පමණ ගැඹුරැති බැම්මද හමුවිය. බෝධිය පිහිටි ස්ථානය හාරා ගැලවූ එහි බැම්මේ ගඩොළු කැබැලිවලින් වළ පුරවා තිබුණි. ලැබුණු සාධක සියල්ල අනුව ස්මිතර් දැක්වූ පරිදි මෙය මිහිඳු සොහොන නොවන බව තහවුරු විය.
මිහිඳු හිමියන්ගේ ආදාහනය පිළීබඳ මහාවංශයේ හා එහි ටීකාවේ සඳහන් වන්නේ දේහය මහා විහාරයට ගෙනවුත් එහි පැනඹ මළුවේ තබා තිබී ඉනික්බිති ව නැගෙනහිර දෙස තෙරුන්ගේ බද්ධමාලකයෙහි ආදාහනය කොට එහි චෛත්‍යයක් ද බඳවන ලද බවය. එතැන් පටන් එය සිසාරා තුන් යොදුන් මානයේ කළුරිය කළ ආර්යන්ගේ සිරුරු දවනු ලැබූ බවයි. එසේ නම් මිහිඳු හිමියන්ගේ සොහොන සෙවීමේ දී පුරාණ පැනඹ මළුව හා බද්ධමාලකය පිහිටි තැන් හඳුනා ගත යුතුය. තෙරුවන්ගේ බද්ධ මාලකයක් ගැන මහා වංශයේ හා එහි ටීකාවේ ද සඳහනක් ඇත. එනම් අරිට්ඨාදි භික්ෂුන් සඳහා උන් වහන්සේ විසින්ම තුම්බරු නම් වූ බද්ධ මාලකයක් බැඳ උපසම්පදා කිරීම සම්බන්ධවය.
ටීකාව එය දක්වන්නේ තමන් විසින් බඳනා ලද තුම්බරු නම් මාලකයෙහි පළමු වරට කර්ම වාක්‍යයෙන් උපසම්පදා කර්මය කළහ මිහිඳු හිමියන් මහමෙව්නාවේ (මහා විහාරයේ) වැඩ වාසය කළේ ශ්‍රී මහා බෝධිය අසළ රාජගෘහයේ බවද පසුව ඉදිකළ කාලපාසාදය එතැනට මඳක් උතුරින් වූ බවද වංශකථාවේ සඳහන් වේ. මහා විහාරය යනුවෙන් එකල අදහස් කර ඇත්තේ විශේෂයෙන් මිහිඳු හිමියන් වැඩ සිටි ආවාසය හා අවට ගොඩනැගිලිය.
ක‍්‍රි.ව. 411 දී පමණ ෆාහියන් හිමි මහා විහාරය පිළිබඳ ව විස්තර කිරීමේ දී තමා රහත් හිමි නමකගේ ආදාහන කටයුතු දුටු බවත් ආදාහනය කළේ විහාරයෙන් ලී 4-5 ක් නැනෙහිර දෙසින් බවත් දක්වයි. ෆාහියන් දේශාටන වාර්තාවේ විමල් බලගල්ල පරිවර්තනයේ එය වරදවා නගරයෙන් නැගෙනහිර යැයි සඳහන් කර ඇත. ලී 4-5 යනු කි.මීටර් එකක පමණ වේ. බොහෝ සෙයින් ෆාහියන් හිමි සඳහන් කරන්නේ මිහිඳු මිහියන් ආදාහනය කළ ආදාහන භූමිය වන විට මෙම ස්ථානය වෙනස් විය හැකි බැවිනි.
පැනඹමළුව යනු වංසකථා විස්තර අනුව මහාවිහාරයේ ලහබත්ගෙය පිහිටි ප‍්‍රදේශයයි. මිහිඳු හිමියන් මහා විහාරයේ පූජනීය ස්ථාන පිහිටන තැන් රජතුමාට දක්වමින් ලෝවාමහාපාය පිහිටන තැනට ගොස් අනතුරු ව ගියේ සලාකය ලබා දෙන ලහබත්ගෙය පිහිටන තැනටය. ලහබත් ගෙය ලෝවාමහාපායට ඉදිරියෙන් (බටහිර දෙසින්) පිහිටා ඇති නටඹුන් ගොඩනැගිල්ල බව මහා බෝධිවංශ ගැටපදයේ මහාවිහාරයේ පූජනීය ස්ථාන විස්තර කෙරෙන සිංහ වික‍්‍රාන්ති සැලැස්මේ පෙන්වා දෙයි. ඒ ශ්‍රී මහා බෝධියට උතුරු දෙස (රුවන්වැලි සෑය දෙසට) ඊට ආසන්නම තැනයි. දීපවංශය ද පැහැදිලිව පවසන්නේ තිස්සමහාරාමයෙන් (මහාවිහාරයෙන්) නැගෙනහිර දෙස තෙරුන් වහන්සේ ආදාහනය කළ වගයි.
තෙරුන්ගේ බද්ධමාලක යනු භික්‍ෂූන් වහන්සේලා පොහොය කිරීමට පෙර ඇවත් දෙසීම සඳහා යොදාගත් ස්ථානය විය යුතුය. දෙපෝයකට වරක් භික්‍ෂූන් වහන්සේලා එක් වී උපෝසථඝරයෙහි දී පාතිමොක්ඛය කියවන අතර විනයට අනුව ඒ සඳහා උපෝසථඝරයට ඇතුළු වීමට පෙර තමා අතින් වරදක් සිදු වී ඇත් නම් එය ප්රකාශ කොට පිරිසිදු වී ඇතුළු විය යුතුය. එහෙයින් මහාවිහාරයේ පොහොය ගෙය වූ ලෝවාමහාපාය අසළ බද්ධමාලකයක් තිබීම බොහෝ සෙයින් සිදුවිය හැකිය. මාලක යන්නට අර්ථ සපයන මහාචාර්ය විල්හෙල්ම් ගයිගර් එය යම් කිසි පූජනීය කටයුත්තක් කරගෙන ගිය මළුවක් හෝ අවකාශයක් බව දක්වා තිබේ.
මේ අතර ෙඡ්තවන විහාර ව්‍යාපෘතියේ නිලධාරීන් විසින් ෙඡ්තවන ස්තූප සලපතළ මළුවේ කැනීම් කිරීමේ දී මීටර් එකක් පමණ ගැඹුරින් ගඩොලූ ප‍්‍රාකාරයක් හා අඟුරු හමුවූ බවත් එ නිසා එය මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ ස්ථානය බවත් දක්වා ඇතත් එය පිළිගැනීමට අපහසු හා නිශ්චිත සාක්‍ෂ්‍ය මත නො පිහිටා කරන ලද ඉක්මන් ප‍්‍රකාශයක් බව පෙනේ. ඔවුන් තෙරුන් ආදාහනය කළේ නගරයට නැගෙනහිරින් යැයි සළකා ඇතත් වංශකථා අනුව එය සිදුවී ඇත්තේ නගරයට නොව මහා විහාරයට නැගෙනහිරින්ය.
පිහිටීම අනුව බලන කල ෙඡ්තවන ස්තූපය පිහිටා ඇත්තේ මහිවාහාර මූලස්ථානයට නැගෙනහිරින් නොවේ. ෆාහියන් හිමි රහතන් වහන්සේලා ආදාහනය කළ මළුව යනුයෙන් දක්වන්නේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ මළුව නම් ෙඡ්තවන ස්තූපය ඉදිකිරීමෙන් පසු යුගයේත් මෙම ආදාහන භූමිය ආරක්ෂා වී තිබී ඇත. මහසෙන් රජු පිළිබඳව අප‍්‍රසාදයකින් සිටි මහාවිහාර වාසීන් මෙසේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහයන කළ මළුව නම් ෙඡ්තවන ස්තූපය ඉදිකිරීමෙන් පසු යුගයේත් මෙම ආදාහන භූමිය ආරක්ෂා වී තිබි ඇත. මහසෙන් රජු පිළිබඳව අප‍්‍රසාදයකින් සිටි මහාවිහාර වාසීන් මෙසේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ භූමි වසා දමා සලපතළ මළුවක් සැදුවේ නම් නිහඬව සිටියේ යැයි කිසිසේත් සැලකිය නොහැක්කේ මිහිඳු හිමි ආදාහයන කළ තැන උත්තිය රජු විසින් චෛත්‍යයක් ද ඉදිකොට තිබූ බව සඳහන් වීමෙන් එතැන අති පූජනීය තැනක් සේ සැලකී ඇති බැවිනි.
රජතුමා එසේ කළේ නම් එතුමා ගැන දොස් පවරා ලියා ඇති මහාවංස විස්තරයේ නිසැකවම එය සඳහන් කරනු ඇත. මහාවංශයෙන් දැක්වෙන්නේ එතුමාගේ ආගමික ප‍්‍රතිපත්තිය පිළිබඳ සැබෑ මුහුණුවර නොවේ. වංසත්ථප්පකාසිනියේ සඳහන් පරිදි මහසෙන් රජතුමා දිවයින පුරා තිබූ මිසදිටු ආරාම බිඳ දමා ශිවලිංග විනාශ කළා පමණක් නොව ත‍්‍රීකුණාමලයේ (ගෝකණ්ණ) එවැනි දේවාල තුනක් බිඳ දමා ගෝකණ්ණ ආදි විහාර තුනක් ඉදිකළ බවද සඳහන්ය. (මේ අනුව පූජනීයත්වයට පත්ව තිබූ මිහිඳු සෑය පිහිටි ස්ථානය යටකොට ගිහියනගේ පයට පෑගෙන පරිදි සලපතල මළුවක් ඉදිකරන ලද්දේ යැයි සිතිය නොහැකිය.
මහා විහාර භූමියේ මධ්‍යස්ථානය වූයේ මිහිඳු හිමියන් වැඩ සිටි ස්ථානයයි. ඒ ශ්‍රී මහා බෝධි පරිශ්රයේ බටහිරින් පිහිටි රාජගෘහයයි. මේ අනුව විහාරයෙන් නැගෙනහිර යනු බොහෝ සෙයින් පැනඹමළුව තිබූ තැනින් නැතහොත් ශ්‍රී මහා බෝධිය පිහිටි තැනින් නැගෙනහිර විය යුතුය. ලෝවාමහාපායෙන් නැගෙනහිර කෙළින්ම යොමු වන්නේ මල්වතු ඔය බටහිර සීමාවටය. මේ කරුණුවලින් පැහැදිලි වන්නේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කර ඇත්තේ ලොවාමහාපායට පිටුපස එනම් නැගෙනහිර ස්ථානයක බවය.
අභයගිරි විහාර ව්‍යාපෘතියේ පුරාවිද්‍යා අධ්යක්ෂ සේවා සම්මානිත මහාචාර්ය ටී.ජී කුලතුංග
ථූපාරාම මහා සෑය
ලෝවාමහාපාය
අර්හත් මිහිඳු හිමියන්ගේ සොහොන
වාර්ෂිකව පොසොන් සමයේ මිහින්තලයට හා අනුරපුරයට රොක්වන ලක්‍ෂ සංඛ්‍යාත පිරිසගෙන් කීයෙන් කී දෙනකු මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ තැන ගැන විමසන්නේද. 13 සියවසේ දී රජරට ශිෂ්ටාචාරය බිඳවැටීමෙන් පසු සියලූ පුරාණ ආරාමික ඉදිකිරීම් කෙතෙක් දුරට වන වැදී ගියේද මෙරට ඉංග්රීසි පාලන අවධිය වන විට අවම වශයෙන් මහා ස්තූප පැවැති අභයගිරිය හා ෙඡ්තවනයවත් හරිහැටි හඳුනාගත නොහැකිව අභයගිරිය ෙඡ්තවනය ලෙසත් ඡේතවනය අභයගිරිය ලෙසත් ව්‍යවහාරයට පත්ව තිබුණි.
19 වැනි සියවසේ අග භාගයේ සිට ඇති වූ බෞද්ධ ප‍්‍රබෝධය නිසා නටඹුන් ව පැවැති අනුරාධපුර බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන පිළිසකර කිරීම ඇරඹුණ අතර 1860 න් පසු ඉංග්රීසි රජය විසින් මෙකී පුරාස්ථාන වාර්තා කිරීම සඳහා ඡායාරූප ගැනීමට ලෝටන්ද සැලසුම් ඇඳීමට ජේ ද ස්මිතර් ද කැනීම් හා සංරක්‍ෂණය සඳහා එච්.සී.පී. බෙඞ් ද පත්කරන ලදී. එකල්හි ජනවහරේ තිබූ පරිදි ස්මිතර් විසින් ඔහුගේ ආකිටෙක්චරල් රිමේන්ස් අනුරාධපුර ග‍්‍රන්ථයේත් බෙල් විසින් ආකියොලොජිකල් සර්වේ ඔෆ් සිලෝන් ඇනුඇල් රිපෝර්ට් ග‍්‍රන්ථයේත් ථූපාරම ස්තූපයට බටහිරින් පිහිටි නටබුන් ස්මාරකය මිහිඳු සොහොන ලෙසත් නැගෙනහිරින් පිහිටි නටබුන් චෛත්‍යය සංඝමිත්තා සොහොන ලෙසත් හඳුන්වා දෙනලදී.
තව ද පසුගිය කාලයේ දී ඡේතවන ව්‍යාපෘති බලධාරීන් විසින් ඡේතවන ස්තූප සලපතළ මළුව මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ ස්ථානය ලෙස හඳුන්වාදී තිබුණි. එහෙත් මෙම ස්තූප සලපතළ මළුව සුපරීක්‍ෂාකාරී ලෙස මූලාශ‍්‍රය ලේඛන පිරික්සීමේ දී ඉහත කී හඳුනාගැනීම් සාවද්‍ය බව වැටහේ. කෙසේ වෙතත් ශ්‍රී ලාංකේය බෞද්ධ ශිෂ්ටාචාරයේ නියමුවන් වන මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කරන ලද නිවැරදි ස්ථානය සොයා ගැනීම මෙරට බෞද්ධයන්ට විශේෂයෙන් වැදගත් වන්නේය.
අර්හත් මිහිඳු හිමියන්ගේ ආදාහනය පිළිබඳව වඩාත් විස්තර හමුවන්නේ මහාවංශයේ ය. එහි ටීකාවේ හා අනිකුත් ග‍්‍රන්ථවල ඇති සඳහන්වල මහාවංශයට වඩා වෙනසක් නැත. පළමුව ඒ ථූපාරමය අසළ නොවන බවට ඇති සාධක විමසිය යුතුය. ථූපාරමය ඉදිකිරීම පිළිබඳව මහාවංශයේ හා ටීකාවේ සඳහන් විස්තරයේ එහි නිදන් කිරිම සඳහා සුමන සාමනේරයන් විසින් ගෙන එනලද සර්වඥ ධාතු සහිත කරඬුව පිට තබාගත් ඇතා ථූපාරාම ස්තූපය ඉදිකරන ස්ථානයට ගොස් ඇතුළේ උස ප‍්‍රමාණයට ස්තූපය බඳින තුරු ධාතු බිමට ගැනීමට ඉඩ නොදුන් බවත් ඇතා ස්තූපයට බටහිර දෙසින් බෝධිඝරය ඉදිවන ස්ථානයේ රැඳී සිටි බවත් දැක්වේ. මහාවංශය ඒ පිළිබඳව දක්වන්නේ හස්ති තෙම ථූපාරාම චෛත්‍යස්ථානයෙන් පිටුපස කරන ලද්දා වූ මහේජ වස්තු නම් දේවස්ථානයට ගොස් බෝධිස්ථානයේ නැවතී පෙරදිගට අභිමුඛව සිටි බවය.
මේ අනුව ථූපාරාමයේ බෝධිස්ථානය පිහිටා තිබී ඇත්තේ ථූපාරාම ස්තූපයට බටහිරිනි. සම සතරැුස්වූ ථූපාරාම භූමිය වටකොට පුරාණ ප‍්‍රාකාරයක් ඇති අතර ස්තූපයට බටහිරින් එම සීමාව තුළ ඇත්තේ නටඹුන්ව ගිය එක් ස්මාරකයක් පමණකි. ඊට අමතරව වෙනත් ස්මාරකයක් පිහිටීමට එහි ඉඩක් නැත.
මහාවංශයේ හා එහි ටීකාවේ දැක්වෙන පරිදි මහාමෙව්නාවේ ශ්‍රී මහා බෝධිය පිහිටුවීමෙන් පසු හටගත් පළමු අටපල බෝධි අතුරින් එකක් සිටුවා ඇත්තේ ථූපාරාමයේය. ථූපාරාම භූමිය ඇතුළත වෙනත් බෝධිඝර දක්නට නැති නිසාත් මහාවංශයේ හා ටීකාවේ මෙම ස්ථානය බෝධිස්ථානය ලෙස නම් කර තිබීම අනුවත් මේ ස්මාරකය අස්ටඵල බෝධිය සිටවූ ස්ථානය ලෙස නිගමනය කළ හැකිය. ථූපාරම බෝධිඝරය අප විසින් කැනීම් හේතුවෙන්ද බෝධි පරීක්‍ෂිප්ත ව තිබූ වෘතාකාර ගඩොලූ බැම්ම ද ඒ වටා තැන්පත් කොට තිබූ සිරිපතුල් ගල්ද දැනට මතුපිට දක්නට ඇති මාලකයට යටින් වූ පැරණි බැම්මේම පනාබැම්ම වශයෙන් ගඩොලින් කළ මීටර් දෙකක් පමණ ගැඹුරැති බැම්මද හමුවිය. බෝධිය පිහිටි ස්ථානය හාරා ගැලවූ එහි බැම්මේ ගඩොළු කැබැලිවලින් වළ පුරවා තිබුණි. ලැබුණු සාධක සියල්ල අනුව ස්මිතර් දැක්වූ පරිදි මෙය මිහිඳු සොහොන නොවන බව තහවුරු විය.
මිහිඳු හිමියන්ගේ ආදාහනය පිළීබඳ මහාවංශයේ හා එහි ටීකාවේ සඳහන් වන්නේ දේහය මහා විහාරයට ගෙනවුත් එහි පැනඹ මළුවේ තබා තිබී ඉනික්බිති ව නැගෙනහිර දෙස තෙරුන්ගේ බද්ධමාලකයෙහි ආදාහනය කොට එහි චෛත්‍යයක් ද බඳවන ලද බවය. එතැන් පටන් එය සිසාරා තුන් යොදුන් මානයේ කළුරිය කළ ආර්යන්ගේ සිරුරු දවනු ලැබූ බවයි. එසේ නම් මිහිඳු හිමියන්ගේ සොහොන සෙවීමේ දී පුරාණ පැනඹ මළුව හා බද්ධමාලකය පිහිටි තැන් හඳුනා ගත යුතුය. තෙරුවන්ගේ බද්ධ මාලකයක් ගැන මහා වංශයේ හා එහි ටීකාවේ ද සඳහනක් ඇත. එනම් අරිට්ඨාදි භික්ෂුන් සඳහා උන් වහන්සේ විසින්ම තුම්බරු නම් වූ බද්ධ මාලකයක් බැඳ උපසම්පදා කිරීම සම්බන්ධවය.
ටීකාව එය දක්වන්නේ තමන් විසින් බඳනා ලද තුම්බරු නම් මාලකයෙහි පළමු වරට කර්ම වාක්‍යයෙන් උපසම්පදා කර්මය කළහ මිහිඳු හිමියන් මහමෙව්නාවේ (මහා විහාරයේ) වැඩ වාසය කළේ ශ්‍රී මහා බෝධිය අසළ රාජගෘහයේ බවද පසුව ඉදිකළ කාලපාසාදය එතැනට මඳක් උතුරින් වූ බවද වංශකථාවේ සඳහන් වේ. මහා විහාරය යනුවෙන් එකල අදහස් කර ඇත්තේ විශේෂයෙන් මිහිඳු හිමියන් වැඩ සිටි ආවාසය හා අවට ගොඩනැගිලිය.
ක‍්‍රි.ව. 411 දී පමණ ෆාහියන් හිමි මහා විහාරය පිළිබඳ ව විස්තර කිරීමේ දී තමා රහත් හිමි නමකගේ ආදාහන කටයුතු දුටු බවත් ආදාහනය කළේ විහාරයෙන් ලී 4-5 ක් නැනෙහිර දෙසින් බවත් දක්වයි. ෆාහියන් දේශාටන වාර්තාවේ විමල් බලගල්ල පරිවර්තනයේ එය වරදවා නගරයෙන් නැගෙනහිර යැයි සඳහන් කර ඇත. ලී 4-5 යනු කි.මීටර් එකක පමණ වේ. බොහෝ සෙයින් ෆාහියන් හිමි සඳහන් කරන්නේ මිහිඳු මිහියන් ආදාහනය කළ ආදාහන භූමිය වන විට මෙම ස්ථානය වෙනස් විය හැකි බැවිනි.
පැනඹමළුව යනු වංසකථා විස්තර අනුව මහාවිහාරයේ ලහබත්ගෙය පිහිටි ප‍්‍රදේශයයි. මිහිඳු හිමියන් මහා විහාරයේ පූජනීය ස්ථාන පිහිටන තැන් රජතුමාට දක්වමින් ලෝවාමහාපාය පිහිටන තැනට ගොස් අනතුරු ව ගියේ සලාකය ලබා දෙන ලහබත්ගෙය පිහිටන තැනටය. ලහබත් ගෙය ලෝවාමහාපායට ඉදිරියෙන් (බටහිර දෙසින්) පිහිටා ඇති නටඹුන් ගොඩනැගිල්ල බව මහා බෝධිවංශ ගැටපදයේ මහාවිහාරයේ පූජනීය ස්ථාන විස්තර කෙරෙන සිංහ වික‍්‍රාන්ති සැලැස්මේ පෙන්වා දෙයි. ඒ ශ්‍රී මහා බෝධියට උතුරු දෙස (රුවන්වැලි සෑය දෙසට) ඊට ආසන්නම තැනයි. දීපවංශය ද පැහැදිලිව පවසන්නේ තිස්සමහාරාමයෙන් (මහාවිහාරයෙන්) නැගෙනහිර දෙස තෙරුන් වහන්සේ ආදාහනය කළ වගයි.
තෙරුන්ගේ බද්ධමාලක යනු භික්‍ෂූන් වහන්සේලා පොහොය කිරීමට පෙර ඇවත් දෙසීම සඳහා යොදාගත් ස්ථානය විය යුතුය. දෙපෝයකට වරක් භික්‍ෂූන් වහන්සේලා එක් වී උපෝසථඝරයෙහි දී පාතිමොක්ඛය කියවන අතර විනයට අනුව ඒ සඳහා උපෝසථඝරයට ඇතුළු වීමට පෙර තමා අතින් වරදක් සිදු වී ඇත් නම් එය ප්රකාශ කොට පිරිසිදු වී ඇතුළු විය යුතුය. එහෙයින් මහාවිහාරයේ පොහොය ගෙය වූ ලෝවාමහාපාය අසළ බද්ධමාලකයක් තිබීම බොහෝ සෙයින් සිදුවිය හැකිය. මාලක යන්නට අර්ථ සපයන මහාචාර්ය විල්හෙල්ම් ගයිගර් එය යම් කිසි පූජනීය කටයුත්තක් කරගෙන ගිය මළුවක් හෝ අවකාශයක් බව දක්වා තිබේ.
මේ අතර ෙඡ්තවන විහාර ව්‍යාපෘතියේ නිලධාරීන් විසින් ෙඡ්තවන ස්තූප සලපතළ මළුවේ කැනීම් කිරීමේ දී මීටර් එකක් පමණ ගැඹුරින් ගඩොලූ ප‍්‍රාකාරයක් හා අඟුරු හමුවූ බවත් එ නිසා එය මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ ස්ථානය බවත් දක්වා ඇතත් එය පිළිගැනීමට අපහසු හා නිශ්චිත සාක්‍ෂ්‍ය මත නො පිහිටා කරන ලද ඉක්මන් ප‍්‍රකාශයක් බව පෙනේ. ඔවුන් තෙරුන් ආදාහනය කළේ නගරයට නැගෙනහිරින් යැයි සළකා ඇතත් වංශකථා අනුව එය සිදුවී ඇත්තේ නගරයට නොව මහා විහාරයට නැගෙනහිරින්ය.
පිහිටීම අනුව බලන කල ෙඡ්තවන ස්තූපය පිහිටා ඇත්තේ මහිවාහාර මූලස්ථානයට නැගෙනහිරින් නොවේ. ෆාහියන් හිමි රහතන් වහන්සේලා ආදාහනය කළ මළුව යනුයෙන් දක්වන්නේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ මළුව නම් ෙඡ්තවන ස්තූපය ඉදිකිරීමෙන් පසු යුගයේත් මෙම ආදාහන භූමිය ආරක්ෂා වී තිබී ඇත. මහසෙන් රජු පිළිබඳව අප‍්‍රසාදයකින් සිටි මහාවිහාර වාසීන් මෙසේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහයන කළ මළුව නම් ෙඡ්තවන ස්තූපය ඉදිකිරීමෙන් පසු යුගයේත් මෙම ආදාහන භූමිය ආරක්ෂා වී තිබි ඇත. මහසෙන් රජු පිළිබඳව අප‍්‍රසාදයකින් සිටි මහාවිහාර වාසීන් මෙසේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කළ භූමි වසා දමා සලපතළ මළුවක් සැදුවේ නම් නිහඬව සිටියේ යැයි කිසිසේත් සැලකිය නොහැක්කේ මිහිඳු හිමි ආදාහයන කළ තැන උත්තිය රජු විසින් චෛත්‍යයක් ද ඉදිකොට තිබූ බව සඳහන් වීමෙන් එතැන අති පූජනීය තැනක් සේ සැලකී ඇති බැවිනි.
රජතුමා එසේ කළේ නම් එතුමා ගැන දොස් පවරා ලියා ඇති මහාවංස විස්තරයේ නිසැකවම එය සඳහන් කරනු ඇත. මහාවංශයෙන් දැක්වෙන්නේ එතුමාගේ ආගමික ප‍්‍රතිපත්තිය පිළිබඳ සැබෑ මුහුණුවර නොවේ. වංසත්ථප්පකාසිනියේ සඳහන් පරිදි මහසෙන් රජතුමා දිවයින පුරා තිබූ මිසදිටු ආරාම බිඳ දමා ශිවලිංග විනාශ කළා පමණක් නොව ත‍්‍රීකුණාමලයේ (ගෝකණ්ණ) එවැනි දේවාල තුනක් බිඳ දමා ගෝකණ්ණ ආදි විහාර තුනක් ඉදිකළ බවද සඳහන්ය. (මේ අනුව පූජනීයත්වයට පත්ව තිබූ මිහිඳු සෑය පිහිටි ස්ථානය යටකොට ගිහියනගේ පයට පෑගෙන පරිදි සලපතල මළුවක් ඉදිකරන ලද්දේ යැයි සිතිය නොහැකිය.
මහා විහාර භූමියේ මධ්‍යස්ථානය වූයේ මිහිඳු හිමියන් වැඩ සිටි ස්ථානයයි. ඒ ශ්‍රී මහා බෝධි පරිශ්රයේ බටහිරින් පිහිටි රාජගෘහයයි. මේ අනුව විහාරයෙන් නැගෙනහිර යනු බොහෝ සෙයින් පැනඹමළුව තිබූ තැනින් නැතහොත් ශ්‍රී මහා බෝධිය පිහිටි තැනින් නැගෙනහිර විය යුතුය. ලෝවාමහාපායෙන් නැගෙනහිර කෙළින්ම යොමු වන්නේ මල්වතු ඔය බටහිර සීමාවටය. මේ කරුණුවලින් පැහැදිලි වන්නේ මිහිඳු හිමියන් ආදාහනය කර ඇත්තේ ලොවාමහාපායට පිටුපස එනම් නැගෙනහිර ස්ථානයක බවය.
අභයගිරි විහාර ව්‍යාපෘතියේ පුරාවිද්‍යා අධ්යක්ෂ සේවා සම්මානිත මහාචාර්ය ටී.ජී කුලතුංග
ථූපාරාම මහා සෑය
ලෝවාමහාපාය
ඕවාගිරියෙන් දුටුගැමුණු යුගයේ නටඹුන්
ඉඟිනියාගල ඓතිහාසික ඔවාගිරි විහාරයේ පුරාවිද්‍යා කැණීම්වලින් අටපට්ටම් හැඩයේ ස්ථුප මළුවක්, චෛත්‍යයේ යූපගල හා ඡත්‍ර තුනක්, දේවරූප වැනි මැටි රූප දෙකක් ද චෛත්‍යයේ ධාතු ගර්භයද සොයාගත් බව පුරාවිද්‍යා නිළධරයෝ කියති. ස්ථුප මළුවේ විශේෂත්වය වනුයේ බටහිර දෙසින් පිවිසුම් පඩි පෙළක් ඉදිකර තිබීමයි. දෙවැනි සියවසේ ඉදිකරන්නට ඇතැයි සැලකෙන මේ පුදබිමට දුටුගැමුණු රජුගේත ඔහුගේ සොහෝයුරු සද්ධාතිස්ස ගේ සම්බන්ධයක් ඇතැයි කියති. පුරා විද්‍යා පර්යේෂණ සහාකර ඕෂන් වෙදගේ මහතා කැණීම් බරව කටයුතු කරයි.
http://www.lankadeepa.lk/index.php/articles/71227
08 October 2012
අභය රජ -මහා භද්‍රකල්පය
බුදු වරුන් පස්නමක් බුදු විමට නියමිත වු මෙම මහා භ්ද්‍රකල්පයෙදි ප්‍රථමයෙන්ම බුද්ධත්වයට ප්ත්විමට වසනා වන්ත වුයෙ කකුසද බුදුන් වහන්සෙය.දඹදිව මධයම මංඩලයෙදි බුදු බවට පත් වු උන් වහන්සෙ ය.දඹදිව මංඩලයෙදි බුදු බවට පත් වු උන් වහන්සෙ ගෙ කාලයෙදි ලංකාව හැදින්වුයෙ " ඕජදිපය " යන නමින් ය. ඕජ දිපය එකල සියලු යස ඉසුරින් පිරි ගිය මනහර දිවයිනක් විය. ඕජදිපයෙහි රජ කලෙ "අභය" නම් වු රජ කෙනෙකි. එතුමා මෙසෙ පාලනය කරමින් සිටියෙදි රට වැසියන් අතර භයානක උණ රොගයක් පැතිර යන්නට විය. ජනතාව අතර මෙවැනි රොගයක් පැතිර යාම ගැන එතුමා දුක් විය..
මෙ කරුණු සියල්ලම ගත් විට කකුසද බුදුන් වහන්සෙගෙ ඕජ්දිප ගමන සතංංක්ම බව නිසැකයෙන්ම කිව හැකිය.
එකල දඹදිව වැඩ සිටි කකුසද බුදුන් වහන්සෙට අභ්ය රජුන්ගෙ සන්තාපය ගැන බුදු නුවණට දැනුණෙය. ඕජදිප වසින්ට උපකාර කළ යුතු යැයි සිතු බුදුන් වහන්සෙ හතලිස් දහසක් සංගයා වහන්සෙ පිරිවරා දඹදිව සිට ඕජ දිපයෙ දෙවකුටය නම් වු පර්වතයට වැඩම කළ සෙක. බුදුන් වහන්සෙ ගෙ සම්ප්‍රාප්තිය ගැන ඇසු අභය රජුතුමා සෙනාව පිරිවරා දෙවකුටය වෙත පැමිණ උන්වහන්සෙට ගවුරව සම්මාන දැක්විය. රජුන් හා වැසියන් විසින් පිරිනමන ලද දන් හා පුද පඩුරු ඉවසා වැදැරිමෙන් පසු කකුසද බුදුන් වහන්සෙ " අභය " නම් වු නගරය වෙතට වැඩම කළ සෙක. මෙසෙ වැඩම විමෙන් පසු රජුන්ගෙ " මහාතිර්ථ " නම් වු උයන බුදුන් වහන්සෙට වැඩ හිදිම සදහා පුජා කරනු ලැබිය. එසෙ උයන බුදුන් වහන්සෙට පුජා කරද්දි මහා පොලොව කම්පා විය. බුදුන් වහන්සෙ එහිදි ඕජ දිප වාසින්ට අනර්ග වු ධර්මදෙශනයක් පැවැත්වු සෙක. එකි දහම ඇසිමෙන් හතලිස් දාහක් ඕජදිප වැසියො මර්ග ඵල ලැබුහ.
තමන වහන්සෙටබුදු විමට සෙවන දුන් මහරි බොධි වෘක්ෂයෙන් ශාඛාවක් ඔජදිප වැසියන්ට පුද පුජා පැවැත්විම සදහා ගෙන්වා දිය යුතු යැයි කකුසද බුදුන් වහන්සෙ සිතු සිතුවිල්ල දැන ගත් රුපනන්දා රහත් මෙහෙණින් වහන්සෙ එවකට දඹදිව පාලක රජුන්ගෙ අවසරය ඇතිව මහරි බො රුක් ශාඛාවක් රැගෙන පන්සියයක් රහත් මෙහෙණින් වහන්සෙලා ද සමග ඕජදිපයට වැඩමකළ සෙක. එතුමිය මෙසෙ රැගෙන ආ මහරි බොරුක් ශාඛාව අභය රජ තුමන් විසින් මහාතිර්ථ උයනෙහි රොපණය කරන ලදි. බොදි රොපණයෙන් පසු , එහිම වැඩ සිට කකුසද බුදුන් වහන්සෙ කළ ධර්ම දෙශනාව අසා විසි දහසක් ඕජදිප වැසියො මාර්ග ඵල ලැබුහ. අනතුරුව වර්තමාන ථුපාරාමය පිහිටි භුමියෙ වැඩ සිටි බුදුන් වහන්සෙගෙ සෙත් පැතිම නිසා ඕජදිප වැසි සියලු දෙනා වසංගත උණ රොගයෙන් මිදි සුවපත් වුහ. ඕජදිප වැසි සියලු දෙනා ඉන්පසු බෞද්ධයින් බවටද පත් වුහ.
රුපනන්දා රහත් මෙහෙණින් වහන්සෙ ඇතුළු භික්ෂුණින් පිරිසක්ද මහාදෙව රහතන් වහන්සෙ ඇතුළු භික්ෂුන් වහන්සෙලා දහසක්ද මහාදෙව රහතන් වහන්සෙ ඇතුළු භික්ෂුන් වහන්සෙලා දහසක්ද ඕජදිපයෙහි නැවතු කකුසද බුදුන් වහන්සෙ සෙසු භික්ෂුන් වහන්සෙලා ද සමග ආපසු දඹදිව බලා වැඩම කළ සෙක. මහාදෙව රහතන් වහන්සෙගෙ හා රුප නන්දා රහත් මෙහෙණින් වහන්සෙගෙ අවවාද අනුශාසනා සහිතව ඉන්පසුව ඕජදිපය දහම් දිවයිනක් බවට පත්ව බබලන්නට විය.
විමසුම :-
1.එකල ඕජදිපය නමින් හැදින් වු දිවයිනට කකුසද බුදුන් වහන්සෙගෙ පැමිනිමෙ පුවත මිහිදු හිමියන් විසින් දෙවානම් පියතිස්ස මහා රජතුමන් ඇතුළු ලංකාවසින්ට පවසා ඇති බැව් මහා වංශයෙ දැක්වෙ.
2.මහාතීර්ථ නම් උයනෙහි රොපණය කළ මහරි බො රුක හො එහි ශාඛාවක් විශාල වෘක්ෂයක් වි මන්නාරම අසළ තිබෙන බවට ප්‍රවෘත්ති පළ වි තිබෙ.
3.වරකාපොල මඩබාවිට ගල්ලෙන් රජ මහා විහාර භුමියෙ ගුවන් යානා ලකුණක් සහිත රුපනන්දා රහත් මෙහෙණින් වහන්සෙගෙ නම සදහන් ශිලා ලිපියක් හා මහරි බො ශාඛාවක් තිබෙ.
4.එසෙම වයඹ පළාතෙ වනාත විල්ලුව , කාසමඩුව නම් ග්‍රාමයෙ රුපනන්දා මෙහෙණින් වහන්සෙගෙ නම සදහන් ශිලා ලිපියක් ඇති බවද වාර්තා වි තිබෙ. එහි " රුප නද තෙරණි ශග නියතෙ " යනුවෙන් සදහන්ය.
5.එසෙම අභ්ය රජුගෙ රාජධානිය ගැන ලියැවුන සෙල්ලිපියක් ඉබ්බාගමුවට ආසන්න " රන්ගිරිමන්ඩල " ලෙන් විහාරයෙ තිබෙන බවද වාර්තා වි තිබෙ.
මෙ කරුණු සියල්ලම ගත් විට කකුසද බුදුන් වහන්සෙගෙ ඕජ්දිප ගමන සතංංක්ම බව නිසැකයෙන්ම කිව හැකිය.
6.කකුසද බුදුන් වහන්සෙගෙ නම සදහන් තවත් සෙල්ලිපියක් පොල්පිතිගම අසළ දාගම ඇති ගල්ලෙනක දැකිය හැකි යැයි ලංකා ඉතිහාසය හෙළ යුගය නම් ග්‍රන්ථයෙ 13 වැනි පිටුවෙ දැක්වෙ. එ ශිලා ලිපිය මෙසෙ යැයි දක්වා ඇත. " පරුමක කශබහ පුත පරුමක අබයහ ලෙණෙ අගත අනගත චතුදිශ නම කකුශද දිනෙ දනෙ " යනුවෙනි.
ඉස්තුතියි
ජය ශ්‍රි
13 August 2012
රාවණා අදත් ජීවතුන් අතර
රාමා, සීතා
රාවණා සහ
හනුමාන් සොයා
ඉතිහාසයට
ගිය ගමනක්
-11
රාවණා රජු යනු අපේ පැරැණිතම මුතුන් මිත්තෙකි. අප රටේ සිංහල ජනතාව පැවතගෙන එන්නේ
විජය - කුවේණිය දෙදෙනාගෙන් ද නැතිනම් යක්ෂ ගෝත්‍රික රාවණා රජුගෙන් ද යන්න විමසා
බැලිය යුතු ප්‍රශ්නයකි. ඒ තරමටම අපගේ ජීවිත හා රාවණා රජු බැඳී සිටී. රාවණා රජුගේ
ගෝත්‍රය යක්ෂ වූවා මිස ස්වරූපය මනුෂ්‍ය ස්වරූපය බව බොහෝ විද්වත්හු ප්රකාශ කරති.
රාවණා රාජධානිය පිළිබඳ තොරතුරු ගවේෂණය කොට එය ලංකාවේ පිහිටි බව සනාථ වූ දාට අප පැවැතගෙන එන්නේ රාවණාගෙන් බව අවිවාදයෙන්ම අපට පිළිගැනීමට සිදු වනු ඇත.
දඹදිව අයෝධ්‍යා පුරයේ විසු රාම, ලක්ෂමණ සහ සීතා යනාදීහු මනුෂ්‍යයෝය. එහෙත් යක්ෂ ගෝත්‍රික රාවණා මනුෂ්‍ය වර්ගයක් ලෙසින් පිළිගන්නට ඔවුන් සූදානම් වූයේ නැත. එවකට ලංකාවේ විසු රාවණා හා ඔහුගේ පිරිස් විස්මිත දේ කිරීමෙහි දක්ෂයෝ වූහ. විටෙක ඔවුහු ගුවනින් ගියහ. වාතයෙන්, හිරු එළියෙන් හා සඳ එළියෙන් ක්‍රියාත්මක වන යානාවල නැඟී ගියහ. විටෙක කිසිවකුටවත් නොපෙනී ගියහ. යන්ත්‍ර - මන්ත්‍ර ආදි ගුප්ත බලවේගයන්ගෙන් වැඩ ගත්හ.
ලක්ෂමණගේ රැකවරණයෙහි සිටි සීතා ඔහුටත් නොදැනෙන පරිදි පැහැර ගන්නට රාවණා සමත් වූයේ ඔහු සතුව පැවති ගුප්ත බලවේගයන්හි පිහිටෙනි. මෙවන් විස්මිත දේ කළ හැක්කේ යකුන්ටම මිස මිනිසුන්ට නොවේ යනුවෙන් සිතූ දඹදිව වැසියන් එදා ලක්වැසියන් දෙස බලා ඇත්තේ යක්ෂයන් දෙස බලන ආකාරයෙනි.
රාම - රාවණා යුද්ධයෙන් රාමට ජය ගත හැකි වූයේ ද රාවණාගේම ආයුධ උපක්‍රමශීලීව රාම අතට පත්වීමේ හේතුවෙනි. යුද්ධයේ දී රාවණා මිය නොගිය බවත්, හී පහර වැදුණු රාවණා සිහිමුර්ජා තත්ත්වයට පත්ව අදත් ජීවත්ව සිටින බවත් පුරාවෘත්ත කතාවල සඳහන් වේ. රාවණා මියගියා යයි සිතා එම සිරුර මිහිදන් කොට ඇතත් එය පවතින්නේ සිහිමුර්ජා වී පමණි.
උග්‍ර ලෙස භාවනා වැඩු රාවණා මහා බ්‍රහ්මයාගෙන් අමරණීය වී සිටීමට වරම් ලත් අයෙකි. එම වරම මහා බ්‍රහ්මයා ආපසු උදුරා ගත් බවක් පුරාවෘත්තවල සඳහන් නොවේ. එසේනම් රාවණා මියයන්නේ කෙසේ ද? රම්භා නම් වූ දිව්‍ය අප්සරාවට රාවණා බලහත්කාරකමක් කළ මොහොතේ නලකුවේරයන් ශාප කරන්නේ නැවත වතාවක් කාන්තාවකට අනතුරයක් කළහොත් එකෙණෙහිම රාවණා මරණයට පත්වේවා කියාය. එහෙත් සීතා පැහැරගෙන ආ රාවණා ඇයටවත් අනතුරයක් නොකළේය. එසේනම් රාවණා මිය යන්නට හේතුවක් නැත.
කෙසේමුත් රාම, ලක්ෂමණ ආදීන් රාවණාගේ බලපරාක්‍රමය බලෙන්ම යටපත් කොට ඇත. රාවණාගේ බලය යළි කිසිදා පැන නොනැඟෙන පරිදි වළලා දමා ඇත. මුළු ලෝකයාම රාවණා දුෂ්ටයකු ලෙස දකින්නේ එබැවිනි. රාවණා දුෂ්ටයකු බවට පත්කළ රාම, ලක්ෂමණ දෙදෙනා මුළු ලොව ඉස්මතුව සිටිති. එබැවින් වර්තමානයේ දී පවා පවතින්නේ රාම, ලක්ෂමණ, සීතා සහ ඔවුන් බලවත් කළ හනුමාන්ගේ බලයයි.
එහෙත් කිසිදා සත්‍යය යටපත් කළ නොහැකිය. තාවකාලිකව සත්‍යය යටපත් කළත් කවදා හෝ එය ප්‍රබලාකාරයෙන් ඉස්මතු වෙයි. මේ පිළිබඳ පුරාවෘත්ත ප්රකාශ කරන්නේ මෙම යුගය රාවණාගේ බලපරාක්‍රමය ඉස්මතුව විත් ලොවට සර්ව සාධාරණය ඉෂ්ට වන යුගයක් බවයි.
අන් කවර කලෙකටත් වඩා වර්තමානයේ දී රාවණා රජු පිළිබඳ සොයන්නට, ගවේෂණය කරන්නට බොහෝ
දෙනෙක් පෙලඹී සිටිති. රාවණාට සිදුවූයේ කුමක් ද යන ප්‍රශ්නයේ දී අමරණීය වරම් ලද
රාවණා දැනට පරනිර්මිත වසවර්ති දිව්‍යලෝකයේ වෙසෙන බව පුරාවෘත්ත කතාවල සඳහන් වේ.
පරනිර්මිත වසවර්තියේ වාසය කරන රාවණා නමැති දිව්‍යරාජයා මුළු ලොව දකිමින්, මුළු ලොව
සිදුවන අකටයුතු දකිමින්, ලෝකයට සාධාරණය සලසන්නේ කවදාදැයි බලමින් සිටී.
රාවණා රජු පිළිබඳ අසීමිත විශ්වාසයක් ඇති අය කෙරෙහි බැඳී සිටින රාවණා දෙවි ඔවුන් මඟින් ලොවට සෙත, සහනය උදා කරන්නට, සාධාරණය සලසා දෙන්නට උත්සාහයක යෙදී සිටී. රාවණා දෙවියන් වෙනුවෙන් ඉදිවෙන දෙවොල් මඟින් මෙම කටයුත්ත ඉටුවනු ඇති බව පුරාවෘත්ත කතාවන්හි සඳහන් වේ.
රාවණා රජු පිළිබඳ අවංක චේතනාවෙන් යුතුව තොරතුරු ගවේෂණය කර රාවණා බලය පිළිබඳ අචල විශ්වාසයක් ඇතිව කටයුතු කරන ගවේෂකයන් කීප දෙනකුටම රාවණා රුව සිහිනෙන් හෝ වෙනත් බලවේග මඟින් දැක ගැනීමට හැකි වී ඇත. රාවණා රුව පිහිටුවමින් රාවණා වෙනුවෙන් දෙවොල් ඉදිකොට මනා ලෙස වත් පිළිවෙත් ඉටු කිරීම මඟින් රාවණා බලය රටේ පිහිටුවිය හැකි බව එම ගවේෂකයන්ට දැනගැනීමට ලැබී ඇත.
ඒ අනුව රාවණා රුව පිහිටුවමින් ඉදිවූ ප්‍රථම දෙවොල වලපනේ දරපනාහෙල ශ්‍රී රාවණා පබ්බත මහා විහාරයේ පිහිටියාය. රාවණා බලකොටුව ආශි‍්‍රතව පිහිටුවා ඇති මෙම විහාරය රාවණාගේ උරුමය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා කැපවී සිටින ආකාරය එහි ගිය මට දැක ගත හැකි විය. එපමණකුදු නොවේ. එම ගමේ වසන සෑම සියලු වැඩිහිටියෙක්ම රාවණාගේ උරුමය මැනවින් රැකීමට ඇප - කැපවී සිටී.
ගමට අමුත්තකු පැමිණි විගසින් ඔහු ආවේ කුමට ද? ඔහුගේ අවශ්‍යතාව කුමක් ද? කරන්නේ කුමක් ද? යන්නේ කුමන ස්ථානවලට ද යනාදී වශයෙන් රහසිගතව සොයා බලා, ඔහුගේ පැමිණිම සැකමුසු වී නම් ඔහු ගමෙන් පිටමන් කරවීමට ද මෙම ගමේ වැසියෝ පසුබට නොවෙති. මක්නිසාද යත් පිටස්තරින් පැමිණි බොහෝ අය මෙම පෙදෙසේ පොළව පෙරළමින්, යමක් සොයමින් රාවණාගේ උරුමය විනාශ කරන්නට කටයුතු කිරීමේ හේතුවෙනි.
රාවණා රුව තැන්පත් කරමින් මෙරට දෙවැනි දෙවොල ඉදිවී ඇත්තේ කුරුණෑගල රම්බඩගල්ල, මොනරාගල විහාරස්ථානයේය. මෙම විහාරස්ථානය පිහිටි ගම රම්බඩගල්ල සහ මොනරාගල යන දෙනමින්ම හැඳින්වේ. එම ග්‍රාම නාමය පවා අපට රාවණා පිළිබඳ කිසියම් ඉඟියක් දෙයි. රම්බොඩය යන්නෙන් අදහස් වන්නේ රත්තරන් ආයුධය යන්නයි. රත්තරනින් නිම කළ ආයුධ සම්භාරයක් තැන්පත් කොට ඇති ස්ථානය රම්බඩගල්ල නමින් හැඳින්වෙයි.
මොනරා ආ(පැමිණි) ගල මොනරාගල විය. මෙහිදී දඬු මොනර යන්ත්‍රය පැමිණීමේ හේතුවෙන් ද, මොනර පිහාටුවක සටහනක් ගල්තලාවේ කොට තිබීමේ හේතුවෙන් ද මොනරාගල ග්‍රාම නාමය සකස් වී ඇත. කුරුණෑගලට යාබද වාරියපොළ ශ්‍රී සුමංගල විහාරස්ථානය පිහිටි ගල්තලාවේ දඬුමොනර යන්ත්‍රය නවතා තබා ඇති බව මීට ඉහත දී අපි කීවෙමු.
මේ දිනවල රම්බඩගල්ල - මොනරාගල විහාරස්ථානයේ බෞද්ධාගමට අදාළව සුවිශේෂී කටයුත්තක් ඉටුවෙමින් පවතී. එනම් ලෝකයේ විශාලතම ශෛලමය සමාධි බුදු පිළිමය නෙළීමයි. අති දක්ෂ ගල් වඩුවන් අතින් එම කර්තව්‍යය ඉටුවෙමින් පවතී.
ශෛලමය සමාධි බුදු පිළිමයේ උස අඩි 67.5 ක් වන අතර එහි හිටි උස අඩි 108 කි. මීට පෙර මෙරට තැනුණු අවුකන බුදු පිළිමයේ උස අඩි 38.10 ක් වන අතර පොළොන්නරුවේ ශෛලමය පිළිමයේ උස අඩි 22 ක් පමණි.
මෙවන් ශුද්ධ වූ පුද බිමක රාවණා රුව පිහිටුවමින් දෙවොලක් ඉදි කරන්නට කටයුතු සම්පාදනය වීමෙන් බුදු පිළිමය නෙළීමේ කටයුත්තට මහඟු ආශීර්වාදයක් උදාවන බව ද කිව යුතුය.
“යගු කෞරාණ මන්ථක ශ්‍රී රාවණ විමානය” යනු දෙවොලේ නමයි. රම්බඩගල්ලට ඉදිරියෙන් වූ පර්වතය රාවණාගේ ප්‍රබල සෙන්පතියකු වූ මකර සෙන්පතියාගේ වාසභවනයයි. මකර සෙන්පතියා එම කන්දේ වසමින් රම්බඩගල්ලට රැකවරණය සලසයි.
මහනුවරට අයත් අංකුඹුර පෙදෙසේ රාම කොටුවක් පිහිටි අතර රාවණාට විරුද්ධව යුද්ධ කිරීම සඳහා රාම කඳවුරු බැඳ ගත්තේ එහිය. අංකුඹුර පෙදෙසේ ‘රාම කොටුව‘ නමින් ගමක් ද වෙයි. අංකුඹුර, රම්බඩගල්ල අතර ප්‍රදේශයේ රාම - රාවණා යුද්ධය පැවති බව විශ්වාස කෙරේ. රාවණාගේ පුත් ඉන්ද්‍රජිත්ගේ බලපරාක්‍රමය හේතුවෙන් එම සටන ජය ගන්නට රාවණාට හැකි විය.
යුද්ධයේ දී යුද බිම මැරී වැටුණු වානරයන්ගේ බෙලි හෙවත් බොටු (රම්, බොටු, ගොඩ) බලන්නට ඉන්ද්‍රජිත් රාවණාට ඇරැයුම් කළේය. රාවණා මෙම බොටු ගොඩ දෙස බැලුවේ විහාරස්ථාන භූමියේ ගල්තලාව මත සිටය.
මෙම අරුතින් ද රම්බොටුගල්ල නාමය ඇති වී පසුව එය රම්බඩගල්ල ලෙසින් ව්‍යවහාරයට පත් වූ බව ද කියනු ලැබේ.
http://www.silumina.lk/2012/08/12/_art.asp?fn=av12081219
 |
|
රාවණා පිළිරුව
|
රාවණා රාජධානිය පිළිබඳ තොරතුරු ගවේෂණය කොට එය ලංකාවේ පිහිටි බව සනාථ වූ දාට අප පැවැතගෙන එන්නේ රාවණාගෙන් බව අවිවාදයෙන්ම අපට පිළිගැනීමට සිදු වනු ඇත.
දඹදිව අයෝධ්‍යා පුරයේ විසු රාම, ලක්ෂමණ සහ සීතා යනාදීහු මනුෂ්‍යයෝය. එහෙත් යක්ෂ ගෝත්‍රික රාවණා මනුෂ්‍ය වර්ගයක් ලෙසින් පිළිගන්නට ඔවුන් සූදානම් වූයේ නැත. එවකට ලංකාවේ විසු රාවණා හා ඔහුගේ පිරිස් විස්මිත දේ කිරීමෙහි දක්ෂයෝ වූහ. විටෙක ඔවුහු ගුවනින් ගියහ. වාතයෙන්, හිරු එළියෙන් හා සඳ එළියෙන් ක්‍රියාත්මක වන යානාවල නැඟී ගියහ. විටෙක කිසිවකුටවත් නොපෙනී ගියහ. යන්ත්‍ර - මන්ත්‍ර ආදි ගුප්ත බලවේගයන්ගෙන් වැඩ ගත්හ.
ලක්ෂමණගේ රැකවරණයෙහි සිටි සීතා ඔහුටත් නොදැනෙන පරිදි පැහැර ගන්නට රාවණා සමත් වූයේ ඔහු සතුව පැවති ගුප්ත බලවේගයන්හි පිහිටෙනි. මෙවන් විස්මිත දේ කළ හැක්කේ යකුන්ටම මිස මිනිසුන්ට නොවේ යනුවෙන් සිතූ දඹදිව වැසියන් එදා ලක්වැසියන් දෙස බලා ඇත්තේ යක්ෂයන් දෙස බලන ආකාරයෙනි.
රාම - රාවණා යුද්ධයෙන් රාමට ජය ගත හැකි වූයේ ද රාවණාගේම ආයුධ උපක්‍රමශීලීව රාම අතට පත්වීමේ හේතුවෙනි. යුද්ධයේ දී රාවණා මිය නොගිය බවත්, හී පහර වැදුණු රාවණා සිහිමුර්ජා තත්ත්වයට පත්ව අදත් ජීවත්ව සිටින බවත් පුරාවෘත්ත කතාවල සඳහන් වේ. රාවණා මියගියා යයි සිතා එම සිරුර මිහිදන් කොට ඇතත් එය පවතින්නේ සිහිමුර්ජා වී පමණි.
උග්‍ර ලෙස භාවනා වැඩු රාවණා මහා බ්‍රහ්මයාගෙන් අමරණීය වී සිටීමට වරම් ලත් අයෙකි. එම වරම මහා බ්‍රහ්මයා ආපසු උදුරා ගත් බවක් පුරාවෘත්තවල සඳහන් නොවේ. එසේනම් රාවණා මියයන්නේ කෙසේ ද? රම්භා නම් වූ දිව්‍ය අප්සරාවට රාවණා බලහත්කාරකමක් කළ මොහොතේ නලකුවේරයන් ශාප කරන්නේ නැවත වතාවක් කාන්තාවකට අනතුරයක් කළහොත් එකෙණෙහිම රාවණා මරණයට පත්වේවා කියාය. එහෙත් සීතා පැහැරගෙන ආ රාවණා ඇයටවත් අනතුරයක් නොකළේය. එසේනම් රාවණා මිය යන්නට හේතුවක් නැත.
කෙසේමුත් රාම, ලක්ෂමණ ආදීන් රාවණාගේ බලපරාක්‍රමය බලෙන්ම යටපත් කොට ඇත. රාවණාගේ බලය යළි කිසිදා පැන නොනැඟෙන පරිදි වළලා දමා ඇත. මුළු ලෝකයාම රාවණා දුෂ්ටයකු ලෙස දකින්නේ එබැවිනි. රාවණා දුෂ්ටයකු බවට පත්කළ රාම, ලක්ෂමණ දෙදෙනා මුළු ලොව ඉස්මතුව සිටිති. එබැවින් වර්තමානයේ දී පවා පවතින්නේ රාම, ලක්ෂමණ, සීතා සහ ඔවුන් බලවත් කළ හනුමාන්ගේ බලයයි.
එහෙත් කිසිදා සත්‍යය යටපත් කළ නොහැකිය. තාවකාලිකව සත්‍යය යටපත් කළත් කවදා හෝ එය ප්‍රබලාකාරයෙන් ඉස්මතු වෙයි. මේ පිළිබඳ පුරාවෘත්ත ප්රකාශ කරන්නේ මෙම යුගය රාවණාගේ බලපරාක්‍රමය ඉස්මතුව විත් ලොවට සර්ව සාධාරණය ඉෂ්ට වන යුගයක් බවයි.
 |
|
සමාධි බුදු පිළිමය
|
රාවණා රජු පිළිබඳ අසීමිත විශ්වාසයක් ඇති අය කෙරෙහි බැඳී සිටින රාවණා දෙවි ඔවුන් මඟින් ලොවට සෙත, සහනය උදා කරන්නට, සාධාරණය සලසා දෙන්නට උත්සාහයක යෙදී සිටී. රාවණා දෙවියන් වෙනුවෙන් ඉදිවෙන දෙවොල් මඟින් මෙම කටයුත්ත ඉටුවනු ඇති බව පුරාවෘත්ත කතාවන්හි සඳහන් වේ.
රාවණා රජු පිළිබඳ අවංක චේතනාවෙන් යුතුව තොරතුරු ගවේෂණය කර රාවණා බලය පිළිබඳ අචල විශ්වාසයක් ඇතිව කටයුතු කරන ගවේෂකයන් කීප දෙනකුටම රාවණා රුව සිහිනෙන් හෝ වෙනත් බලවේග මඟින් දැක ගැනීමට හැකි වී ඇත. රාවණා රුව පිහිටුවමින් රාවණා වෙනුවෙන් දෙවොල් ඉදිකොට මනා ලෙස වත් පිළිවෙත් ඉටු කිරීම මඟින් රාවණා බලය රටේ පිහිටුවිය හැකි බව එම ගවේෂකයන්ට දැනගැනීමට ලැබී ඇත.
ඒ අනුව රාවණා රුව පිහිටුවමින් ඉදිවූ ප්‍රථම දෙවොල වලපනේ දරපනාහෙල ශ්‍රී රාවණා පබ්බත මහා විහාරයේ පිහිටියාය. රාවණා බලකොටුව ආශි‍්‍රතව පිහිටුවා ඇති මෙම විහාරය රාවණාගේ උරුමය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා කැපවී සිටින ආකාරය එහි ගිය මට දැක ගත හැකි විය. එපමණකුදු නොවේ. එම ගමේ වසන සෑම සියලු වැඩිහිටියෙක්ම රාවණාගේ උරුමය මැනවින් රැකීමට ඇප - කැපවී සිටී.
ගමට අමුත්තකු පැමිණි විගසින් ඔහු ආවේ කුමට ද? ඔහුගේ අවශ්‍යතාව කුමක් ද? කරන්නේ කුමක් ද? යන්නේ කුමන ස්ථානවලට ද යනාදී වශයෙන් රහසිගතව සොයා බලා, ඔහුගේ පැමිණිම සැකමුසු වී නම් ඔහු ගමෙන් පිටමන් කරවීමට ද මෙම ගමේ වැසියෝ පසුබට නොවෙති. මක්නිසාද යත් පිටස්තරින් පැමිණි බොහෝ අය මෙම පෙදෙසේ පොළව පෙරළමින්, යමක් සොයමින් රාවණාගේ උරුමය විනාශ කරන්නට කටයුතු කිරීමේ හේතුවෙනි.
රාවණා රුව තැන්පත් කරමින් මෙරට දෙවැනි දෙවොල ඉදිවී ඇත්තේ කුරුණෑගල රම්බඩගල්ල, මොනරාගල විහාරස්ථානයේය. මෙම විහාරස්ථානය පිහිටි ගම රම්බඩගල්ල සහ මොනරාගල යන දෙනමින්ම හැඳින්වේ. එම ග්‍රාම නාමය පවා අපට රාවණා පිළිබඳ කිසියම් ඉඟියක් දෙයි. රම්බොඩය යන්නෙන් අදහස් වන්නේ රත්තරන් ආයුධය යන්නයි. රත්තරනින් නිම කළ ආයුධ සම්භාරයක් තැන්පත් කොට ඇති ස්ථානය රම්බඩගල්ල නමින් හැඳින්වෙයි.
මොනරා ආ(පැමිණි) ගල මොනරාගල විය. මෙහිදී දඬු මොනර යන්ත්‍රය පැමිණීමේ හේතුවෙන් ද, මොනර පිහාටුවක සටහනක් ගල්තලාවේ කොට තිබීමේ හේතුවෙන් ද මොනරාගල ග්‍රාම නාමය සකස් වී ඇත. කුරුණෑගලට යාබද වාරියපොළ ශ්‍රී සුමංගල විහාරස්ථානය පිහිටි ගල්තලාවේ දඬුමොනර යන්ත්‍රය නවතා තබා ඇති බව මීට ඉහත දී අපි කීවෙමු.
මේ දිනවල රම්බඩගල්ල - මොනරාගල විහාරස්ථානයේ බෞද්ධාගමට අදාළව සුවිශේෂී කටයුත්තක් ඉටුවෙමින් පවතී. එනම් ලෝකයේ විශාලතම ශෛලමය සමාධි බුදු පිළිමය නෙළීමයි. අති දක්ෂ ගල් වඩුවන් අතින් එම කර්තව්‍යය ඉටුවෙමින් පවතී.
ශෛලමය සමාධි බුදු පිළිමයේ උස අඩි 67.5 ක් වන අතර එහි හිටි උස අඩි 108 කි. මීට පෙර මෙරට තැනුණු අවුකන බුදු පිළිමයේ උස අඩි 38.10 ක් වන අතර පොළොන්නරුවේ ශෛලමය පිළිමයේ උස අඩි 22 ක් පමණි.
මෙවන් ශුද්ධ වූ පුද බිමක රාවණා රුව පිහිටුවමින් දෙවොලක් ඉදි කරන්නට කටයුතු සම්පාදනය වීමෙන් බුදු පිළිමය නෙළීමේ කටයුත්තට මහඟු ආශීර්වාදයක් උදාවන බව ද කිව යුතුය.
“යගු කෞරාණ මන්ථක ශ්‍රී රාවණ විමානය” යනු දෙවොලේ නමයි. රම්බඩගල්ලට ඉදිරියෙන් වූ පර්වතය රාවණාගේ ප්‍රබල සෙන්පතියකු වූ මකර සෙන්පතියාගේ වාසභවනයයි. මකර සෙන්පතියා එම කන්දේ වසමින් රම්බඩගල්ලට රැකවරණය සලසයි.
මහනුවරට අයත් අංකුඹුර පෙදෙසේ රාම කොටුවක් පිහිටි අතර රාවණාට විරුද්ධව යුද්ධ කිරීම සඳහා රාම කඳවුරු බැඳ ගත්තේ එහිය. අංකුඹුර පෙදෙසේ ‘රාම කොටුව‘ නමින් ගමක් ද වෙයි. අංකුඹුර, රම්බඩගල්ල අතර ප්‍රදේශයේ රාම - රාවණා යුද්ධය පැවති බව විශ්වාස කෙරේ. රාවණාගේ පුත් ඉන්ද්‍රජිත්ගේ බලපරාක්‍රමය හේතුවෙන් එම සටන ජය ගන්නට රාවණාට හැකි විය.
යුද්ධයේ දී යුද බිම මැරී වැටුණු වානරයන්ගේ බෙලි හෙවත් බොටු (රම්, බොටු, ගොඩ) බලන්නට ඉන්ද්‍රජිත් රාවණාට ඇරැයුම් කළේය. රාවණා මෙම බොටු ගොඩ දෙස බැලුවේ විහාරස්ථාන භූමියේ ගල්තලාව මත සිටය.
මෙම අරුතින් ද රම්බොටුගල්ල නාමය ඇති වී පසුව එය රම්බඩගල්ල ලෙසින් ව්‍යවහාරයට පත් වූ බව ද කියනු ලැබේ.
http://www.silumina.lk/2012/08/12/_art.asp?fn=av12081219
13 July 2012
ඈත අතීතයේ පිටසක්වළ ජීවීන් මෙලොවට ආවාද? : පුරාණ පිටසක්වළ ජීවීන්ගේ කතාව Read more: http://www.malkakulu.com/2011/12/blog-post_22.html#ixzz20WKZnEUB
මෙය පුරාණ පිටසක්වළ ජීවීන්ගේ කතා මාලාවේ දෙවන කොටස වේ. පිරමීඩ හදන්න අපට කියා දුන්නේ පිටසක්වලින් පැමිණි අමුත්තෝද? ලිපියට විවිධ අදහස් රාශියක් ලැබුණි. අප මෙම ඉදිරිපත් කරන තොරතුරු ලොක ඉතිහාසයේ අබිරහස් ලෙස පවතින එවාය. මෙමගින් පිටසක්වළ ජීවීන් සිටිනවා කියා කිසිසේත් නිගමනය නොකරමු. ළමා හා වැඩිහිටි මනසට විශ්මිත තොරතුරු පිලිබදව විවෘත මනසකින් බැලීමට පෙලබවීම අපගේ අරමුණ වේ.
ඈත අතීතයේ පිටසක්වළ ජීවීන් මෙලොවට ආවා කියන අදහස ඒත්තු ගන්වන්න සාධක දෙකක් යොදා ගන්නවා. එකක් තමයි, කියවා බැලිය හැකි සාක්ෂි. පුරාණ පතපොතේ, සෙල් ලිපි ආදියේ ඇති දේවල්, අනෙක තමයි, දකින්න පුළුවන් සාක්ෂි. ඒ කියන්නේ ලෙන් චිත‍්‍ර හා ගල් කැටයම් හා මූර්ති ආදී දේවල්. මේවා ලෝකය පුරා සෑම රටකින් ම පාහේ හමුවෙලා තිබෙනවා. වචන දහසකින් කියන්න පුළුවන් දෙයක් චිත‍්‍රයකින් පෙන්වන්න පුළුවන් කියන කියමන සනාථ වෙන්නේ මේ දේවල් දැකීමෙනුයි.
පිටසක්වළ අමුත්තන්ගේ ලෙන් චිත‍්‍ර
පුරාණ ලෙන් චිත‍්‍ර, ගල් කැටයම් හා මූර්තිවල දකින්න ලැබෙනවා අසාමාන්‍ය හිස් ආවරණ හා ඇඳුම්වලින් සැරසුණු මිනිස් රූප. ඒවායින් පිළිබිඹු වෙන්නේ වසර දහස් ගණනක් ඈත අතීතයේ පෘථිවියට ආ පිටසක්වළ අමුත්තන් ද? පිටසක්වළ අමුත්තන් ගැන චිත‍්‍ර, මූර්ති ආදී ලොව නන් දෙසින් දකින්න ලැබෙනවා. ඇමෙරිකාවේ යූටා ජනපදයේ සේබල් කැනියමෙන් පවා ලෙන් චිත‍්‍ර හමුවෙලා තියෙනවා. ඒ චිත‍්‍රවල ඉන්නවා අමුතු විධියේ ජීවීන්. ඔවුන්ගේ හිසේ ඇන්ටනා තිබෙනවා. හිස් ආවරණ (හෙල්මට්) පැලඳගෙන ඉන්නවා පේනවා. කිම්බර්ලි ඕස්ටේ‍්‍රලියාවේ හමුවන ලෙන් චිත‍්‍රවලින් ද නිරූපණය වෙන්නේ හෙල්මට් පැලඳ සිටින මිනිසුන්. අපේ මුතුන් මිත්තන්ට මේ වගේ චිත‍්‍ර අඳින්න හේතු වුණේ මොකක්ද? ඔවුන් ඇන්දේ ඔවුන්ට දකින්න ලැබුණු දෙයක් නම් ඔවුන් පිටසක්වළ අමුත්තන්ව දැකලා තිබෙනවා.
අවුරුදු 15,000 පැරණි නිර්මාණ
ගෝතමාලාවෙන් හමුවෙලා තිබෙනවා, කෞතුක කලා භාණ්ඩ. ඒවායින් එකක් ඉතා හොඳින් පැහැදිලිව පෙනෙනවා ගගනගාමී ඇඳුමකින් සැරසී සිටින පුංචි මිනිසෙක්. මුඛ ආවරණයක් ඒ තැනැත්තාගේ පපුවේ තිබෙනවා, ඇඳුමට අයත් පාලක උපාංග පපුව මැද පිහිටා තිබෙනවා. අවුරුදු 15,000 කට ඈත අතීතයේ දී මිනිසා මෙවැනි කලා නිර්මාණයක් නිර්මාණය කළේ ඇයි? කොලොම්බියාවේ පුරාණ සොහොන් ගැබ්වලින් හමුවෙලා තිබෙනවා පුංචි පුංචි නිර්මාණ. මේවා නූතන ගුවන් යානාවලට සමානයි. සමබරව සවිකළ පියාපත්, ඉන්ධන ටැංකි හා බඳ, පිටුපස සමබරව නිර්මාණය කෙරුණු පසුපස තටුව මේවායේ දකින්න ලැබෙනවා. මෙවැනි දේවල් ස්වභාවිකව දකින්න, මේවා නිර්මාණය කළ අපේ පැරැන්නන්ට හැකි වන්නේ නැහැ. මේ නිර්මාණ හදලා තිබෙන්නේ නූතන ගුවන් යානා තාක්ෂණය හොඳින් අධ්‍යයනය කිරීමෙන් කියලා බැලූ බැල්මට පෙනෙනවා. අපේ මුතුන්මිත්තන් මේ නිර්මාණ කළේ අහසේ පියාසර කරමින් තිබෙන යානා දැකීමෙන් ද?
පුරාණ ගගනගාමියා
තවත් අපූරු පුරාවස්තුවක් තිබෙනවා, තුර්කියේ ඉස්තාන්බුල් කෞතුකාගාරයේ. එහි එක් මූර්තියක් තියෙනවා. එහි සිටිනවා හිසක් නොමැති ගගනගාමියෙක්. මේ ගගනගාමියා ඉන්නේ කිසියම් ආකාරයක අභ්‍යවකාශ යානාවක් ඇතුළේ කුදු ගැහිලා වාඩි වෙලා. ඒක හරියට ගගන කැප්සියුලයක් වගෙයි. ඔහුගේ අත්පා, හිස් ආවරණය සමඟ සම්බන්ධ වන යානාවේ පාලන පද්ධතිය, ගගන ඇඳුමකින් ඔහු සැරසිලා ඉන්නා හැටි බැලූ බැල්මට හොඳින් පෙනෙනවා. එයා අභ්‍යවකාශයෙන් මෙලොවට ආවා කියලා කියන්න පුළුවන්. අපේ පැරැන්නෝ මොකක් හරි දෙයක් දැක්කා. ඔවුන්ට මොනවා හරි දෙයක් කියලා තිබෙනවා. ඔවුන් ඔවුන්ට අසන්න දකින්න ලැබුණු දේවල් තමයි, සිතුවම් ගත කළේ; මූර්ති ලෙස නිර්මාණය කළේ. අපේ පැරැන්නන්ට තිබුණේ දැන් වගේ දියුණු තාක්ෂණයක් නොවෙයි. ඔවුන් මේ නිර්මාණ කළේ ඔවුන්ට හැකි උපරිමයෙන්මයි. ලොව පුරා නන්දෙසින් එක ම විධියේ එක ම හැඩයේ නිර්මාණ බිහිවුණේ කොහොමද?
පලැන්කේ පිරමීඩයේ අබිරහස
වඩාත් පුදුමසහගත අපූරු නිර්මාණය දකින්න ලැබෙන්නේ මෙක්සිකෝවෙනුයි. ඒ මායාවරුන් ගේ පැලැන්කේ පුරාවිද්‍යාත්මක භූමියෙන්. අද මෙම ස්ථානය යුනෙස්කෝ ලෝක උරුමයක් ලෙස සංරක්ෂිත පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානයක්. වසර ගණනාවක් අමතක වෙලා තිබුණු මේ දේවාලය සොයා ගත්තේ ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විසිනුයි. මෙහි දකින්න ලැබෙනවා ශත වර්ෂ ගණනාවක් පැරැණි පැලැන්කේ මහා පිරමීඩ. මේ පිරමීඩ පුරාණ දේවාල හා සොහොන් ගැබ් කියලයි සැලකෙන්නේ. එක් පුරාණ පිරමීඩයක් යට තිබෙනවා සොහොන් ගැබක් සැඟවෙලා. මේ සොහොන් ගැබේ තිබෙනවා ගලින් නිර්මාණය කළ කැටයම් හා චිත‍්‍රවලින් අලංකාර කළ මිනී පෙට්ටියක්. මෙහි මිහිදන් කර ඇත්තේ ‘පැකාල් ද ගේ‍්‍රට්’ නම් මහා රජ්ජුරුවෝයි.
පැකාල් රජු තමයි, හත්වැනි සියවසේ පාලකයා ලෙස කටයුතු කළේ. මහා පැකාල් රජ්ජුරුවෝ මියගියේ පැලැන්කේවලදීයි. ඔහුව මිහිදන් කරලා තිබෙන්නේ මේ ස්ථානයේදීයි. ඔහු එක්තරා විධියක අබිරහස් මායාවරුන්ගේ නායකයෙකු ලෙස ඉතිහාසයට එක් වී තිබෙනවා. ඔහු අඩි 8 ක් උස යෝධයෙක්. ඔහුගේ සොහොන් ගැබ වට කරලයි පැරැන්නෝ මහා පිරමීඩය නිර්මාණය කළේ. මායාවරුන් කිසියම් ආකාරයක දෙවියෙකු හැටියට සලකලා ඔහුට වැඳුම් පිදුම් කළා. මායාවරුන්ගේ චිත‍්‍ර හා කැටයම්වලින් ගලින් නිර්මාණය කළ සොහොන් පෙට්ටිය හැඩ ගැන්වී තිබෙනවා. එහි ඇති චිත‍්‍රවලින් පෙන්වන්නේ පැකාල්, මායාවරුන්ගේ පොළොව යට ඇති මළවුන්ගේ ලොවට යන අයුරු කියලයි. ඒත් පිටසක්වළ ජීවීන් ගැන විශ්වාස කරන අය නම් පැකාල් සිටින එම චිත‍්‍රය අර්ථ නිරූපණය කරන්නේ වෙනස් ආකාරයකටයි. ඔවුන් කියන්නේ එයින් නිරූපණය කෙරන්නේ ගගන කැප්සියුලයක ගුළිවෙලා සිටින ගගනගාමියෙක් කියලයි. කැප්සියුලය එහෙමත් නැතිනම් ගගන යානාව පදවන උපකරණ, ඔක්සිජන් ටැංකි, යානාවේ පසුපස ගින්දර පිටවන අයුරු ආදී සෑම දෙයක් ම මේ චිත‍්‍රයේ දකින්න ලැබෙනවා. චිත‍්‍රයට අනුව පැකාල් එක් අතකින් යානාවේ ලීවර එහා මෙහා කරමින් එය පදවනවා. අනෙක් අතින් යතුරු පුවරුවක් කි‍්‍රයා කරවනවා. ඔහුගේ පාද කිසියම් පැඩලයකට සම්බන්ධ වෙලා තිබෙනවා. මේ කරුණු කාරණා නිසා වොන්ඩැනිකන් වැනි සමහරු කියන්නේ පැකාල් පිටසක්වළ ජීවියෙක් කියලයි. වර්තමානයේ අපේ ගගනගාමීන් ගගන ඇඳුමින් සැරසිලා රොකට්ටුවක හෝ ගගන කැප්සියුලයක නැගී ගමන් ගන්නා ආකාරය මේ චිත‍්‍රය හා සසඳා බලද්දී සමානකම් හොඳින් පෙනෙන්න තිබෙනවා. පැකාල් නිකම් ම නිකම් මායා රජ කෙනෙක්ද? නැතිනම් ඔහු දුර ඈත දේශයකින් පැමිණි විශේෂ අමුත්තෙක්ද? එහෙමත් නැතිනම් පිටසක්වළින් ආ අමුත්තෙක්ද? මේ ප‍්‍රශ්නවලට නිවැරදි පිළිතුරු තවමත් ඉදිරිපත් වෙලා නැහැ.
සිතියමේ අභිරහස
පිටසක්වළ ජීවීන් පුරාණයේ පෘථිවියට ආවා කියන්න තිබෙන සාක්ෂි රූපාක්ෂර, ලෙන් චිත‍්‍ර සහ මූර්ති විතරක් ම නොවේ. 1929 වසරේ දී ඉතිහාසඥයක් පිරිසකට හමුවුණා සිතියමක්. මේ සිතියම සිතුවම් කරලා තිබෙන්නේ ගිසෙල් නමින් හැඳින්වෙන අපි‍්‍රකා මුව වර්ගයකගේ සමකිනුයි. ඔවුන් ඒ සිතියමේ සුලමුල සෙව්වා. ඒ සිතියම ඇන්දේ 16 වැනි සියවසේ තුර්කි නාවික අද්මිරාල් කෙනෙක් කියලා හෙළි වුණා. ඔහුගේ නම පියරී රීස්. ඒ කාලේ ඇදපු අනෙක් සිතියම්වලට වඩා මේ සිතියමේ වෙනසක් තිබෙනවා. මේ සිතියමට ඇතුළත් වන භූමි ප‍්‍රදේශයන් ඒ වන විට සොයා ගෙන හෝ ගවේෂණය කර තිබුණේ නැහැ. සිතියමේ තිබෙනවා ඇන්ටාක්ටිකාවේ පිහිටීම අයිස් තට්ටුවලට යටින් තිබෙන. ඒක හරිම පුදුමයි නේද ? ඒ කියන්නේ මේ සිතියම නිර්මාණය කරලා තියෙන්නේ ඇන්ටාක්ටිකාව අයිස්වලින් වැසී යන්න කලින්. ඒ කියන්නේ මිලියන ගණනාවකට කලින් ඈත අතීතයේ. යුරෝපා වෙරළ තීරයන් හා උතුරු අප‍්‍රිකාව පවා මේ සිතියමේ ඉතා නිවැරදි ව සිතුවම් කරලා තිබෙනවා. විද්‍යාඥයන් පුදුම කර තිබෙන්නේ සිතියමේ ඇන්ටාක්ටිකාවේ පිහිටීමයි. ඊට හේතුව මේ භූමි ප්රදේශය සොයා ගනු ලැබුවේත් එය ගවේෂණය කළේත් මේ සිතියම ඇඳීමෙන් අවුරුදු 300 ගණනකට පසුවයි. ඇන්ටාක්ටිකාව වැසී තිබෙන්නේ සැතපුමක් පමණ ඝනකම් අයිස් ආවරණයකිනුයි.
සිතියම ඇන්දේ කොහොමද ?
භූමිය විනිවිද දකින්න පුළුවන් විධියේ රේඩාර් තාක්ෂණය අපට ලැබුණේ 1958 වසරේ දීයි. ඒ නිසා 1531 වසරේ දී ඉතා නිවැරදි ව ඇඳපු මේ සිතියම ඇත්තට ම පුදුමාකාරයි. තවත් පුදුමාකාර දෙයක් නම් පෙරී රීස්ගේ එම සිතියම වර්තමාන ලෝක සිතියමක් උඩින් තැබුවොත් පෙනෙනවා පුරාණ සිතියම සෑම පුංචි දෙයකින් ම පවා වර්තමාන ලෝක සිතියමට කොතරම් හොඳින් සමානදැයි කියලා. සොයා ගෙන නොතිබුණු භූමි ප්රදේශ, ගංගා ඇළදොළ, කඳු වැටි සිතියමක ඇන්දේ කොහොමද? 1531 වසරේ ගුවනින් ගිය කිසිවෙකු හිටියා කියලා අපට කියන්න අමාරුයි. ඒක වෙන්න බැරි දෙයක්. 1531 කියන්නේ ගුවන් යානා ගැන නොසිතූ යුගයක්. ඒ විතරක් නොවේ ඇන්ටාක්ටිකාවේ අයිස් තට්ටු යට සැඟවුණු භූමි ප්රදේශය දැක්කේ කොහොමද? සමහර විද්‍යාඥයන් කියන්නේ මේ සිතියම ඇඳපු අය කාගෙන් හරි තොරතුරු ලබා ගන්න ඇති කියලයි. ඔවුන් ඇන්ටාක්ටිකාවට නොගිහින් තොරතුරු ගත්තේ කාගෙන්ද? ඒ තොරතුරු කීවේ ගුවනින් ගිය පිටසක්වළ ජීවීන්ද? මේ පැනයට පැහැදිලි පිළිතුරක් සොයන්න තවමත් කාටවත් හැකියාවක් ලැබිලා නැහැ.
Read more: http://www.malkakulu.com/2011/12/blog-post_22.html#ixzz20WKCNMh6
ඈත අතීතයේ පිටසක්වළ ජීවීන් මෙලොවට ආවා කියන අදහස ඒත්තු ගන්වන්න සාධක දෙකක් යොදා ගන්නවා. එකක් තමයි, කියවා බැලිය හැකි සාක්ෂි. පුරාණ පතපොතේ, සෙල් ලිපි ආදියේ ඇති දේවල්, අනෙක තමයි, දකින්න පුළුවන් සාක්ෂි. ඒ කියන්නේ ලෙන් චිත‍්‍ර හා ගල් කැටයම් හා මූර්ති ආදී දේවල්. මේවා ලෝකය පුරා සෑම රටකින් ම පාහේ හමුවෙලා තිබෙනවා. වචන දහසකින් කියන්න පුළුවන් දෙයක් චිත‍්‍රයකින් පෙන්වන්න පුළුවන් කියන කියමන සනාථ වෙන්නේ මේ දේවල් දැකීමෙනුයි.
පිටසක්වළ අමුත්තන්ගේ ලෙන් චිත‍්‍ර
පුරාණ ලෙන් චිත‍්‍ර, ගල් කැටයම් හා මූර්තිවල දකින්න ලැබෙනවා අසාමාන්‍ය හිස් ආවරණ හා ඇඳුම්වලින් සැරසුණු මිනිස් රූප. ඒවායින් පිළිබිඹු වෙන්නේ වසර දහස් ගණනක් ඈත අතීතයේ පෘථිවියට ආ පිටසක්වළ අමුත්තන් ද? පිටසක්වළ අමුත්තන් ගැන චිත‍්‍ර, මූර්ති ආදී ලොව නන් දෙසින් දකින්න ලැබෙනවා. ඇමෙරිකාවේ යූටා ජනපදයේ සේබල් කැනියමෙන් පවා ලෙන් චිත‍්‍ර හමුවෙලා තියෙනවා. ඒ චිත‍්‍රවල ඉන්නවා අමුතු විධියේ ජීවීන්. ඔවුන්ගේ හිසේ ඇන්ටනා තිබෙනවා. හිස් ආවරණ (හෙල්මට්) පැලඳගෙන ඉන්නවා පේනවා. කිම්බර්ලි ඕස්ටේ‍්‍රලියාවේ හමුවන ලෙන් චිත‍්‍රවලින් ද නිරූපණය වෙන්නේ හෙල්මට් පැලඳ සිටින මිනිසුන්. අපේ මුතුන් මිත්තන්ට මේ වගේ චිත‍්‍ර අඳින්න හේතු වුණේ මොකක්ද? ඔවුන් ඇන්දේ ඔවුන්ට දකින්න ලැබුණු දෙයක් නම් ඔවුන් පිටසක්වළ අමුත්තන්ව දැකලා තිබෙනවා.
අවුරුදු 15,000 පැරණි නිර්මාණ
ගෝතමාලාවෙන් හමුවෙලා තිබෙනවා, කෞතුක කලා භාණ්ඩ. ඒවායින් එකක් ඉතා හොඳින් පැහැදිලිව පෙනෙනවා ගගනගාමී ඇඳුමකින් සැරසී සිටින පුංචි මිනිසෙක්. මුඛ ආවරණයක් ඒ තැනැත්තාගේ පපුවේ තිබෙනවා, ඇඳුමට අයත් පාලක උපාංග පපුව මැද පිහිටා තිබෙනවා. අවුරුදු 15,000 කට ඈත අතීතයේ දී මිනිසා මෙවැනි කලා නිර්මාණයක් නිර්මාණය කළේ ඇයි? කොලොම්බියාවේ පුරාණ සොහොන් ගැබ්වලින් හමුවෙලා තිබෙනවා පුංචි පුංචි නිර්මාණ. මේවා නූතන ගුවන් යානාවලට සමානයි. සමබරව සවිකළ පියාපත්, ඉන්ධන ටැංකි හා බඳ, පිටුපස සමබරව නිර්මාණය කෙරුණු පසුපස තටුව මේවායේ දකින්න ලැබෙනවා. මෙවැනි දේවල් ස්වභාවිකව දකින්න, මේවා නිර්මාණය කළ අපේ පැරැන්නන්ට හැකි වන්නේ නැහැ. මේ නිර්මාණ හදලා තිබෙන්නේ නූතන ගුවන් යානා තාක්ෂණය හොඳින් අධ්‍යයනය කිරීමෙන් කියලා බැලූ බැල්මට පෙනෙනවා. අපේ මුතුන්මිත්තන් මේ නිර්මාණ කළේ අහසේ පියාසර කරමින් තිබෙන යානා දැකීමෙන් ද?
පුරාණ ගගනගාමියා
තවත් අපූරු පුරාවස්තුවක් තිබෙනවා, තුර්කියේ ඉස්තාන්බුල් කෞතුකාගාරයේ. එහි එක් මූර්තියක් තියෙනවා. එහි සිටිනවා හිසක් නොමැති ගගනගාමියෙක්. මේ ගගනගාමියා ඉන්නේ කිසියම් ආකාරයක අභ්‍යවකාශ යානාවක් ඇතුළේ කුදු ගැහිලා වාඩි වෙලා. ඒක හරියට ගගන කැප්සියුලයක් වගෙයි. ඔහුගේ අත්පා, හිස් ආවරණය සමඟ සම්බන්ධ වන යානාවේ පාලන පද්ධතිය, ගගන ඇඳුමකින් ඔහු සැරසිලා ඉන්නා හැටි බැලූ බැල්මට හොඳින් පෙනෙනවා. එයා අභ්‍යවකාශයෙන් මෙලොවට ආවා කියලා කියන්න පුළුවන්. අපේ පැරැන්නෝ මොකක් හරි දෙයක් දැක්කා. ඔවුන්ට මොනවා හරි දෙයක් කියලා තිබෙනවා. ඔවුන් ඔවුන්ට අසන්න දකින්න ලැබුණු දේවල් තමයි, සිතුවම් ගත කළේ; මූර්ති ලෙස නිර්මාණය කළේ. අපේ පැරැන්නන්ට තිබුණේ දැන් වගේ දියුණු තාක්ෂණයක් නොවෙයි. ඔවුන් මේ නිර්මාණ කළේ ඔවුන්ට හැකි උපරිමයෙන්මයි. ලොව පුරා නන්දෙසින් එක ම විධියේ එක ම හැඩයේ නිර්මාණ බිහිවුණේ කොහොමද?
පලැන්කේ පිරමීඩයේ අබිරහස
වඩාත් පුදුමසහගත අපූරු නිර්මාණය දකින්න ලැබෙන්නේ මෙක්සිකෝවෙනුයි. ඒ මායාවරුන් ගේ පැලැන්කේ පුරාවිද්‍යාත්මක භූමියෙන්. අද මෙම ස්ථානය යුනෙස්කෝ ලෝක උරුමයක් ලෙස සංරක්ෂිත පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානයක්. වසර ගණනාවක් අමතක වෙලා තිබුණු මේ දේවාලය සොයා ගත්තේ ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විසිනුයි. මෙහි දකින්න ලැබෙනවා ශත වර්ෂ ගණනාවක් පැරැණි පැලැන්කේ මහා පිරමීඩ. මේ පිරමීඩ පුරාණ දේවාල හා සොහොන් ගැබ් කියලයි සැලකෙන්නේ. එක් පුරාණ පිරමීඩයක් යට තිබෙනවා සොහොන් ගැබක් සැඟවෙලා. මේ සොහොන් ගැබේ තිබෙනවා ගලින් නිර්මාණය කළ කැටයම් හා චිත‍්‍රවලින් අලංකාර කළ මිනී පෙට්ටියක්. මෙහි මිහිදන් කර ඇත්තේ ‘පැකාල් ද ගේ‍්‍රට්’ නම් මහා රජ්ජුරුවෝයි.
පැකාල් රජු තමයි, හත්වැනි සියවසේ පාලකයා ලෙස කටයුතු කළේ. මහා පැකාල් රජ්ජුරුවෝ මියගියේ පැලැන්කේවලදීයි. ඔහුව මිහිදන් කරලා තිබෙන්නේ මේ ස්ථානයේදීයි. ඔහු එක්තරා විධියක අබිරහස් මායාවරුන්ගේ නායකයෙකු ලෙස ඉතිහාසයට එක් වී තිබෙනවා. ඔහු අඩි 8 ක් උස යෝධයෙක්. ඔහුගේ සොහොන් ගැබ වට කරලයි පැරැන්නෝ මහා පිරමීඩය නිර්මාණය කළේ. මායාවරුන් කිසියම් ආකාරයක දෙවියෙකු හැටියට සලකලා ඔහුට වැඳුම් පිදුම් කළා. මායාවරුන්ගේ චිත‍්‍ර හා කැටයම්වලින් ගලින් නිර්මාණය කළ සොහොන් පෙට්ටිය හැඩ ගැන්වී තිබෙනවා. එහි ඇති චිත‍්‍රවලින් පෙන්වන්නේ පැකාල්, මායාවරුන්ගේ පොළොව යට ඇති මළවුන්ගේ ලොවට යන අයුරු කියලයි. ඒත් පිටසක්වළ ජීවීන් ගැන විශ්වාස කරන අය නම් පැකාල් සිටින එම චිත‍්‍රය අර්ථ නිරූපණය කරන්නේ වෙනස් ආකාරයකටයි. ඔවුන් කියන්නේ එයින් නිරූපණය කෙරන්නේ ගගන කැප්සියුලයක ගුළිවෙලා සිටින ගගනගාමියෙක් කියලයි. කැප්සියුලය එහෙමත් නැතිනම් ගගන යානාව පදවන උපකරණ, ඔක්සිජන් ටැංකි, යානාවේ පසුපස ගින්දර පිටවන අයුරු ආදී සෑම දෙයක් ම මේ චිත‍්‍රයේ දකින්න ලැබෙනවා. චිත‍්‍රයට අනුව පැකාල් එක් අතකින් යානාවේ ලීවර එහා මෙහා කරමින් එය පදවනවා. අනෙක් අතින් යතුරු පුවරුවක් කි‍්‍රයා කරවනවා. ඔහුගේ පාද කිසියම් පැඩලයකට සම්බන්ධ වෙලා තිබෙනවා. මේ කරුණු කාරණා නිසා වොන්ඩැනිකන් වැනි සමහරු කියන්නේ පැකාල් පිටසක්වළ ජීවියෙක් කියලයි. වර්තමානයේ අපේ ගගනගාමීන් ගගන ඇඳුමින් සැරසිලා රොකට්ටුවක හෝ ගගන කැප්සියුලයක නැගී ගමන් ගන්නා ආකාරය මේ චිත‍්‍රය හා සසඳා බලද්දී සමානකම් හොඳින් පෙනෙන්න තිබෙනවා. පැකාල් නිකම් ම නිකම් මායා රජ කෙනෙක්ද? නැතිනම් ඔහු දුර ඈත දේශයකින් පැමිණි විශේෂ අමුත්තෙක්ද? එහෙමත් නැතිනම් පිටසක්වළින් ආ අමුත්තෙක්ද? මේ ප‍්‍රශ්නවලට නිවැරදි පිළිතුරු තවමත් ඉදිරිපත් වෙලා නැහැ.
සිතියමේ අභිරහස
පිටසක්වළ ජීවීන් පුරාණයේ පෘථිවියට ආවා කියන්න තිබෙන සාක්ෂි රූපාක්ෂර, ලෙන් චිත‍්‍ර සහ මූර්ති විතරක් ම නොවේ. 1929 වසරේ දී ඉතිහාසඥයක් පිරිසකට හමුවුණා සිතියමක්. මේ සිතියම සිතුවම් කරලා තිබෙන්නේ ගිසෙල් නමින් හැඳින්වෙන අපි‍්‍රකා මුව වර්ගයකගේ සමකිනුයි. ඔවුන් ඒ සිතියමේ සුලමුල සෙව්වා. ඒ සිතියම ඇන්දේ 16 වැනි සියවසේ තුර්කි නාවික අද්මිරාල් කෙනෙක් කියලා හෙළි වුණා. ඔහුගේ නම පියරී රීස්. ඒ කාලේ ඇදපු අනෙක් සිතියම්වලට වඩා මේ සිතියමේ වෙනසක් තිබෙනවා. මේ සිතියමට ඇතුළත් වන භූමි ප‍්‍රදේශයන් ඒ වන විට සොයා ගෙන හෝ ගවේෂණය කර තිබුණේ නැහැ. සිතියමේ තිබෙනවා ඇන්ටාක්ටිකාවේ පිහිටීම අයිස් තට්ටුවලට යටින් තිබෙන. ඒක හරිම පුදුමයි නේද ? ඒ කියන්නේ මේ සිතියම නිර්මාණය කරලා තියෙන්නේ ඇන්ටාක්ටිකාව අයිස්වලින් වැසී යන්න කලින්. ඒ කියන්නේ මිලියන ගණනාවකට කලින් ඈත අතීතයේ. යුරෝපා වෙරළ තීරයන් හා උතුරු අප‍්‍රිකාව පවා මේ සිතියමේ ඉතා නිවැරදි ව සිතුවම් කරලා තිබෙනවා. විද්‍යාඥයන් පුදුම කර තිබෙන්නේ සිතියමේ ඇන්ටාක්ටිකාවේ පිහිටීමයි. ඊට හේතුව මේ භූමි ප්රදේශය සොයා ගනු ලැබුවේත් එය ගවේෂණය කළේත් මේ සිතියම ඇඳීමෙන් අවුරුදු 300 ගණනකට පසුවයි. ඇන්ටාක්ටිකාව වැසී තිබෙන්නේ සැතපුමක් පමණ ඝනකම් අයිස් ආවරණයකිනුයි.
සිතියම ඇන්දේ කොහොමද ?
භූමිය විනිවිද දකින්න පුළුවන් විධියේ රේඩාර් තාක්ෂණය අපට ලැබුණේ 1958 වසරේ දීයි. ඒ නිසා 1531 වසරේ දී ඉතා නිවැරදි ව ඇඳපු මේ සිතියම ඇත්තට ම පුදුමාකාරයි. තවත් පුදුමාකාර දෙයක් නම් පෙරී රීස්ගේ එම සිතියම වර්තමාන ලෝක සිතියමක් උඩින් තැබුවොත් පෙනෙනවා පුරාණ සිතියම සෑම පුංචි දෙයකින් ම පවා වර්තමාන ලෝක සිතියමට කොතරම් හොඳින් සමානදැයි කියලා. සොයා ගෙන නොතිබුණු භූමි ප්රදේශ, ගංගා ඇළදොළ, කඳු වැටි සිතියමක ඇන්දේ කොහොමද? 1531 වසරේ ගුවනින් ගිය කිසිවෙකු හිටියා කියලා අපට කියන්න අමාරුයි. ඒක වෙන්න බැරි දෙයක්. 1531 කියන්නේ ගුවන් යානා ගැන නොසිතූ යුගයක්. ඒ විතරක් නොවේ ඇන්ටාක්ටිකාවේ අයිස් තට්ටු යට සැඟවුණු භූමි ප්රදේශය දැක්කේ කොහොමද? සමහර විද්‍යාඥයන් කියන්නේ මේ සිතියම ඇඳපු අය කාගෙන් හරි තොරතුරු ලබා ගන්න ඇති කියලයි. ඔවුන් ඇන්ටාක්ටිකාවට නොගිහින් තොරතුරු ගත්තේ කාගෙන්ද? ඒ තොරතුරු කීවේ ගුවනින් ගිය පිටසක්වළ ජීවීන්ද? මේ පැනයට පැහැදිලි පිළිතුරක් සොයන්න තවමත් කාටවත් හැකියාවක් ලැබිලා නැහැ.
Read more: http://www.malkakulu.com/2011/12/blog-post_22.html#ixzz20WKCNMh6
24 June 2012
අවුරුදු තිස්‌ හත් දහසකට පසු යළි පැමිණි පාහියන්ගල මුත්තා.....
අවුරුදු තිස්‌ හත් දහසකට පසු යළි පැමිණි පාහියන්ගල මුත්තා.....
සිහින් සිරිපොද රූරා වැටෙමින් ඇත. එ සිරිපොද අප අභියස වන විසල් ගිරිහිස පාමුල විහිදෙන මහා වනස්‌පතීන් ගේ පතල අතුපතරින් බේරී විත් විටෙක දෙකොපුල් මත ඇදහැලේ. ජීවයෙන් පිරී ගිය නැවුම් බවකින් හාත්පස පිරීගොස්‌ය. තෙතබරිතවූ නොසියුම් සෙල්මුවා පඩිමත සීරුවට අඩි තබමින් ගමන් කරමින් සිටියෙමු.
මේ රළු සෙල්මුවා හිනිමග අවසන් වන්නේ මහා ලෙන් භූමියකිනි. එම ලෙන් බිම මානව ඉතිහාසයේ අප්‍රමාණ වස්තු විෂයයන් සඟවා ගනු ලැබූ අතීත මානව සංස්‌කෘතියේ කෝෂ්ඨාගාරයක්‌ වූයේය. කුමණ හෝ හේතුවක් නිසා මේ ලෙන පාහියන් ලෙන ලෙස ජනවහරට පැමිණ තිබිණි. ඓතිහාසික යුගයේ ස්‌වර්ණමය අවධියකදී චීන ජාතික ෆාහියන් හිමියෝ මෙරටට වැඩම කළහ. එ වකවානුව ක්‍රිස්‌තු වර්ෂ 4 වන සියවස තෙක්‌ ඈතට දිවෙයි. එකල්හි එතුමෝ මේ ලෙනට වැඩියා හෝදෝයි නොදනිමු. ජන වහර ප්‍රකාරව උන්වහන්සේ මේ ලෙන් භූමියට වැඩියේ නම් එ වඩින්නටත් අවුරුදු තිස්‌ හයදාහකට එපිට සිට මේ ලෙනේ මිනිස්‌සු ජීවත් වූහ.
ගණනය කරගැනීමටත් නොහැකි තරම් ඈතින් වූ එ අතීතයේ ජීවත්වූ මිනිස්‌සු තවමත් මේ ලෙන් භූමියේ පත්ලෙහි සාමදානව අවසන් නින්ද නිදමින් සිටිති. එ අතීත මිනිසෙකුගේ අවසන් නින්දේ සමාදානය පසුගිය දිනෙක බිඳී ගොස් තිබිණි. ඒ සිදුවීම වන්නේ ඔහු මියගොස්‌ අඩුම තරමින් අවුරුදු තිස්‌ දහසකට පසුවය. එය විමසිය යුතු අසිරියක්‌ විනි. අවුරුදු තිස්‌ දහසක ඈත අතීතයෙන් හමුවන එ මිනිසා අප ඉදිරියෙන් වන ලෙන්බිමේ එදා අවසන් නින්ද සැතපුන අයුරින්ම මතුව උන්නේය. මුළු ශරීර ස්‌වභාවයේම හැඩ රුව ප්‍රකට කරමින් මතුව උන්නේය. මීට පෙර අවසන් නින්ද සැතපුනාවූ අතීත මිනිසකුගේ පූර්ණ ඇටසැකිලි අපට හමුවන්නේ පොතාන ගුහාවෙන්. බෙල්ලන් බැ`දි පැලැස්‌සෙන් අලිගලින් හා හුංගම පල්ලෙමලලිනි. හුංගම පල්ලෙමලල මිනිඇතිලිය ප්‍රදේශයේදී හමුවූ සම්පූර්ණ ඇටසැකිල්ල අයත් මිනිසාට මිනිස්‌සු මැණික්‌ හාමි හෙවත් හුංගම මුත්තා යෑයි කීහ. හුංගම මුත්තාත් මීට ඉහතදී හමුවන පූර්ණ ඇට සැකිලි වලට උරුමකම් කී මිනිස්‌සුත් ජීවත් වන්නේ මීට අවුරුදු පන්දහසකට පමණ ඉහතදීය. දැන් මේ ෆාහියන් ලෙනේ අවුරුදු තිස්‌ දහසට ආසන්න පස්‌ තට්ටු වලින් හමුවන මුත්තා හුංගම මුත්තලාගේත් මී මුත්තෙකි.
සෙල්මුවා පියගැට පෙළ අවසන විසල් පියස්‌සක්‌ සහිත දැවැන්ත ලෙන් බිම පැතිරී යයි. ලෙන් මුව ඈත නිම්න භූමිය වෙත විවරව ඇත. සබරගමු නිම්නයේ මනරම් දැකුම් සහිතව මේ ලෙන් බිමේ සුරක්‌ෂිත වූ අතීත මානවයින් ගැන විසිතුරුව සිත පුරවාලනු සේය. නිම්න භූමිය දෙස බලා ගෙන ලෙනෙහි සිටගත් විට මුවවිට ආසන්නයේ වම්පස කෙළවර කැණීම් වළකින් පාහියන්ගල මී මුත්තා මතුව සිටියේය. උන්දෑගේ දෙපා කතිරයක ආකාරයට පිහිටා තිබුණේය. කොන්ද වකුටුවූ ස්‌වරූපයක්‌ ගත්තේය. හිස දැවැන්ත ගල් කුට්‌ටි දෙකකින් යටවූ ආකාරයක්‌ පෙනුණි. මුත්තාගේ ඇටකටු ඉතා සීරුවට පස්‌ අංශු අතරින් බේරා ගෙන මේ කැණීම කරගෙන යමින් සිටියේ පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් විශ්‍රාම ගියත් නැවත මේ කටයුත්ත ස`දහාම කැ`දවා තිබූ කැණීම් විශේෂඥයෙක්‌ සේ සැලකෙන එල්.වී.ඒ. ද මැල්ය. සත්ත්ව පුරාවිද්‍යාව පිළිබ`ද ප්‍රවීණයෙක්‌ වූ ජූඩ් පෙරේරාත්, කැණීම් නිලධාරී සුසන්තත් ක්‌ෂේත්‍රයේ ජීවත්වෙමින් මෙම සූක්‌ෂම කැණීම ස`දහා කැපවී සිටියහ.
ඇට සැකිල්ල හමුවූ හැටි
අවුරුදු තිස්‌ දහසක් පමණ පැරණි විය හැකි යෑයි විශ්වාස කෙරෙනා පාහියන් ලෙනේ මේ පුරාණ මිනිසාගේ තොරතුරු හමුවන්නේ අහඹු ලෙසිනි. ඕනෑම කැණීමක්‌ ස`දහා අර්ථයක්‌ හා අරමුණක්‌ තිබේ. පාහියන් ලෙනේ මේ කැණීම සිදුවූයේ ඇටසැකිලි හොයන්නට නොවේ. වර්ෂ 1968 දී සිරාන් දැරණියගලයන් විසින් ලංකාවේ ආරම්භ කර පියවර ගණනාවක් ඔස්සේ පවත්වාගෙන පැමිණි ප්‍රාග් ඓතිහාසික කැණීම් මාලාවේ නව අදියරක්‌ ලෙස අලුත් දත්ත ලබාගෙන විධිමත් හා දියුණු තාක්ෂණික ඥානය භාවිතකර ඒවා නැවත විශ්ලේෂණය කිරීම ස`දහාය. ඒ ස`දහා ගල් ලෙන් කැණීම් ව්‍යාපෘතියක්‌ වර්ෂ 2005 දී බටදොඹ ලෙනෙන් ආරම්භ වූයේය. එම කැණීම සිදුවූයේ ආචාර්ය නිමල් පෙරේරාගේ අධීක්ෂණය යටතේය. ඕස්‌ටේ්‍රලියානු ජාතික විශ්වවිද්‍යාලයේ ආචාර්ය උපාධිය ස`දහා කළ මේ කැණීම ලෝක අවධානයට ලක්‌විණි. එහිදී ආචාර්ය දැරණියගලයන් වර්ෂ 1984 දී කළ කැණීමෙන් මතුකරගත් ජනාවාස පස්‌තට්‌ටු හත ස්‌තර එකසිය දහතුනකට බෙදිණි. කාල නිර්ණයන් ඉතාම නිවැරදි වූයේය.
දෙවන කැණීම ආරම්භ වන්නේ අතිශයින්ම ශාස්‌ත්‍රීය සම්භාවනාවට ලක්‌විය යුතු දුලබ වටිනාකමක්‌ සහිත මේ පාහියන් ලෙනෙහිය. අප වැනි නවීන මානවයන් ගැන දකුණු ආසියාවේදී හමුවන පැරණිම සාධක හමුවූයේ මේ ලෙන් භූමියෙනි. ඒ තොරතුර සාධනය කළේ වර්ෂ 1986 දී ආචාර්ය ඩබ්ලියු. විඡේපාලයන් කළ කැණීමය. එහිදී අදින් වසර තිස්‌ හත්දාහකට පමණ ඉහත ජීවත් වූ නවීන මානවයා පිළිබ`ද තොරතුරු පාහියන් ලෙනෙන් ලැබිණි. එය දකුණු ආසියාවේ ජීවත්වූ නවීන මානවයා ගැන ලැබුණ පැරණිම තොරතුර වූයේය.
එබැවින් මෙම බිම් පෙත ජාතික උරුමයක ස්‌වරූපයද ඉක්‌මවූ සැබෑ විශ්වීය උරුමයක් විණි. එහෙත් ආවාට ගියාට පහුරු ගා විනාශ නොකළයුතු විනාශ කළහොත් ඒ විනාශ වූ භූමියේ දත්ත කිසිකලෙකත් ප්‍රතිනිර්මාණය කළ නොහැකි සේ වැනසී යන, අසිරිමත් අතීතයක්‌ ස`ගවාගත් මේ මහා දත්ත සාගරය වර්ෂ 2008 දී කළ කැණීමෙන් අනතුරුව පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ පණ්‌ඩිතයෙකුට ඇ`දගත් උපාධිධාරී ළදරුවෙක්‌ විසින් අනාථ කළේය. මේ කැණිම ස`දහා දැරූ වියදම මිල කළ හැකි වුවද ඉන් වූ හානියට මිලක්‌ නොවුනි. ලබාගත් දත්ත සාම්පල මුළුමනින්ම වැරදි සහගත ඒවා වූයේය. දැන් මේ දියත්වන කැණීම ඒ වැරදි සහගත පහුරුගෑමේ අවුල් වූ දත්ත නිවැරදි කිරීම ස`දහා දියත් වූවකි.
එහෙත් වාසනාවකට මෙන් ඒ වැරැද්ද අවසානයේදී විපුල ඵලයක්‌ ගෙනාවේය. ඒ විපුල ඵලය මේ මොහොතේ අප අභියස පෙනෙමින් තිබිණි. එය පූර්ණ මානව ඇට සැකිල්ලකි. ආචාර්ය විෙ-පාලයන්ට හමුවූ අවුරුදු තිස්‌ හත්දාහක්‌ පැරණි මානවයා තරමටම වයස්‌ගත අවධියකින් හමුවන මානවයෙකි.
වර්ෂ 1986 දී ආචාර්ය විෙ-පාලයන් මේ ලෙන් භූමියේ කළ කැණීමේදී අවුරුදු තිස්‌ හත් දාහේ සිට අවුරුදු හාරදහස දක්වා කාල සීමාවට අයත් මානව ජනාවාස අවධි හතරක්‌ සොයා ගනු ලැබිණි. එම අවධි වලට අයත් මානව සැකිලි කැබලි දාහතරක්‌ හමුවූයේය. එහෙත් එම සැකිලි බෙහෙවින්ම ජීර්ණයට ලක්‌ වී පැවතිනි. කාන්තාවන්, ළදැරුවන්, විවිධ වයස්‌ මට්‌ටම්වලට අයත් පිරිමින්ට අයත්වූ එම මානව අවශේෂ විශ්ලේෂණය කරනු ලැබුවේ ඇමරිකාවේ කෝර්නල් සරසවියේ මානව විද්‍යා අංශයේ එවකට ලෝක සම්භාවනාවට ලක්‌ වූ මහාචාර්යවරයෙක්‌ වන ආචාර්ය කේ. ඒ. ආර් කෙනඩිය. එහෙත් මෙපමණ පැරණි ජනාවාස ස්‌ථරයකින් අරුමයක්‌ සේ මෙවැනි පූර්ණ ඇටසැකිල්ලක්‌ මතුවීම මීට පෙර සිදුවූයේ නැත.
ඇට සැකිල්ලේ සංවාදය
මේ මතුවීමත් සමග රටේ බොහෝ දෙනෙක් පාහියන්ගලින් ලද මේ මානව ඇටසැකිල්ල ගැන කතා කරන්නට වූහ. අඩි තුනහමාරක පමණ ගැඹුරකින් හමුවූ මෙම ඇටසැකිල්ල අවුරුදු දස දහසකට වඩා පැරණි නොවිය හැකි බවටත් මෙය ලෙන් භූමියේ යම් ගැඹුරකට හාරන ලද වළක වළදමා ඇති බවටත් මුලින්ම අදහසක්‌ පැන නැගුනේය. එහෙත් ආචාර්ය දැරණියගල හා ආචාර්ය නිමල් පෙරේරා විසින් මේ ලෙන් බිමේ මේ තරම් ගැඹුරට කැණිය හැකි තාක්ෂණයක් එකල නොවූ ආකාරය තහවුරු කළහ. ඒ අනුව ඔවුන් ඇසින් කරන නිරීක්‌ෂණයට අනුව මෙම මානවයා සැතපී ඉන්නේ මීට වසර තිස්‌ දහසකට ආසන්න අතීතයක්‌ සහිත මානව ජනාවාස පස්‌ තට්ටු වල බව කියෑවිණි.
පුරාවිද්‍යා අධ්යක්ෂ ජනරාල් ආචාර්ය සෙනරත් දිසානායකයන් පැහැදිලි කරන ආකාරයට ඇස්‌ මට්‌ටමින් කරන නිරීක්‌ෂණ ප්‍රකාරව නම් මෙම අතීත මිනිසා ජීවත් වූ වකවානුව අවුරුදු තිස්‌ හත්දාහක ඈතකට දිවෙයි. ඒ ස`දහා ඇවැසි කාල නිර්ණයන් ලබාගැනීම ස`දහා දත්ත සාම්පල දැනට කාබන් දාහතර කාල නිර්ණය ස`දහා ලෝකයේ පිළිගත්ම තාක්ෂණික පහසුකම් සහිත විද්‍යාගාරය වන ඇමරිකාවේ ෆ්ලොරීඩා ප්‍රාන්තයේ බීටා ඇනලිටික්‌ ඉන්ක්‌ ආයතනය වෙත යෑවීමට කටයුතු යොදා ඇත. මේ ලෙනේ නිදනා පාහියන්ගල මිනිසා ජීවත්වූ කාලය අවුරුදු තිස්‌ හත්දාහක්‌ පැරණි වේ නම් ආසියාවෙන් මෙතෙක්‌ හමුවූ පුරාණතම පූර්ණ මානව ඇටසැකිල්ල මෙයය. ඒ අර්ථයෙන් නම් මුන්දෑ ලෝකයට පහළවූ මහා සම්පතක්‌ වැනිය. එසේ වීමට හේතු කාරණාද තිබේ.
පුරාණ මිනිස්‌සු මිනී වළදැමූ හැටි
අවුරුදු තිස්‌ හත්දාහකට පමණ එපිට ජීවත් වූ මිනිස්‌සු අතර නවීන මානව ලක්‌ෂණ සේ සැලකෙන යම් යම් අභිචාර විධි තිබිණි. මේ අභිචාර අතර මළමිනී වළදැමීමේදි ඔවුන් භාවිත කළ අභිචාරයන් වඩාත් ප්‍රකට වූයේය. මෙම වළදැමීම් ආකාර දෙකකට සිදුවිණි. එකක් ප්‍රාථමික වළදැමීම්ය. එනම් සිරුර එලෙසින්ම භූමිදාන කිරීමය. අනෙක් ආකාරය ද්වීතියික වළදැමීම්ය. එනම් එක් තැනක සිරුර වළදා ටික කලකට පසු එහි කොටස්‌ රැගෙන විත් ලෙන් ආසන්නයේ හෝ ලෙන් තුළ වළදැමීමය. මෙයින් වඩාත් සුලබව හමුවී තිබුණේ මේ ද්විතියක වළදැමීම් ආකාරයයි.
අපට දැන් පාහියන්ගලින් හමුවන මුන්දෑගේ ඇටසැකිල්ල මෙසේ ඉතිරිවන්නේ උන්දෑව මීට අවුරුදු තිස්‌දහසකට හෝ ඊට පෙර කාලයකදී සිරුර පිටින්ම වළදැමූ බැවිනි. පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ නියෝජ්‍ය අධ්යක්ෂ ජනරාල් ආචාර්ය නිමල් පෙරේරා මේ පිළිබ`දව කදිම කතාවක්‌ කියයි.
"දැන් මේ මතුවෙලා තියෙන්නෙ මහා දතත් සාගරයක්‌. නවීන විද්‍යාත්මක ක්‍රම හා තාක්‌ෂණයෙන් මේ දත්ත විශ්ලේෂණ කරලා ප්‍රාග් ඓතිහාසික යුගය ගැන අලුත් කියෑවීමක්‌ කරන්න සාධක මෙතැන තියනවා."
"පොඩි දෙයක් කියන්නම්. මේ තැනැත්තා වළදමා තියෙන්නෙ ඉතා නොගැඹුරු වළක. වළදාල තියෙන්නෙ ඔලුවට ගල් දෙකක් තියලා ඇ`ග උඩින් ගල් පතුරු දාලා. ඔහු මේ කාලයේ පරමායුෂ වන අවුරුදු හතලිහක ආයු කාලයක්‌ වි`දපු කෙනෙක් වග පෙනෙනවා. ඒ කාලයට අයත් ඔහුගේ වසුරුත් අපට මේ පාංශු ස්‌ථරයේ තිබිලා හමුවුණා. බොහෝවිට මේ තැනැත්තා යම් ආසාදනයකින් පීඩා වි`දි අයෙක්‌ විය හැකියි. මේ ස්‌ථරයෙන් හමුවන සූක්‌ෂම දත්ත අතර රුධිර සෛල වැනි දේත් තියෙන්න පුළුවන්. ඒ අනුව ප්‍රාග් ඓතිහාසික මිනිසාගේ ස්වරූපය ඒ වකවානුවේ තිබූ ලෙඩ රෝග, ජීවන චර්යාවන්, ආහාර පුරුදු ඔහු ලබාගත් ආහාර වට්‌ටෝරු වාගේ දේවල් සහිත මේ පුරාණ මනුස්‌සයගෙ ජීවන පරිසරය වටහා ගන්න වඩා පුළුල් පරාසයකට ගිහින් සියුම් දත්ත ලබා ගත හැකියි. ඒ කටයුත්ත කරන්න අපට ලෝකයේ දියුණු තාක්ෂණයක් සහිත සරසවියකින් සහයෝගය ලබාගන්න වෙනවා. පාහියන්ගල කියන්නේ නවීන මානවයා ගොඩනැගුණ ලෝක උරුම ස්ථානයක් . එය නුදුරේදීම ලෝක උරුමයක් ලෙසින් නම්වේවි. එහෙම උනොත් ලෝකයේ ඉහළම දැනුම සහිත සරසවි හා සමග දියුණුම තාක්ෂණික ක්‍රමවේදයන් හරහා මේ පරීක්‌ෂණ කරගෙන යන්න වඩාත් පහසු වෙනවා."
එසේ නම් මේ කාරණාව ප්‍රාග් ඓතිහාසික පුරාවිද්‍යාව සම්බන්ධව එළිදකිනා නව කියවීමකි. මක්නිසාද යත් මෙතෙක්‌ කළ ප්‍රාග් ඓතිහාසික පුරාවිද්‍යාත්මක කැණීම්වලදී බොහෝවිට හමුවූයේ එකම ආකාරයේ දත්ත සමුච්චයක්‌ වූ බැවිනි. එහෙත් කැණීමක්‌ කරන්නට ගොස් "ඇනගෙන" ඉන් ලැබුණු වැරදි දත්ත නිවැරදි කරගන්නට යැමේදී අහඹු ලෙස හමුවූ අවුරුදු තිස්‌දාහක්‌ පැරණි මානව සැකිල්ලක්‌ ලෙස දැන් අප හමුවේ තිබෙන්නෙ මහා දැනුම සම්පතකි. ඒ විරල දැනුම ලෝකයට ඵලදායී වන්නේ එය කියවාගන්නා ආකාරය අනුවය.
ඒ කියෑවීම ස`දහා ලෝකයට ආරාධනා කරනා තුරු කාලනිර්ණ දත්ත සාම්පල ලබාගැනීමෙන් අනතුරුව මෙම කැණීම යළිත් වැලි වලින් වසා දැමීමට තීන්දු කර ඇති ආකාරය පුරාවිද්‍යා අධ්යක්ෂ ජනරාල් ආචාර්ය සෙනරත් දිසානායකයන් පවසයි. අවුරුදු තිස්‌හත් දාහකින් පසු යළිත් මිනිසුන් අතරට පැමිණී පාහියන්ගල මිනිසා කියනා අසිරිමත් කතාව නුදුරේදීම අපට ඇසෙනු ඇත. ඒ කතාවේ රිද්ම රටා අතීත මිනිස්‌සුන් පිළිබ`ද කතාවේ අලුත්ම අලුත් මානයක්‌ ලෝකයට කියා දෙනු ඇත.
උපුටා ගෑනීම : ලක්සිරස පුවත්
සිහින් සිරිපොද රූරා වැටෙමින් ඇත. එ සිරිපොද අප අභියස වන විසල් ගිරිහිස පාමුල විහිදෙන මහා වනස්‌පතීන් ගේ පතල අතුපතරින් බේරී විත් විටෙක දෙකොපුල් මත ඇදහැලේ. ජීවයෙන් පිරී ගිය නැවුම් බවකින් හාත්පස පිරීගොස්‌ය. තෙතබරිතවූ නොසියුම් සෙල්මුවා පඩිමත සීරුවට අඩි තබමින් ගමන් කරමින් සිටියෙමු.
මේ රළු සෙල්මුවා හිනිමග අවසන් වන්නේ මහා ලෙන් භූමියකිනි. එම ලෙන් බිම මානව ඉතිහාසයේ අප්‍රමාණ වස්තු විෂයයන් සඟවා ගනු ලැබූ අතීත මානව සංස්‌කෘතියේ කෝෂ්ඨාගාරයක්‌ වූයේය. කුමණ හෝ හේතුවක් නිසා මේ ලෙන පාහියන් ලෙන ලෙස ජනවහරට පැමිණ තිබිණි. ඓතිහාසික යුගයේ ස්‌වර්ණමය අවධියකදී චීන ජාතික ෆාහියන් හිමියෝ මෙරටට වැඩම කළහ. එ වකවානුව ක්‍රිස්‌තු වර්ෂ 4 වන සියවස තෙක්‌ ඈතට දිවෙයි. එකල්හි එතුමෝ මේ ලෙනට වැඩියා හෝදෝයි නොදනිමු. ජන වහර ප්‍රකාරව උන්වහන්සේ මේ ලෙන් භූමියට වැඩියේ නම් එ වඩින්නටත් අවුරුදු තිස්‌ හයදාහකට එපිට සිට මේ ලෙනේ මිනිස්‌සු ජීවත් වූහ.
ගණනය කරගැනීමටත් නොහැකි තරම් ඈතින් වූ එ අතීතයේ ජීවත්වූ මිනිස්‌සු තවමත් මේ ලෙන් භූමියේ පත්ලෙහි සාමදානව අවසන් නින්ද නිදමින් සිටිති. එ අතීත මිනිසෙකුගේ අවසන් නින්දේ සමාදානය පසුගිය දිනෙක බිඳී ගොස් තිබිණි. ඒ සිදුවීම වන්නේ ඔහු මියගොස්‌ අඩුම තරමින් අවුරුදු තිස්‌ දහසකට පසුවය. එය විමසිය යුතු අසිරියක්‌ විනි. අවුරුදු තිස්‌ දහසක ඈත අතීතයෙන් හමුවන එ මිනිසා අප ඉදිරියෙන් වන ලෙන්බිමේ එදා අවසන් නින්ද සැතපුන අයුරින්ම මතුව උන්නේය. මුළු ශරීර ස්‌වභාවයේම හැඩ රුව ප්‍රකට කරමින් මතුව උන්නේය. මීට පෙර අවසන් නින්ද සැතපුනාවූ අතීත මිනිසකුගේ පූර්ණ ඇටසැකිලි අපට හමුවන්නේ පොතාන ගුහාවෙන්. බෙල්ලන් බැ`දි පැලැස්‌සෙන් අලිගලින් හා හුංගම පල්ලෙමලලිනි. හුංගම පල්ලෙමලල මිනිඇතිලිය ප්‍රදේශයේදී හමුවූ සම්පූර්ණ ඇටසැකිල්ල අයත් මිනිසාට මිනිස්‌සු මැණික්‌ හාමි හෙවත් හුංගම මුත්තා යෑයි කීහ. හුංගම මුත්තාත් මීට ඉහතදී හමුවන පූර්ණ ඇට සැකිලි වලට උරුමකම් කී මිනිස්‌සුත් ජීවත් වන්නේ මීට අවුරුදු පන්දහසකට පමණ ඉහතදීය. දැන් මේ ෆාහියන් ලෙනේ අවුරුදු තිස්‌ දහසට ආසන්න පස්‌ තට්ටු වලින් හමුවන මුත්තා හුංගම මුත්තලාගේත් මී මුත්තෙකි.
සෙල්මුවා පියගැට පෙළ අවසන විසල් පියස්‌සක්‌ සහිත දැවැන්ත ලෙන් බිම පැතිරී යයි. ලෙන් මුව ඈත නිම්න භූමිය වෙත විවරව ඇත. සබරගමු නිම්නයේ මනරම් දැකුම් සහිතව මේ ලෙන් බිමේ සුරක්‌ෂිත වූ අතීත මානවයින් ගැන විසිතුරුව සිත පුරවාලනු සේය. නිම්න භූමිය දෙස බලා ගෙන ලෙනෙහි සිටගත් විට මුවවිට ආසන්නයේ වම්පස කෙළවර කැණීම් වළකින් පාහියන්ගල මී මුත්තා මතුව සිටියේය. උන්දෑගේ දෙපා කතිරයක ආකාරයට පිහිටා තිබුණේය. කොන්ද වකුටුවූ ස්‌වරූපයක්‌ ගත්තේය. හිස දැවැන්ත ගල් කුට්‌ටි දෙකකින් යටවූ ආකාරයක්‌ පෙනුණි. මුත්තාගේ ඇටකටු ඉතා සීරුවට පස්‌ අංශු අතරින් බේරා ගෙන මේ කැණීම කරගෙන යමින් සිටියේ පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් විශ්‍රාම ගියත් නැවත මේ කටයුත්ත ස`දහාම කැ`දවා තිබූ කැණීම් විශේෂඥයෙක්‌ සේ සැලකෙන එල්.වී.ඒ. ද මැල්ය. සත්ත්ව පුරාවිද්‍යාව පිළිබ`ද ප්‍රවීණයෙක්‌ වූ ජූඩ් පෙරේරාත්, කැණීම් නිලධාරී සුසන්තත් ක්‌ෂේත්‍රයේ ජීවත්වෙමින් මෙම සූක්‌ෂම කැණීම ස`දහා කැපවී සිටියහ.
ඇට සැකිල්ල හමුවූ හැටි
අවුරුදු තිස්‌ දහසක් පමණ පැරණි විය හැකි යෑයි විශ්වාස කෙරෙනා පාහියන් ලෙනේ මේ පුරාණ මිනිසාගේ තොරතුරු හමුවන්නේ අහඹු ලෙසිනි. ඕනෑම කැණීමක්‌ ස`දහා අර්ථයක්‌ හා අරමුණක්‌ තිබේ. පාහියන් ලෙනේ මේ කැණීම සිදුවූයේ ඇටසැකිලි හොයන්නට නොවේ. වර්ෂ 1968 දී සිරාන් දැරණියගලයන් විසින් ලංකාවේ ආරම්භ කර පියවර ගණනාවක් ඔස්සේ පවත්වාගෙන පැමිණි ප්‍රාග් ඓතිහාසික කැණීම් මාලාවේ නව අදියරක්‌ ලෙස අලුත් දත්ත ලබාගෙන විධිමත් හා දියුණු තාක්ෂණික ඥානය භාවිතකර ඒවා නැවත විශ්ලේෂණය කිරීම ස`දහාය. ඒ ස`දහා ගල් ලෙන් කැණීම් ව්‍යාපෘතියක්‌ වර්ෂ 2005 දී බටදොඹ ලෙනෙන් ආරම්භ වූයේය. එම කැණීම සිදුවූයේ ආචාර්ය නිමල් පෙරේරාගේ අධීක්ෂණය යටතේය. ඕස්‌ටේ්‍රලියානු ජාතික විශ්වවිද්‍යාලයේ ආචාර්ය උපාධිය ස`දහා කළ මේ කැණීම ලෝක අවධානයට ලක්‌විණි. එහිදී ආචාර්ය දැරණියගලයන් වර්ෂ 1984 දී කළ කැණීමෙන් මතුකරගත් ජනාවාස පස්‌තට්‌ටු හත ස්‌තර එකසිය දහතුනකට බෙදිණි. කාල නිර්ණයන් ඉතාම නිවැරදි වූයේය.
දෙවන කැණීම ආරම්භ වන්නේ අතිශයින්ම ශාස්‌ත්‍රීය සම්භාවනාවට ලක්‌විය යුතු දුලබ වටිනාකමක්‌ සහිත මේ පාහියන් ලෙනෙහිය. අප වැනි නවීන මානවයන් ගැන දකුණු ආසියාවේදී හමුවන පැරණිම සාධක හමුවූයේ මේ ලෙන් භූමියෙනි. ඒ තොරතුර සාධනය කළේ වර්ෂ 1986 දී ආචාර්ය ඩබ්ලියු. විඡේපාලයන් කළ කැණීමය. එහිදී අදින් වසර තිස්‌ හත්දාහකට පමණ ඉහත ජීවත් වූ නවීන මානවයා පිළිබ`ද තොරතුරු පාහියන් ලෙනෙන් ලැබිණි. එය දකුණු ආසියාවේ ජීවත්වූ නවීන මානවයා ගැන ලැබුණ පැරණිම තොරතුර වූයේය.
එබැවින් මෙම බිම් පෙත ජාතික උරුමයක ස්‌වරූපයද ඉක්‌මවූ සැබෑ විශ්වීය උරුමයක් විණි. එහෙත් ආවාට ගියාට පහුරු ගා විනාශ නොකළයුතු විනාශ කළහොත් ඒ විනාශ වූ භූමියේ දත්ත කිසිකලෙකත් ප්‍රතිනිර්මාණය කළ නොහැකි සේ වැනසී යන, අසිරිමත් අතීතයක්‌ ස`ගවාගත් මේ මහා දත්ත සාගරය වර්ෂ 2008 දී කළ කැණීමෙන් අනතුරුව පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ පණ්‌ඩිතයෙකුට ඇ`දගත් උපාධිධාරී ළදරුවෙක්‌ විසින් අනාථ කළේය. මේ කැණිම ස`දහා දැරූ වියදම මිල කළ හැකි වුවද ඉන් වූ හානියට මිලක්‌ නොවුනි. ලබාගත් දත්ත සාම්පල මුළුමනින්ම වැරදි සහගත ඒවා වූයේය. දැන් මේ දියත්වන කැණීම ඒ වැරදි සහගත පහුරුගෑමේ අවුල් වූ දත්ත නිවැරදි කිරීම ස`දහා දියත් වූවකි.
එහෙත් වාසනාවකට මෙන් ඒ වැරැද්ද අවසානයේදී විපුල ඵලයක්‌ ගෙනාවේය. ඒ විපුල ඵලය මේ මොහොතේ අප අභියස පෙනෙමින් තිබිණි. එය පූර්ණ මානව ඇට සැකිල්ලකි. ආචාර්ය විෙ-පාලයන්ට හමුවූ අවුරුදු තිස්‌ හත්දාහක්‌ පැරණි මානවයා තරමටම වයස්‌ගත අවධියකින් හමුවන මානවයෙකි.
වර්ෂ 1986 දී ආචාර්ය විෙ-පාලයන් මේ ලෙන් භූමියේ කළ කැණීමේදී අවුරුදු තිස්‌ හත් දාහේ සිට අවුරුදු හාරදහස දක්වා කාල සීමාවට අයත් මානව ජනාවාස අවධි හතරක්‌ සොයා ගනු ලැබිණි. එම අවධි වලට අයත් මානව සැකිලි කැබලි දාහතරක්‌ හමුවූයේය. එහෙත් එම සැකිලි බෙහෙවින්ම ජීර්ණයට ලක්‌ වී පැවතිනි. කාන්තාවන්, ළදැරුවන්, විවිධ වයස්‌ මට්‌ටම්වලට අයත් පිරිමින්ට අයත්වූ එම මානව අවශේෂ විශ්ලේෂණය කරනු ලැබුවේ ඇමරිකාවේ කෝර්නල් සරසවියේ මානව විද්‍යා අංශයේ එවකට ලෝක සම්භාවනාවට ලක්‌ වූ මහාචාර්යවරයෙක්‌ වන ආචාර්ය කේ. ඒ. ආර් කෙනඩිය. එහෙත් මෙපමණ පැරණි ජනාවාස ස්‌ථරයකින් අරුමයක්‌ සේ මෙවැනි පූර්ණ ඇටසැකිල්ලක්‌ මතුවීම මීට පෙර සිදුවූයේ නැත.
ඇට සැකිල්ලේ සංවාදය
මේ මතුවීමත් සමග රටේ බොහෝ දෙනෙක් පාහියන්ගලින් ලද මේ මානව ඇටසැකිල්ල ගැන කතා කරන්නට වූහ. අඩි තුනහමාරක පමණ ගැඹුරකින් හමුවූ මෙම ඇටසැකිල්ල අවුරුදු දස දහසකට වඩා පැරණි නොවිය හැකි බවටත් මෙය ලෙන් භූමියේ යම් ගැඹුරකට හාරන ලද වළක වළදමා ඇති බවටත් මුලින්ම අදහසක්‌ පැන නැගුනේය. එහෙත් ආචාර්ය දැරණියගල හා ආචාර්ය නිමල් පෙරේරා විසින් මේ ලෙන් බිමේ මේ තරම් ගැඹුරට කැණිය හැකි තාක්ෂණයක් එකල නොවූ ආකාරය තහවුරු කළහ. ඒ අනුව ඔවුන් ඇසින් කරන නිරීක්‌ෂණයට අනුව මෙම මානවයා සැතපී ඉන්නේ මීට වසර තිස්‌ දහසකට ආසන්න අතීතයක්‌ සහිත මානව ජනාවාස පස්‌ තට්ටු වල බව කියෑවිණි.
පුරාවිද්‍යා අධ්යක්ෂ ජනරාල් ආචාර්ය සෙනරත් දිසානායකයන් පැහැදිලි කරන ආකාරයට ඇස්‌ මට්‌ටමින් කරන නිරීක්‌ෂණ ප්‍රකාරව නම් මෙම අතීත මිනිසා ජීවත් වූ වකවානුව අවුරුදු තිස්‌ හත්දාහක ඈතකට දිවෙයි. ඒ ස`දහා ඇවැසි කාල නිර්ණයන් ලබාගැනීම ස`දහා දත්ත සාම්පල දැනට කාබන් දාහතර කාල නිර්ණය ස`දහා ලෝකයේ පිළිගත්ම තාක්ෂණික පහසුකම් සහිත විද්‍යාගාරය වන ඇමරිකාවේ ෆ්ලොරීඩා ප්‍රාන්තයේ බීටා ඇනලිටික්‌ ඉන්ක්‌ ආයතනය වෙත යෑවීමට කටයුතු යොදා ඇත. මේ ලෙනේ නිදනා පාහියන්ගල මිනිසා ජීවත්වූ කාලය අවුරුදු තිස්‌ හත්දාහක්‌ පැරණි වේ නම් ආසියාවෙන් මෙතෙක්‌ හමුවූ පුරාණතම පූර්ණ මානව ඇටසැකිල්ල මෙයය. ඒ අර්ථයෙන් නම් මුන්දෑ ලෝකයට පහළවූ මහා සම්පතක්‌ වැනිය. එසේ වීමට හේතු කාරණාද තිබේ.
පුරාණ මිනිස්‌සු මිනී වළදැමූ හැටි
අවුරුදු තිස්‌ හත්දාහකට පමණ එපිට ජීවත් වූ මිනිස්‌සු අතර නවීන මානව ලක්‌ෂණ සේ සැලකෙන යම් යම් අභිචාර විධි තිබිණි. මේ අභිචාර අතර මළමිනී වළදැමීමේදි ඔවුන් භාවිත කළ අභිචාරයන් වඩාත් ප්‍රකට වූයේය. මෙම වළදැමීම් ආකාර දෙකකට සිදුවිණි. එකක් ප්‍රාථමික වළදැමීම්ය. එනම් සිරුර එලෙසින්ම භූමිදාන කිරීමය. අනෙක් ආකාරය ද්වීතියික වළදැමීම්ය. එනම් එක් තැනක සිරුර වළදා ටික කලකට පසු එහි කොටස්‌ රැගෙන විත් ලෙන් ආසන්නයේ හෝ ලෙන් තුළ වළදැමීමය. මෙයින් වඩාත් සුලබව හමුවී තිබුණේ මේ ද්විතියක වළදැමීම් ආකාරයයි.
අපට දැන් පාහියන්ගලින් හමුවන මුන්දෑගේ ඇටසැකිල්ල මෙසේ ඉතිරිවන්නේ උන්දෑව මීට අවුරුදු තිස්‌දහසකට හෝ ඊට පෙර කාලයකදී සිරුර පිටින්ම වළදැමූ බැවිනි. පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ නියෝජ්‍ය අධ්යක්ෂ ජනරාල් ආචාර්ය නිමල් පෙරේරා මේ පිළිබ`දව කදිම කතාවක්‌ කියයි.
"දැන් මේ මතුවෙලා තියෙන්නෙ මහා දතත් සාගරයක්‌. නවීන විද්‍යාත්මක ක්‍රම හා තාක්‌ෂණයෙන් මේ දත්ත විශ්ලේෂණ කරලා ප්‍රාග් ඓතිහාසික යුගය ගැන අලුත් කියෑවීමක්‌ කරන්න සාධක මෙතැන තියනවා."
"පොඩි දෙයක් කියන්නම්. මේ තැනැත්තා වළදමා තියෙන්නෙ ඉතා නොගැඹුරු වළක. වළදාල තියෙන්නෙ ඔලුවට ගල් දෙකක් තියලා ඇ`ග උඩින් ගල් පතුරු දාලා. ඔහු මේ කාලයේ පරමායුෂ වන අවුරුදු හතලිහක ආයු කාලයක්‌ වි`දපු කෙනෙක් වග පෙනෙනවා. ඒ කාලයට අයත් ඔහුගේ වසුරුත් අපට මේ පාංශු ස්‌ථරයේ තිබිලා හමුවුණා. බොහෝවිට මේ තැනැත්තා යම් ආසාදනයකින් පීඩා වි`දි අයෙක්‌ විය හැකියි. මේ ස්‌ථරයෙන් හමුවන සූක්‌ෂම දත්ත අතර රුධිර සෛල වැනි දේත් තියෙන්න පුළුවන්. ඒ අනුව ප්‍රාග් ඓතිහාසික මිනිසාගේ ස්වරූපය ඒ වකවානුවේ තිබූ ලෙඩ රෝග, ජීවන චර්යාවන්, ආහාර පුරුදු ඔහු ලබාගත් ආහාර වට්‌ටෝරු වාගේ දේවල් සහිත මේ පුරාණ මනුස්‌සයගෙ ජීවන පරිසරය වටහා ගන්න වඩා පුළුල් පරාසයකට ගිහින් සියුම් දත්ත ලබා ගත හැකියි. ඒ කටයුත්ත කරන්න අපට ලෝකයේ දියුණු තාක්ෂණයක් සහිත සරසවියකින් සහයෝගය ලබාගන්න වෙනවා. පාහියන්ගල කියන්නේ නවීන මානවයා ගොඩනැගුණ ලෝක උරුම ස්ථානයක් . එය නුදුරේදීම ලෝක උරුමයක් ලෙසින් නම්වේවි. එහෙම උනොත් ලෝකයේ ඉහළම දැනුම සහිත සරසවි හා සමග දියුණුම තාක්ෂණික ක්‍රමවේදයන් හරහා මේ පරීක්‌ෂණ කරගෙන යන්න වඩාත් පහසු වෙනවා."
එසේ නම් මේ කාරණාව ප්‍රාග් ඓතිහාසික පුරාවිද්‍යාව සම්බන්ධව එළිදකිනා නව කියවීමකි. මක්නිසාද යත් මෙතෙක්‌ කළ ප්‍රාග් ඓතිහාසික පුරාවිද්‍යාත්මක කැණීම්වලදී බොහෝවිට හමුවූයේ එකම ආකාරයේ දත්ත සමුච්චයක්‌ වූ බැවිනි. එහෙත් කැණීමක්‌ කරන්නට ගොස් "ඇනගෙන" ඉන් ලැබුණු වැරදි දත්ත නිවැරදි කරගන්නට යැමේදී අහඹු ලෙස හමුවූ අවුරුදු තිස්‌දාහක්‌ පැරණි මානව සැකිල්ලක්‌ ලෙස දැන් අප හමුවේ තිබෙන්නෙ මහා දැනුම සම්පතකි. ඒ විරල දැනුම ලෝකයට ඵලදායී වන්නේ එය කියවාගන්නා ආකාරය අනුවය.
ඒ කියෑවීම ස`දහා ලෝකයට ආරාධනා කරනා තුරු කාලනිර්ණ දත්ත සාම්පල ලබාගැනීමෙන් අනතුරුව මෙම කැණීම යළිත් වැලි වලින් වසා දැමීමට තීන්දු කර ඇති ආකාරය පුරාවිද්‍යා අධ්යක්ෂ ජනරාල් ආචාර්ය සෙනරත් දිසානායකයන් පවසයි. අවුරුදු තිස්‌හත් දාහකින් පසු යළිත් මිනිසුන් අතරට පැමිණී පාහියන්ගල මිනිසා කියනා අසිරිමත් කතාව නුදුරේදීම අපට ඇසෙනු ඇත. ඒ කතාවේ රිද්ම රටා අතීත මිනිස්‌සුන් පිළිබ`ද කතාවේ අලුත්ම අලුත් මානයක්‌ ලෝකයට කියා දෙනු ඇත.
උපුටා ගෑනීම : ලක්සිරස පුවත්
12 May 2012
විජයාවතරණයට පෙර ඉතිහාසය හෙළිකරන අනුරපුර
මම අනුරාධපුර ශුද්ධ භූමියේ අඩි 30 ක් මහ පොළොව යටට බැස්‌සසෙමි. මහ පොළොව මට විශ්මයජනක පුවත් කියා දෙයි. මම දුහුවිලි පොළොවට
සවන් දුනිමි. මහාවංශයට වඩා මහ පොළොව වෙනස් තතු රැගෙන එයි. තම්බපන්නියේදී විජය රජුට හමු වූ උපුල්වන් දෙවියන් "මෙහි මිනිසුන් නැත"
යෑයි කියූ බවට මහාවංශය සාක්ෂි දරයි. එහෙත් අප තම්බපන්නිය යෑයි හඳුනා ගන්නා වයඹ වැල්ලේ කුදිරමලේ තුඩුවේ ම සිදු කළ පුරාවිද්‍යා
කැණීම්වලින් විජය එන්න පෙර මෙහි මිනිස් ජනාවාස තිබූ බවට සාධක හමු වී ඇත.
අනුරාධපුර මහ පොළොව මට කියා දෙන්නේ ඊටත් වඩා අරුමැසි කථා
පුවතකි. විජය රජු ලංකාවට එන්නේ ක්‍රිස්‌තු පූර්ව 6 වන ශත
වර්ෂයේ යෑයි ගණන් බලා තිබේ. විජය රජුගෙන් මෙරට ජනාවාස වූවේ
යෑයි අදහන ඉතිහාසයක්‌ ලංකාවේ අධ්‍යාපනය කෙරෙයි. එහෙත්
අනාරාධපුර ඇතුල් නුවර විජයබා මාලිගාවට එපිටින් පැරණි දළදා
මැඳුර අසල පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවෙන් සිදු කළ ප්‍රාග්
පුරාවිද්‍යා කැණීම් තොරතුරු අනුව විජය රජු මෙහි ගොඩ බසින්න වසර
100 කටත් කලින් ලංකාවේ දියුණු "නගරයක්‌" තිබී ඇත. ඒ නගරය හමු
වූ පුරාවිද්‍යා කැණීම් පරිශ්‍රය වෙත මම සංචාරය කෙළෙමි.
විශාල වහලක්‌ ගසා අව් වැසි සුළංවලින් ආවරණය කොට ඇති මේ අති
සුවිශේෂ පරිශ්‍රයට ඇතුල් වීම සඳහා කොළඹ පුරාවිද්‍යා
කාර්යාලයෙන් අවසර ලබා ගත යුතු ය. මා පුරාවිද්‍යා අධ්යක්ෂ
ජෙනරාල් දයානන්ද දිසානායක මහතා හමුවී අවශ්‍ය අවසර කළමනා සකස්
කරගෙන තිබූ හෙයින් අනුරාධපුර පුරාවිද්‍යා ආයතනයේ අංශ භාර
නිලධාරි ජයන්ත මහතාම මා අදාළ පරිශ්‍රය වෙත කැඳවා යනු ලැබී ය.
මහ පොළොව යට තිබූ මේ අරුමැසි අතීතයට මා තනිව යා යුතු යෑයි
දොලක්‌ මට සිතී තිබිණි. ජයන්ත මහතා මා මුදා හැරියේ ය. මම ධාතු
ගර්භයට යැමේ දුර්ලභ අවසරය ලද භාතිකාභය රඡ්ජුරුවන් සේ දැඩි මානව
භක්‌තියකින් මේ පරිශ්‍රය වෙත ඇතුළු වීමි.
පර්චස්‌ 40 ක් පමණ භූමි ප්‍රමාණයක්‌ අඩි 30 ක් ගැඹුරට කැණීම්
පවත්වා ඇත. මා සංචාරය කොට නැතත් ඡායාරූප වලින් දැක තිබූ
මොහෙන්දජාරෝ, හරප්පා පුරාවිද්‍යා පරිශ්‍ර මගේ සිහියට නැඟිණි.
ඉතාම ක්‍රමවත්ව හා නිවැරදිම තාක්ෂණික ක්‍රමවේද යටතේ කැණීම්
සිදුවන ආදර්ශවත් පුරාවිද්‍යා කලාපයක්‌ මා හමුවේ දිස්‌ වෙයි.
එකින් එක ස්‌ථර මතු කරගෙන ඇත. මම හැම ස්‌ථරයක්‌ ම පසු කරගෙන
අඩි 30 ක් අතීතයට බැස්‌සෙමි. දැන් මම සිටින්නේ ක්‍රිස්‌තු
පූර්ව 7, 8, 9 යන ශතවර්ෂවලය. පිළිස්‌සූ ගඩොල් භාවිත කොට නිවාස
තනන, ලෝහ උණුකොට උපකරණ තනන, ඉතා දියුණු මැටි වළං සාදාගත්, වී
වගා කරන, ගවයන් ඇති කරන, අශ්වයන් පිටේ යන, ආභරණ පළඳින දියුණු
නාගරික මිනිසුන් වෙසෙන ප්‍රාග් ඓතිහාසික අතීතයක සුන්බුන් මා
හමුවේ දිස්‌වෙයි.
මම වහාම මගේ මතකය 2001 වසරෙහි නොවැම්බර් 30 වැනි දින පෙරවරු 10
ත් 12 ත් අතර කාලයට ගෙන ගියෙමි. ස්‌වර්ණවාහිනී නාලිකාවේ ඊ. ඒ.
පී. එදිරිසිංහ මැදිරියේ "මහා සිංහලේ වංස කතාව" සජීවී ව
විසුරුවා හැරේ. එදින සහභාගි වූ සම්පත් දායකයන් වූ මහාචාර්ය
මැන්දිස්‌ රෝහණධීර, අරිසෙන් අහුබුදු සහ ආචාර්ය ශිරාන් දැරණියගල
කථා කරමින් සිටින්නේ අනුරාධපුර ඇතුල්නුවර පුරාවිද්‍යා කැණීම්
පිළිබඳවය. මේ පුරාවිද්‍යා පරිශ්රයේ කැණීම් සිදු වූයේ එවකට
ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා කොමසාරිස්‌ ව සිටි ආචාර්ය ශිරාන්
දැරණියගලයන්ගේ පූර්ණ අධීක්ෂණය සහිතව ය. එහෙයින් ඇතුල්නුවර
කැණීම් පිළිබඳ කර්තෘත්වය හොබවන ආචාර්ය ශිරාන් දැරණියගලයන්
විසින් ම තම පර්යේෂණ ප්‍රතිඵල හෙළි කළ අයුරු මට මේ කැණීම් වළ
තුළ සිට ඇසෙන්නට වන්නේ ය.
"අනුරාධපුරේ ඇතුල් නුවර, ඒ කියන්නේ ථූපාරාමයට උතුරින් කූට්‌ටම්
පොකුණත්, ථූපාරාමයත් අතර අපි කැණීම් කරලා තියෙනවා පොළොව
මට්‌ටමෙන් අඩි 30 ක් පහළට. ඒ මට්‌ටමේ අපිට සාධක ලැබිලා
තියෙනවා. ක්‍රිස්‌තු පූර්ව 800 - 900 ටත් අතර දියුණු යුගයක
නාගරික ශිෂ්ටාචාරයකට මුල පිරීමේ සාධක අපට ලැබිලා තියෙනවා".
ඔය කියන කාලේ ඉන්දියාවේ හරප්පා සංස්‌කෘතියේ දියුණු ම අවධිය.
කලින් අපි හිතා සිටියේ ඉන්දියාවේ ශිෂ්ටාචාරය දියුණු වෙලා,
දකුණට සංක්‍රමණය වෙලා ඊට බොහෝ කාලයකට පසු අපි ජනාවාස වුණාය
කියා යි. පුරාවිද්‍යාව විසින් මේ සිතා ගැනීම බොරුකොට ඇත. අප
හරප්පාවට සමාන්තරව දියුණු නාගරිකයන් යෑයි කාබන් 14 විශ්ලේෂණය
ලොවට කියා දී ඇත. පුරාවිද්‍යාව විසින් බොහෝ ඓතිහාසික තොරතුරු
භෞතිකව ඔප්පු කරන අතර සමහර ඓතිහාසික මිථ්‍යාවන් නිශ්ප්‍රභ කරනු
ලබයි.
මා ග්‍රීසියේ ඇතෑන්ස්‌ නුවරදී කළ පුරාවිද්‍යා පරිශ්‍ර සංචාරය
මට සිහිවෙයි. සමහර ග්‍රීක මිථ්‍යා කථා පුරාවිද්‍යාඥයන් සත්‍ය
කථා බවට පත් කොට තිබිණි. ඉපැරණි ග්‍රීසියේ වීර කාව්‍ය රචනා කළ
හෝමර් විසින් ඔඩිසි, ඉලියඩ් ආදී කාව්‍යයන් සඳහා භාවිත කළේ
ග්‍රීසියේ සහ ඒ අවට තිබූ ක්‍රීටය, ටි්‍රයෝව සහ ට්‍රොaජ පුරය
ආදී දූපත්වල භාවිත වූ පුරාණ කථා බව අද විචාරකයන් පිළිගෙන තිබේ.
වර්ෂ 1900 දී ප්‍රකට පුරාවිද්‍යාඥ ශ්‍රීමත් ආතර් එවන්ස්‌
විසින් ක්‍රීටයේ කළ පුරාවිද්‍යා කැණීම් වලින් ඊට පෙර මිථ්‍යා
කථාවක්‌ යෑයි සිතා සිටි මිනෝටර් වෘෂභ රාජයාගේ කථාව සත්‍යයක්‌
බවට පත් විය. මේ කැනීම් වලදී මිනෝස්‌ රජුගේ මාලිගාව සහ මිනෝටර්
විසුවාය කියන වංගගිරියද තවත් බොහෝ සාධක ද සොයා ගැනිණි.
මම ක්‍රීටයේ සිට යළිත් අනුරාධපුරයට ආවෙමි. ශ්‍රීමත් ආතර්
එවන්ස්‌ ක්‍රීටයේ මිනෝටර් ප්‍රවෘත්තියට දුන් යථාර්ථ එළියම ද
අපේ රටේ ආචාර්ය ශිරාන් දැරණියගල රාමායන ප්‍රවෘත්තියට දෙන්නේ?
ආචාර්ය දැරණියගලට කාබන් 14 විශ්ලේෂණ ක්‍රමයෙන් ලැබුණු කාල
නිර්ණය ක්‍රිස්‌තු පූර්ව 9, 8 සහ 7 යන ශතවර්ෂයන් ය. භාරත මහා
කවි වාල්මිකී රචනා කළ රාමායනය සත්‍ය මූලයක්‌ සහිත ප්‍රබන්ධයක්‌
යෑයි විශ්වාස කරන සමහර ජනශ්‍රැති විශාරදයන් එහි කාල නිර්ණය
සිදු කරන්නේ ද ඔය කාලයටම ය. හරප්පා සංස්‌කෘතියේ කුළුගැන්වීමේදී
ඉන්දියාවේ උතුරු දකුණු සටන් ඇති වූ බවත් ඒවා සුර අසුර සටන් ලෙස
මහා භාරතාදී කාව්‍යවල අන්තර්ගත වී ඇති බවත් ඔවුහු දක්‌වති. එසේ
නම් ලංකාවේ රාවණාත් ඉන්දියාවේ රාමාත් අතර සිදුවන සුර අසුර සටන
ද ආර්ය අනාර්ය සටනක්‌ විය හැකි යෑයි ඔවුන් පිළිගනී.
ඉන්දීය ආර්ය ජනවාස මොහෙන්දජාරෝ හරප්පාදියෙන් වර්තමානයේ
හමුවෙත්දී ඊට සමාන්තරව ලංකාවේ අනුරාධපුරයෙන් දියුණු නාගරික
ජනාවාසයක ලකුණු පහළ වෙයි. මේ කැණීම් තවදුරටත් කරගෙන ගියහොත්
ශ්‍රීමත් ආතර් එවන්ස්‌ට මිනෝටර් හමු වූවා සේ ආචාර්ය ශිරාන්
දැරණියගලට රාවණා හමු වන්නට ද බැරි නැත.
දැන් මම යළිත් කලා ඔය නිම්නයට සංචාරය කළ යුතු ය. කලා ඔයට පන්
ඇළ එකතු වූ සශ්‍රීක කලාපයේදී මා වල්ලි විහාරයේ කාක භාෂාව
දැනගත්තා මතක තිබේ. එතැනින් කුරුවිට බටදොඹ ලෙනත්, රංචා මඩමේ
සුසානයත්, පොම්පරිප්පු, ඉබ්බන්කටුව ආදී ප්‍රාග් පුරාවිද්‍යා
කැණීමුත් දැක බලාගත් මම අනුරාධපුරයට පැමිණ සිටියෙමි. දැන් මගේ
මූලික අභිමතාර්ථ සාධනය වී තිබේ. මේ සියලු දැනුම් එකතු කොට ගෙන
මහා සංචාරයේ නිත්‍ය ගමන් මග වැටී ඇති කදම්බ නදී හෙවත් මල්වතු
ඔය හෙවත් අරුවියාරු වෙත මා හැකි ඉක්‌මනින් සංචාරය කළ යුතු ය.
අනුරාධපුරයෙන් නොච්චියාගම පාරේ පුත්තලමටත් පුත්තලමේ සිට
එලුවන්කුළම හරහා යළි විල්පත්තුවට ඇතුළු වූ මම කලා ඔය නිම්නයේ
දියපැන්නුමට පැමිණියෙමි. ඒ වනවිට රෑ බෝ වී තිබූ නිසා නාවුක
හමුදාවේ වයඹ ආඥපති රියාද් අද්මිරාල් රුවන් ඩයස්‌ මහතාගේ
අනුමැතියෙන් දියපැන්නුම කඳවුරු භාර ලුතිනන් කමාන්ඩර් ජයන්ත
පෙරේරා මහතා මට අද රාත්‍රිය එහි ගත කරන්නට ආරාධනා කළේ ය. කලා
ඔය වනාහී මුල සිට අගටම කුඹුක්‌ ගස්‌ හෙවනකි. එහි අන්ධකාරය
ගුප්ත ය. ඒ තරමට ම කලාත්මක ය. මේ ගුප්ත කළුවර නිසා "කළු ඔය"
කලා ඔය වූවා ද එසේ නැතිනම් එහි ඇති කලාත්මක බව නිසා කලා ඔය
වූවාදැයි සිතමින් මම එහි ගිලී, ගත සරතැස නිවා සිත් සේ නා
ගතිමි. රාත්‍රී ආහාරයට කඳවුරු වේලක්‌ ගෙන නිබඳව ඇද හැලෙන මේ ජල
සළිතයට කන්දෙමින් මිහිරි නින්දකට වැටුණු මා අලුයමින් ම අවදි
වූවේ කවුලුව අසල කුඹුක්‌ ගසක ලැග සිටි මොණරෙකුගේ කෑ ගැසීමක්‌
නිසා ය.
මම යළිත් පුත්තලමේ සිට මන්නාරම් යන පැරණි පාරේ අලුත්වැඩියාවන්
හරහා ගමන් කරමින් සිටිමි. මේ අලුත්වැඩියාවන් දකින මට
ශිෂ්ටාචාරය පිළිබඳ ඇතිවන්නේ උභතෝකෝටිකයකි. රජරට වල් බිහිවන්නට
පෙර අතීත ජාත්‍යන්තර වෙළෙඳ යුගයේ මේ ප්රදේශ ජනාකීර්ණ නාගරික
පරිසරයක තිබෙන්නට ඇත. ඇනියෝස්‌ ප්ලැකැමුෂ් නම් රෝමානුවාත්,
කොස්‌මෝස්‌ නම් ග්‍රීක නාවුකයාත් පුදුමයට පත් වූයේ තැප්‍රබේන්
සහ මහ නාගරික පරිසරය දැක මිස අද අප දකින විල්පත්තු වනාන්තරය
දැක නොවේ ය. ඒ අපේ අතීත ශිෂ්ටාචාරයේ උපරිම අවස්‌ථාවන් ය.
ඉන්පසු විජයනගර් පහරදීම් නිසා රජරට වල් බිහි විය. ඒ හේතුවෙන්
අප නිරිත දිගට සංක්‍රමණය වූයේ ශිෂ්ටාචාරයේ මහත් පරාජයක්‌ අත්
විඳිමිනි. අතීතයේ ජාත්‍යන්තර නගරය අතහැර දැමීමෙන් වල් බිහි වූ
මේ ප්රදේශ විල්පත්තු නම් මහා වනාන්තරයක්‌ බවට පත් විය. අද අපට
මේ වනාන්තරය වටී. ශිෂ්ටාචාරය යනු කුමක්‌ද? වනාන්තරය නගරයක්‌
වීමද? නගරය වනාන්තරයක්‌ වීම ද?
පාරේ අලුත්වැඩියාව හේතු කොට ගෙන වනාන්තරය දෙපසින් හෙළි පෙහෙළි
වෙයි. මාර්ග සංවර්ධනයේ බුල්ඩෝසර් හඬට සතුන් සීපාවුන් බිය වැදී
වනය තුළට ම රිංගා යනු ඇත. දකුණේ මිනිසුන්ට උතුරට යන්නට ඇති
කිට්‌ටු ම පාර වන්නේ මේ අතීත මාවත යළි ප්‍රතිසංස්‌කරණය කර
ගැනීමයි. එවිට අනුරාධපුරේ සිට මැදවච්චිය, වව්නියා හරහා A 9
මාවතේ යනවාට වඩා ඉක්‌මනින් පුත්තලමේ සිට මන්නාරම, හරහා A 32
මාවතේ පුනරීන් ගොස් සංගුපිඩි ජැටියෙන් යාපනයට ඇතුල් විය හැක.
මම යළිත් මුල්ලිකුලම් කඳවුර පසු කර කොණ්‌ඩාච්චි හන්දිය හරහා
යමින් සිටිමි. කොණ්‌ඩාච්චි මුදලාලිගේ කිඹුලා බනිස්‌ මගේ මතකයට
එයි. මීට මාසයකට කලින් මම මේ හන්දියට ආවාට වඩා වෙනස් මානව
පිහිටීමක්‌ අද මට පෙනෙන්නට මෙහි සිදු වී තිබේ.
මුරුක්‌කන් කඳවුරේ සිටි සිලාවතුර වැසියන් දැන් මුළුමනින්ම තම
තමන්ගේ ගම් බිම්වල පදිංචි කරවා ඇත. මා මුලින් එන විට කට්‌ටෙට
වේලී තිබූ කොණ්‌ඩාච්චි වැව කැටපිලර් දෙකක ආධාරයෙන් හාරනු පෙනේ.
කැටපිලරයේ තලයට හෑරෙන අලුත් පසේ ඉන්නා පනුවන් කොටන්නට කොකුන්
පිරිවැරී ඇති අයුර සුන්දර ය. සිලාවතුර ගැමියෝ කළුතර සිට පැමිණ
සිටි කැටපිලරයේ සිංහල රියදුරන්ට දෙමළ ආහාරපාන තනා දෙමින් ගමේ
වැව හාරනවාට සම්මාදම් වෙති. අලුතින් ඇදෙන විදුලි රැහැන් මත
සිටි තරුණයකු මා දැක මට "ආයුබෝං" කීවේ ය. ඔහු ජා ඇල තරුණයකු
යෑයි විදුලි කණුව පා මුල සිටි සිලාවතුර ගැමියකු මට කියා දුන්නේ
ය.
මම සිලාවතුර නාවුක හමුදා කඳවුරේදී උදේ ආහාර වේල ගත්තෙමි. මගේ
මහා සංචාරය ආරම්භ කළ දිනයේදී මහවිලච්චි ගේට්‌ටුව වෙත පැමිණ
විල්පත්තුවට මා පිළිගත් මුල්ලිකුලම් හා සිලාවතුර ඒකාබද්ධ අණ
දෙන නිලධාරී කපිතාන් ජයතිලක මට යළි හමු වී ඇත. මෙතැන් සිට මා
අරිප්පුව දක්වා ගමන් කළ යුතුයි. කපිතන් ජයතිලක ඒ සඳහා මට
නිලධාරීන් දෙදෙනකු පංගරාතු කළේය. එක් අයෙකු මේ ප්‍රදේශයේ මහජන
සම්බන්ධතා නිලධාරීවරයා වන කමාන්ඩර් විඡේකෝන් ය. දෙවැන්නා මගේ
නිල භාරකාරත්වය දරන කමාන්ඩර් ප්‍රියන්ත සෙනෙවිරත්න ය. මා ඔවුන්
සමග අරිප්පු යන්නට පිටත් වූවේ අතරමගදී "ඩොරික්‌ බංගලාව"
නරඹන්නට ඇති බවද දැනගෙන ය.
සිලාවතුර සිට අරිප්පු යන පාර වැටී ඇත්තේ මූදු වෙරළ අයින දිගේ
ය. කුඩා මිටි පඳුරු තැන තැන පෙනුන ද මුළු ප්රදේශය ම කාෂ්ඨ
හිරිගල් පොළෝ තලයකි. අපි ඈත සිට ම ඩොරික්‌ බංගලාව දැක ගත්තෙමු.
මේ පාරේ යන ඕනෑම අයෙකුගේ අවධානය වහාම මේ විශාල ගඩොල්
පුරාවස්‌තුව වෙත යොමු වේ. නිවසක්‌, මඩුවක්‌ තබා අතු
කොටුවක්‌වත් පෙනෙන තෙක්‌ මානයක නැති පාළු හේඩාවක මේ සා විශාල
ගොඩනැගිල්ලක්‌ කෙසේ නම් ඉදි වී තිබෙන්නට ඇත් ද?
අපි ඩොරික්‌ බංගලාව වෙත ගියෙමු. 1798 වර්ෂයේදී ලංකාවට පැමිණි
ලංකාවේ පළමු වැනි ඉංග්රීසි ආණ්‌ඩුකාරවරයා වූ ෆෙඩි්‍රක්‌
නෝර්ත්ගේ සිලාවතුර බංගලාව ලෙස මෙය ඉංග්රීසි ඉතිහාසයේ මහ
ඉහළින් ලියෑවී ඇත. මහල් දෙකකින් යුතු බංගලාවේ එක බිත්තියක පළල
අඩි 5 ක් පමණ වෙයි. මුළුමනින්ම ගඩොල් සහ දැව යොදා කරන ලද
ඉදිකිරීමකි. වයඹ වෙරළේ අනාදිමත් කාලයක්‌ පුරා ජනකාන්තව පැවති
මුතු පර කිමිදීම ඉංග්රීසි ආණ්‌ඩුව අතට ගත් තැන සිට එහි බඩ පලා
බිජු ගත් ක්‍රියාවලිය ගැන අපි පූක්‌කුලම් මුතු ගම්මානයේදී කථා
කළෙමු. අපේ මුතු සම්පත මුළුමනින්ම සූරා ගත් ඔවුහු ඉන් අති
විශාල ආදායම් ලැබූහ. ඔවුන් මේ ප්‍රදේශවල පැවැත් වූ කෙටි කාලීන
මුතු කර්මාන්තය අධීක්ෂණය කිරීම සඳහා ඩොරික්‌ බංගලාව භාවිත
කරන්නට ඇත. එය මුහුදට මූණ දී ඉදි කොට තිබී ඇත. එහෙත් දැන් එහි
වෙරළාසන්න කොටස්‌ මූදු ඛාදනයට ලක්‌ වී පෙරළී ගොස් ඇති අයුරු
ෙ€දජනකය.
ෆෙඩි්‍රක්‌ නෝර්ත් ආණ්‌ඩුකාරයා එය අලුතින් ඉදි කරන ලද්දක්‌
නොවන බවත් ඊට පෙර සිට පැවත ආ මේ ගොඩනැගිල්ල ඉංග්‍රීසින් විසින්
නෝර්ත්ගේ පරිභෝජනයට පත් කර ගත් බවත් මේ ගැන ඇති තවත්
විශ්වාසයකි. පෘතුගීසි කාලයේ සිට මෙය මෙහි තිබුණේ යෑයි ඇති
විශ්වාසයක අපේ රටේ ඉතිහාසයේ තවත් එක් ෙ€දවාචකයක්‌ සටහන් වී
ඇත.
කන්ද උඩරට රජ පරම්පරාවේ අවසානයා වූ කරලියෑද්දේ බණ්‌ඩාර
උණසන්නිපාතය හැදී මිය යන්නට පෙර තම එක ම ලේ උරුමය වූ කුසුමාසන
දේවිය පෘතුගීසීන්ට භාර කළේ ය. පෘතුගීසීහු ඇය දොaන කත්‍රිනා
නමින් බව්තීස්‌ම කොට ඇතිදැඩි කළහ. මේ කුඩා කුමරිය කල්පිටිය
බලකොටුවේ කැතරින් ද ආබෲ වෙත භාර දෙන්නට ප්‍රථම සිලාවතුර
බංගලාවේ ළමා කාලය ගත කළේ යෑයි සමහර ඉතිහාස කථාවක සඳහන් වෙයි. ඒ
කථාව සත්‍යයක්‌ නම් ලංකාවේ අවසාන රාජිණියගේ ෙ€දවාචකයේ උපභෝග
පරිභෝග වස්‌තුවක්‌ ලෙස ද ඩොරික්‌ බංගලාව නම් වන්නේ ය.
මා සමග එහි සිටි කමාන්ඩර් විඡේකෝන් මට තව කථාවක්‌ කියා දුන්නේ
ය. ඔහු මේ ප්‍රදේශයේ මහජන සම්බන්ධතා නිලධාරීවරයා වූ හෙයින්
සිලාවතුර ගැමියන් ඩොරික්‌ බංගලාව පිළිබඳ දරන විශ්වාසය ද ඔහු
හඳුනයි. ඔවුන් විශ්වාස කරන්නේ මේ බංගලාව "අලිරාණි" නම් මලබාර්
රාජිණියකගේ මාලිගාව කියා ය. මට මේ "අලිරාණි" ගැන මතකයක්‌ ඇත.
කුදිරමලේ තුඩුව පිළිබඳ ඇති දමිළ ජනශ්‍රැතියක "අලියසරාණි" නම්
චරිතයක්‌ හමු වේ. ඇය ඉඳහිට කුදිරමලේ සිට බත්තලංගුණ්‌ඩුවට
යාත්‍රා කොට තම පෙම්වතා මුණගැසෙන්නේ ලු. මේ අලියස රාණිත්,
අලිරාණිත් එක් අයෙකු විය හැක. එපමණක්‌ නොව කුසුමාසන දේවි
පෘතුගීසීන්ට දොaන කත්‍රිනා වූ ලෙසින් මේ පළාතේ දමිළ
ජනශ්‍රැතියට ඇය අලිරාණි හෝ අලියසරාණි ලෙස ප්‍රවාදගත වන්නට ද
බැරි නැත. ජනශ්‍රැතිය ජාතිවාදී නැත. එය සකලවිධ ජාතිකත්වයන් ම
අභිබවා මානවවාදය ම ඡ්වලිත කර සිටී. මම මේ ස්‌මෘති රාජිණියන්
ගොන්නට කුවන්නා හෙවත් කුවේනියව ද එකතු කරමි. මේ කුවන්නාගේ
කලාපය යි. ඇයට විජය නිරිඳුන් සම්මුඛ වූ නුග සෙවන මේ ළඟපාතක ම
තිබිය යුතු ය. මම කුවේණියගේ නාඹර පුසුඹ ඉව අල්ලමින් නුග සෙවන
සොයා සංචාරය කළෙමි.
උපුටාගැනිම : GREAT KING RAWANA
Subscribe to:
Posts (Atom)